18% doanh nghiệp vẫn phải trả chi phí "gầm bàn" khi làm thủ tục xuất nhập khẩu

ANTD.VN - Năm 2018,có 56% doanh nghiệp (DN) cho biết không chi trả chi phí ngoài quy định khi thực hiện các thủ tục xuất nhập khẩu, 26% DN lựa chọn phương án “Không biết”, còn 18% thừa nhận là có chi trả chi phí ngoài quy định. Trong đó, có 15% DN cho rằng bị phân biệt đối xử nếu không trả chi phí này.

Tổng cục Hải quan, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam vừa công bố Báo cáo Mức độ hài lòng của doanh nghiệp về việc thực hiện thủ tục hành chính xuất nhập khẩu năm 2018.

Nhiều thay đổi tích cực

Ông Đậu Anh Tuấn, Trưởng ban Pháp chế VCCI cho biết, cuộc khảo sát được thực hiện trong thời gian từ tháng 1/2017 tới tháng 5/2018 với 3.061 doanh nghiệp.

Các hạng mục chính của khảo sát bao gồm: Tiếp cận thông tin; Đánh giá về việc thực hiện thủ tục hải quan; Về sự phục vụ của công chức hải quan; Thủ tục quản lý và kiểm tra chuyên ngành; Về Cổng thông tin Một cửa quốc gia; Chi phí ngoài quy định trong quá trình thực hiện thủ tục xuất nhập khẩu.

Kết quả khảo sát cho thấy có sự thay đổi tích cực trong cảm nhận của DN về mức độ thuận lợi khi thực hiện các thủ tục hành chính hải quan so với khảo sát năm 2015. Ví dụ, trong khảo sát năm 2018, tỷ lệ doanh nghiệp đánh giá về mức độ thuận lợi khi thực hiện là thủ tục nộp thuế trong thông quan là 50%, trong khi điều tra năm 2015 tỷ lệ này là 26%.

Với khâu kiểm tra hồ sơ trong thủ tục thông quan, điều tra năm 2018 cho thấy có 25% DN đánh giá là dễ/rất dễ, trong khi năm 2015 chỉ là 10%. Với giải quyết khiếu nại, thủ tục vốn khó có thể đạt được mức độ đồng thuận của DN, thì năm 2018 cũng có 11% DN đánh giá là dễ/rất dễ khi thực hiện, trong khi năm 2015 chỉ là 5%.

Khảo sát cho thấy DN hài lòng hơn với việc thực hiện các thủ tục hành chính hải quan

Một số khó khăn cụ thể của các DN thường gặp bao gồm các quy định hay thay đổi, phải in, nộp giấy tờ thuộc hồ sơ hải quan, sự hướng dẫn chưa đầy đủ hay sự phối hợp chưa đồng bộ giữa các cơ quan hải quan và các cơ quan nhà nước khác. Vẫn còn một bộ phận DN phản ánh họ được yêu cầu nộp thêm giấy tờ ngoài quy định. Tuy vậy, tỷ lệ DN phản ánh về những khó khăn cụ thể nêu trên trong khảo sát năm 2018 đã giảm đáng kể so với khảo sát năm 2015...

18% doanh nghiệp phải trả chi phí ngoài quy định

Một hạng mục đáng chú ý trong khảo sát lần này là chi phí ngoài quy định trong quá trình thực hiện thủ tục XNK. Theo đó, khảo sát năm 2018 cho thấy có 56% DN cho biết không chi trả loại chi phí này. Bên cạnh con số 26% DN lựa chọn phương án “Không biết” thì vẫn có 18% thừa nhận là có chi trả chi phí ngoài quy định.

Tỷ lệ phải trả chi phí ngoài quy định cũng có sự khác biệt đáng kể giữa các DN có lĩnh vực kinh doanh khác nhau. Các DN kinh doanh XNK và sản xuất, XNK có tỷ lệ lựa chọn “Có” chi trả là thấp nhất, với con số lần lượt là 21% và 17%. Trong khi đó, có đến 40% các đại lý hải quan cho biết phải trả thêm chi phí ngoài quy định.

Cũng theo khảo sát, có 52% DN cho biết không bị phân biệt đối xử nếu không chi trả chi phí ngoài quy định , 34% không biết có bị phân biệt đối xử hay không. Có có 15% DN cho rằng bị phân biệt đối xử nếu không trả chi phí ngoài quy định khi thực hiện các thủ tục XNK. Con số này đã giảm đáng kể so với khảo sát năm 2015 khi có tới 31% DN bị phân biệt đối xử nếu không chi trả chi phí ngoài quy định.

Trong số các DN nhận thấy bị phân biệt đối xử, hình thức phổ biến nhất là kéo dài thời gian làm thủ tục (93%). Ngoài ra, 69% phản hồi cho rằng DN có thể bị gây khó khăn trong lần làm thủ tục sau. Các hình thức phân biệt khác bao gồm yêu cầu giấy tờ, chứng từ không theo quy định (48%) và thái độ không văn minh lịch sự (41%).

Khảo sát 2018 cũng cho thấy, có 212 DN cho biết có chi trả chi phí ngoài quy định khi thực hiện thủ tục quản lý, kiểm tra chuyên ngành cụ thể tại các bộ, ngành.

Trong đó, Bộ Công Thương đứng đầu với hơn số doanh nghiệp trên cho biết có phải trả chi phí ngoài quy định; tiếp theo là Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (34,43%), Bộ Giao thông Vận tải (29,72%), Bộ Tài nguyên và Môi trường (23,11%),...