Bị “cảnh cáo” về cái chết của luật sư Sergei Magnitsky (trái),
Nga cáo buộc Mỹ vi phạm nhân quyền tại nhà tù Guantanamo
Trong tuyên bố đưa ra ngày 22-10, Bộ Ngoại giao Nga cho biết, nước này đã đưa các quan chức cấp cao của Mỹ liên quan tới “các tội ác nhân quyền” vào danh sách đen không cấp thị thực (visa) nhập cảnh vào Nga. Matxcơva cảnh báo thêm rằng danh sách này sẽ tiếp tục dài ra nếu Washington tiếp tục gây sức ép đối với nước Nga.
Quyết định trên của Nga được cho là nhằm trả đũa việc Bộ Ngoại giao Mỹ hồi tháng 7 vừa qua đã không cấp thị thực nhập cảnh cho một số quan chức Nga có liên quan tới việc luật sư Sergei Magnitsky bị chết trong nhà tù năm 2009. Matxcơva rất tức giận trước việc Washington cho rằng cái chết của ông Magnitsky đã trở thành “biểu tượng” của tình trạng vi phạm nhân quyền trong hệ thống tư pháp Nga.
Không chỉ với Mỹ mà cái chết của luật sư Magnitsky từng tác động tiêu cực tới mối quan hệ giữa Nga và các nước phương Tây, nhất là Anh. Ông Magnitsky là một luật sư có tiếng và làm việc cho quỹ đầu tư Hermitage của Mỹ nhưng đóng trụ sở tại London, Anh.
Ông Magnitsky bị bắt hồi đầu năm 2009 với cáo buộc về tội trốn thuế. Ông Magnitsky qua đời tháng 11-2009 ở tuổi 37 sau khi bị các giới chức nhà tù bác bỏ hàng chục kiến nghị xin được chữa trị các bệnh như bệnh tim và bệnh viêm tụy tạng.
Trước khi bị bắt, với đầy đủ các chứng cứ, luật sư Magnitsky vào năm 2008 đã tố cáo một nhóm các nhà làm luật, quan chức thuế vụ và quan chức an ninh cấu kết làm giấy tờ hoàn thuế giả để biển thủ số tiền trị giá 230 triệu USD tiền đóng thuế. Những người này đã mua biệt thự, xe hơi... bằng số tiền biển thủ được.
Dù bác bỏ những cáo buộc của phương Tây song Nga cũng đã tiến hành điều tra “vụ án giết người” sau cái chết của ông Magnitsky tại nhà tù Butyrskaya. Tổng thống Dmitry Medvedev đã sa thải 20 quan chức cao cấp của Cơ quan Cải tạo liên bang sau cuộc điều tra, trong số đó có người đứng đầu trại giam Matxcơva và Giám đốc nhà tù Butyrskaya; truy tố Y sĩ trưởng nhà tù Butyrskaya, bác sĩ Larisa Litvinova, về tội giết người vì bất cẩn.
Vụ Magnitsky đã khép lại từ lâu nhưng mãi tới tháng 7 vừa qua, tức là gần 2 năm sau cái chết của vị luật sư này, Washington mới ra quyết định cấm nhập cảnh với một số quan chức Nga. Điều này khiến phía Nga rất tức giận với tuyên bố “những bước không hữu nghị như vậy sẽ bị đáp trả”.
Đưa ra danh sách đen ngày 22-10, Bộ Ngoại giao Nga cho biết động thái này để thực hiện cam kết đáp trả hành động “khiêu khích chính trị” của Mỹ chống lại Nga. Matxcơva còn liệt kê một loạt cái được cho là hành động “vi phạm nhân quyền khét tiếng” của Mỹ như các vụ giết hại dân thường không được điều tra tại Iraq và Afghanistan hay việc giam giữ vô thời hạn, không xét xử các tù nhân tại nhà tù Guantanamo.
