Từ yêu cầu thực tiễn đến giải pháp chuyển đổi số của lực lượng
Cảnh sát gìn giữ hòa bình Việt Nam Vượt qua 225 công trình dự thi và lọt vào top 43 công trình xuất sắc tại Giải thưởng “Tuổi trẻ sáng tạo toàn quốc”, công trình “Ứng dụng quản lý Đơn vị Cảnh sát gìn giữ hòa bình (UNPOL Management Application)” là kết tinh của bản lĩnh, tư duy đổi mới và kinh nghiệm thực tiễn của các sĩ quan Đơn vị Cảnh sát gìn giữ hòa bình số 1 (VNFPU1). Chủ nhiệm đề tài - Trung tá Trần Trọng Nguyên, cùng các thành viên nhóm nghiên cứu đã kiến tạo một giải pháp số “may đo” cho lực lượng, dựa trên chính nhu cầu khắt khe mà Liên hợp quốc đặt ra.
Trong môi trường phái bộ, mọi thông tin về nhân sự, sức khỏe, trang thiết bị, vũ khí, khí tài… đều phải được quản lý chặt chẽ, minh bạch, tuyệt đối chính xác theo chuẩn Liên hợp quốc. Thượng úy Đỗ Quý Duy - thành viên nhóm tác giả, chia sẻ: “Đơn vị Cảnh sát gìn giữ hòa bình số 1 Bộ Công an được đặt ở trong một tiêu chuẩn rất cao đối với Liên hợp quốc vì họ đòi hỏi đơn vị của nước cử quân phải quản lý rất chặt chẽ về con người, trang thiết bị, vũ khí...”.
Từ thách thức đó, nhóm tác giả đã lựa chọn con đường tất yếu là chuyển đổi số toàn bộ quy trình quản lý, vận hành, điều hành. Thay vì Excel, hồ sơ giấy hay các quy trình thủ công vốn dễ sai sót, ứng dụng web-di động được thiết kế như một hệ sinh thái quản lý tập trung, tích hợp đầy đủ các chức năng trọng yếu: Số hóa công tác quản lý vũ khí, đạn dược, trang thiết bị đặc chủng và phương tiện tự duy trì theo chuẩn Liên hợp quốc; Quản lý thông tin nhân sự, lý lịch, hồ sơ sức khỏe, chế độ trực; Giám sát quân khí - khí tài - kho liệu bằng hệ thống chuẩn hóa tự động; Tích hợp camera giám sát, nền tảng chỉ huy - chỉ đạo trực tuyến từ xa. Điểm nổi bật nhất chính là khả năng chỉ đạo trực tiếp từ Việt Nam đến các đơn vị đang làm nhiệm vụ tại các phái bộ, giúp Bộ Công an có thể nắm tình hình nhanh, xử lý tức thời mọi kịch bản.
Để bảo đảm tuyệt đối an ninh dữ liệu, yếu tố sống còn trong lực lượng vũ trang, nhóm tác giả hợp tác với Trung tâm Công nghệ thông tin của Tổng công ty Mobifone, triển khai hệ thống trên mạng nội bộ, tuân thủ nghiêm các quy định về bảo mật của Công an nhân dân. Toàn bộ dữ liệu được lưu trữ trong hệ thống nội bộ có kiểm soát, bảo đảm an toàn trước mọi nguy cơ rò rỉ hay tấn công mạng. UNPOL Management Application không chỉ giúp quy trình vận hành khoa học hơn, mà còn nâng tầm năng lực quản trị lực lượng, tiệm cận cách thức vận hành của các quốc gia có truyền thống tham gia gìn giữ hòa bình lâu năm. Đây cũng là cách lực lượng Công an thực hiện chủ trương chuyển đổi số quốc gia, đưa công nghệ vào tận tuyến đầu nhiệm vụ.
Dấu ấn Công an nhân dân Việt Nam trong sứ mệnh vì hòa bình thế giới
Lực lượng Công an nhân dân Việt Nam chính thức tham gia hoạt động gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc từ năm 2022, bao gồm các sĩ quan chuyên trách tham gia các phái bộ và lực lượng dân sự, đóng góp vào nhiệm vụ gìn giữ hòa bình toàn cầu, với các sáng kiến số hóa hoạt động tuần tra, được quốc tế đánh giá cao, thể hiện qua việc thành lập Văn phòng Thường trực và các đơn vị Cảnh sát gìn giữ hòa bình riêng. Chỉ sau hơn 3 năm, Việt Nam đã có 6 tổ công tác tại các phái bộ UNMISS (Nam Sudan), UNISFA (Abyei), MINUSCA (Cộng hòa Trung Phi) cùng một sĩ quan làm việc tại Văn phòng Cảnh sát gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc ở Mỹ. Đặc biệt, Việt Nam là một trong số ít quốc gia xây dựng được đội hình đơn vị cảnh sát chuyên trách sẵn sàng triển khai, một bước tiến lớn về hội nhập quốc tế trong lĩnh vực an ninh. Đánh giá từ lãnh đạo Liên hợp quốc cho thấy Việt Nam đã tạo được dấu ấn mạnh mẽ.
