Chủ tịch Cuba Raul Castro trong bài phát biểu bế mạc kỳ họp thứ nhất của Quốc hội Cuba, được phát trên đài truyền hình nhà nước ngày 14/7.
Những thay đổi về chính sách của chính quyền Mỹ với Cuba dẫn tới việc Chủ tịch Raul Castro có bài phát biểu khá gay gắt tại Quốc hội Cuba ngày 15/6/2017. Theo Chủ tịch Raul, những thay đổi này đã đi ngược lại với mong muốn cải thiện quan hệ của đa số và chỉ làm hài lòng một số ít đối tượng.
Mặc dù vậy, Chủ tịch Raul Castro khẳng định Cuba vẫn mong muốn đối thoại với Mỹ dù cho Tổng thống Mỹ Donald Trump loại bỏ khả năng tiếp tục đối thoại song phương cũng như thực hiện các thỏa thuận đã ký trước đó giữa hai bên.
Beatriz Reina, 23 tuổi, một nhân viên của nhà máy sản xuất xì gà La Corona Cuba, đang cho điếu xì gà "Punch" vào vỏ bằng nhôm, chuẩn bị xuất khẩu sản phẩm này. Ngành công nghiệp sản xuất thuốc lá của Cuba với hơn 200.000 công nhân đem lại 445 triệu USD từ việc bán xì gà, đứng thứ 4 trong tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của Cuba.
Tín hiệu mới từ phía Mỹ
Ngay sau những cảnh báo của Chủ tịch Cuba Raul Castro về sự "sự thụt lùi" trong mối quan hệ Mỹ-Cuba, cộng với sự chỉ trích không chỉ từ nhiều quốc gia trên thế giới, mà còn từ nhiều tổ chức và chính trị gia trong chính nước Mỹ, ngày 16-7 vừa qua, tổng thống Mỹ Donald Trump đã có một quyết định mới khi ký sắc lệnh tiếp tục không thực hiện một điều khoản chống Cuba.
Đây là điều khoản nằm trong Luật Helms-Burton, được ban hành từ năm 1996. Theo đó, chính quyền Mỹ tiếp tục ngưng thực hiện điều khoản cho phép công dân được kiện những doanh nghiệp nước ngoài hoạt động hoặc giao dịch với các cơ sở từng có tài sản tại Cuba, đã bị chính quyền cách mạng tịch thu từ sau năm 1959.
Luật Helms-Burton, hay tên gọi chính thức là Luật Tự do Cuba và Đoàn kết Dân chủ, được coi là một trong những công cụ luật hóa khắc nghiệt nhất bao gồm các quy định cấu thành chính sách bao vây cấm vận của Mỹ chống Cuba. Trước đây, trong cả 2 nhiệm kỳ của mình, cựu Tổng thống Obama đã liên tục phủ quyết điều khoản cho phép kiện đòi bồi thường nói trên bằng các quyết định có thời hạn 6 tháng.
Bà Maria Teresa Peres, 59 tuổi, nhân viên của nhà máy xì gà La Corona Cuba đang kiểm tra kích cỡ của một số loại xì gà nổi tiếng thế giới
Động thái mới này của Tổng thống Mỹ Donald Trump chính là dấu hiệu mới nhất cho thấy chính quyền Mỹ không “đảo ngược hoàn toàn” chính sách mở cửa ngoại giao của người tiền nhiệm Barack Obama đối với La Habana.
Tăng trưởng nhờ nội lực
Không thể phủ nhận một trong những điểm sáng trong mối quan hệ Mỹ-Cuba kể từ khi bình thường hóa quan hệ đó là lượng du khách Mỹ đến Cuba đã tăng đột biến. Theo số liệu thống kê chính thức, chỉ trong 5 tháng đầu năm 2017, Cuba đã chào đón khoảng 285.000 du khách Mỹ tới thăm đảo quốc Caribe xinh đẹp này, tương đương tổng số du khách của cả năm 2016.
Phản ứng trước chính sách cứng rắn của Nhà trắng, chắc chắn thị trường du lịch của Cuba sẽ bị ảnh hưởng, sức tăng trưởng như 2 năm trước đây sẽ chậm lại và đồng nghĩa với đó lượng kiều hối sẽ giảm. Các mối quan hệ gia đình lâu năm hay các mối quan hệ bạn bè mới thiết lập gần đây ở hai quốc gia trở lại khó khăn khiến cho lượng tiền mặt và hàng hóa chuyển tay giảm mạnh.
Đặc biệt dịch vụ nhà trọ cho người nước ngoài thuê và hoạt động sửa chữa nhà cửa tại Cuba nhiều khả năng bị đình trệ. Và tất nhiên thiệt thòi cũng sẽ đến với ngân sách của Cuba khi không thể thu thuế từ 3,4 tỷ USD như năm 2016
Một phụ nữ Cuba (trái) trở thành hướng dẫn viên du lịch, cô đang trao đổi với khách nước ngoài ở Havana ngày 16/6/2017
Tuy nhiên, cho dù có lo ngại tác động tiêu cực từ chính sách mới với Cuba, nhưng thực tế nhiều người dân hay hộ kinh doanh cá thể tại quốc đảo Caribe vẫn lạc quan tin tưởng vào sức mạnh nội tại của đất nước.
Trong kỳ họp thứ nhất của Quốc hội Cuba (ngày 15-7), Bộ trưởng Kinh tế Cuba Ricardo Cabrisas cho biết kinh tế Cuba vẫn đạt được tăng trưởng 1,1% trong 6 tháng đầu năm 2017. Điểm sáng chính trong bức tranh kinh tế Cuba 6 tháng đầu năm là du lịch, với lượng du khách tăng tới 23%. Bên cạnh du lịch, xây dựng, giao thông, viễn thông và nông nghiệp cũng góp phần đưa kinh tế tăng trưởng.
Bộ trưởng Kinh tế Cuba cho biết chính phủ nước này đã thông qua 11 dự án mới, trong đó có 5 dự án tại đặc khu phát triển Mariel- nơi Cuba muốn phát triển thành trung tâm hải cảng chính của khu vực Caribe. Như vậy, nền kinh tế của Cuba đã hồi phục từ suy thoái kinh tế nhờ đạt được sự tăng trưởng về du lịch, xây dựng và nông nghiệp.
Công nhân đội mía đường "Nancahuazu" đang thu hoạch mía tại miền Trung Habana Cuba. Mía là một trong những cây trồng quan trọng nhất của quốc gia vùng Caribê này, hiện nay sản xuất đạt ngưỡng 2 triệu tấn/năm. Cuba đang kêu gọi thu hút đầu tư vào ngành này, không chỉ nhằm nâng cao sản lượng mà còn tối ưu các sản phẩm từ mía như: rượu rum, thức ăn gia súc và nhiên liệu sinh học.
Các nhà phân tích cho rằng, nhờ triển khai cập nhật mô hình kinh tế và tiến hành các cải cách nhằm thu hút đầu tư nước ngoài kể từ năm 2008, Cuba đã đạt được những thành tựu đáng kể. Liên hợp quốc dự đoán kinh tế Cuba sẽ tăng trưởng 1% trong năm nay, phù hợp với mức tăng trưởng trung bình là 1,1% trên khắp khu vực Mỹ Latinh và Caribe.