Phó Tổng Thư ký Liên hợp quốc Jean-Pierre Lacroix khẳng định: “Trong những năm gần đây, sự tham gia của Việt Nam vào các hoạt động gìn giữ hòa bình đã gia tăng. Tôi rất tự hào khi được chứng kiến và góp phần vào sự phát triển này”. Tư lệnh Cảnh sát Liên hợp quốc về gìn giữ hòa bình Faisal Shahkar nhấn mạnh: “Các sĩ quan Việt Nam tại các phái bộ đều có năng lực cao, được các Ủy viên Cảnh sát phái bộ đánh giá rất tốt. Cá nhân tôi rất ấn tượng và đánh giá cao đóng góp của lực lượng Công an Việt Nam tại các phái bộ”.
Không chỉ nổi bật trong chuyên môn, sĩ quan Công an Việt Nam còn ghi dấu ấn bằng các sáng kiến thực tiễn mang lại hiệu quả cao. Thượng tá Phạm Văn Đoàn, sĩ quan tham gia phái bộ UNMISS, đã sáng tạo phần mềm phân công lịch tuần tra tự động, được Trưởng Phòng Tuần tra kiểm soát Juba (Nam Sudan) đánh giá là “rất hiệu quả và nên áp dụng rộng rãi”. Sự chuyên nghiệp còn thể hiện qua những đóng góp cho cộng đồng: các chương trình truyền thông môi trường của Đại úy Nguyễn Lan Anh tại Abyei; các hoạt động hỗ trợ trẻ mồ côi ở Nam Sudan… Những hành động nhỏ nhưng giàu tính nhân văn ấy đã lan tỏa hình ảnh một Việt Nam bao dung, trách nhiệm và sẵn sàng sẻ chia. Ở những vùng đất nghèo khó, xung đột kéo dài, nơi mỗi ngày đều tiềm ẩn hiểm nguy, bản lĩnh và sự chuyên nghiệp của các sĩ quan Công an Việt Nam càng được ghi nhận rõ rệt. Đó là lý do Bộ Công an đặt trọng tâm xây dựng đội ngũ sĩ quan có trình độ quốc tế, được huấn luyện toàn diện về kỹ năng chuyên môn, ngoại ngữ, văn hóa, pháp luật quốc tế và đặc biệt là khả năng ứng dụng công nghệ thông tin trong mọi nhiệm vụ.
Trong bối cảnh chuyển đổi số đang trở thành xu thế toàn cầu, việc lực lượng Cảnh sát gìn giữ hòa bình Việt Nam tự nghiên cứu và xây dựng được một nền tảng quản lý tầm cỡ như UNPOL Management Application có ý nghĩa đặc biệt quan trọng. Trước hết, ứng dụng giúp tối ưu hóa năng lực quản trị, củng cố tính kỷ luật và minh bạch. Đây là những tiêu chuẩn cốt lõi mà Liên hợp quốc đặt ra. Hệ thống cho phép quản lý lực lượng theo thời gian thực, tăng khả năng chỉ huy từ xa, hỗ trợ ra quyết định nhanh trong các tình huống khẩn cấp. Đây là minh chứng thuyết phục rằng, Việt Nam không chỉ “tham gia” mà còn đóng góp trí tuệ, giải pháp mới cho hoạt động gìn giữ hòa bình thế giới.
Có thể thấy, cùng với việc tham gia tích cực, hiệu quả của lực lượng Công an nhân dân vào hoạt động gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc, “Ứng dụng quản lý Đơn vị Cảnh sát gìn giữ hòa bình” không chỉ là một công cụ công nghệ giúp nâng cao hiệu quả công tác, ứng dụng còn là niềm tự hào và mang đậm dấu ấn Việt Nam trên trường quốc tế, thể hiện năng lực công nghệ và sự chuyên nghiệp của lực lượng Công an nhân dân. Bà Nguyễn Thị Kim Mị từ Mobifone bày tỏ: “Cao hơn nữa đấy chính là hình ảnh của Việt Nam đối với Liên hợp quốc và đối với bạn bè thế giới... chúng ta hãy làm bằng lòng tự hào dành cho Tổ quốc”.
Sự công nhận dành cho sáng kiến này đã vượt ra ngoài khuôn khổ giải thưởng trong nước. Ứng dụng đã để lại ấn tượng mạnh mẽ với đoàn công tác của Phó Tổng thư ký Liên hợp quốc Pierre Lacroix về năng lực quản lý khoa học, hiện đại của Bộ Công an Việt Nam, sau khi ông trực tiếp trải nghiệm và thao tác trên ứng dụng trong chuyến thăm đơn vị. Đây là sự khẳng định cho thấy Việt Nam không chỉ tham gia mà còn chủ động đóng góp các giải pháp công nghệ tiên tiến vào hoạt động gìn giữ hòa bình toàn cầu.
