Xét xử đại án "bầu" Kiên: Rút phần truy tố đối với ông Trần Xuân Giá

ANTĐ - Như Báo ANTĐ đưa tin, sáng nay 20-5, TAND TP Hà Nội mở phiên tòa xét xử Nguyễn Đức Kiên và các đồng phạm bị truy tố về 4 tội danh. Theo lịch, phiên tòa sẽ diễn ra từ ngày 20-5 đến ngày 5-6.

Nguyễn Đức Kiên cùng đồng phạm tại phiên hõa tòa ngày 16-4 vừa qua


Trước đó vào ngày 16-4, TAND TP Hà Nội cũng đã mở phiên tòa xét xử các bị cáo trong vụ án này. Tuy nhiên, vì lý do sức khỏe nên bị cáo Trần Xuân Giá (SN 1939, nguyên Chủ tịch HĐQT Ngân hàng ACB) bị truy tố phạm vào tội “Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu nghiêm trọng”, không thể tham gia phiên tòa. Sau gần một ngày diễn ra phiên xử, HĐXX buộc phải tuyên tạm hoãn phiên tòa.

Theo bản cáo trạng số 10/VKSTC - V1của Viện KSND tối cao ngày 10-2-2014 đưa ra truy tố, năm 2007 ông Nguyễn Đức Kiên đề nghị HĐQT Ngân hàng ACB lập hội đồng sáng lập ACB do ông Kiên làm Phó chủ tịch. Dù không được Ngân hàng Nhà nước cho phép nhưng với chức danh này và là đại diện cho nhóm cổ đông chiếm 9,03% vốn điều lệ của ACB, Nguyễn Đức Kiên có vai trò chi phối toàn bộ hoạt động quản trị, điều hành của ACB.

Ngoài ra, Nguyễn Đức Kiên còn thành lập 6 công ty do chính Kiên là Chủ tịch HĐQT, Hội đồng thành viên gồm: Công ty Cổ phần phát triển sản xuất và xuất nhập khẩu Thiên Nam, Công ty Cổ phần đầu tư thương mại B&B (B&B), Công ty CP Tập đoàn tài chính Á Châu (AFG), Công ty CP đầu tư ACB Hà Nội (ACBI), Công ty Cổ phần đầu tư Á Châu (ACI) và Công ty TNHH đầu tư tài chính Á Châu Hà Nội (ACI-HN).

Từ tháng 5-2007 đến 3-8-2012, Nguyễn Đức Kiên đã thông qua 6 công ty trên để kinh doanh tài chính, vàng trái phép với tổng số tiền lên tới 21.490 tỉ đồng.

Cũng theo bản cáo trạng của Viện KSND Tối cao đưa ra truy tố Nguyễn Đức Kiên cùng đồng phạm về hành vi phạm tội "Cố ý làm trái quy định của nhà nước gây hậu quả nghiêm trọng" được thể hiện với nội dung: Thực hiện chủ trương ngày 22-3-2010 của Thường trực HĐQT Ngân hàng ACB (gồm Trần Xuân Giá, Lê Vũ Kỳ, Phạm Trung Cang, Trịnh Kim Quang, Lý Xuân Hải) và Nguyễn Đức Kiên ủy thác cho các ngân hàng gửi tiền VNĐ và USD tại các tổ chức tín dụng, từ ngày 27-6 đến ngày 5-9-2011, Ngân hàng ACB ủy thác cho 19 nhân viên ACB gửi 718,908 tỉ đồng vào VietinBank chi nhánh Nhà Bè và chi nhánh TP.HCM với lãi suất trong hợp đồng là 14%/năm và lãi suất chênh lệch ngoài hợp đồng là 3,7-13%/năm. Số tiền này đã bị Huỳnh Thị Huyền Như (nguyên trưởng phòng giao dịch Điện Biên Phủ VietinBank chi nhánh TP.HCM) lừa đảo chiếm đoạt.

Trước đó vào ngày 16-4, TAND TP Hà Nội cũng đã mở phiên tòa xét xử các bị cáo trong vụ án này. Tuy nhiên, vì lý do sức khỏe nên bị cáo Trần Xuân Giá không thể tham gia phiên tòa. Sau gần một ngày diễn ra phiên xử, HĐXX buộc phải tuyên tạm hoãn phiên tòa.

Bên cạnh đó, thấy tính chất của vụ việc phức tạp, để đảm bảo cho công tác xét xử lần này, ngày 5-5, đại diện TAND TP Hà Nội cho biết đã quyết định thay đổi biện pháp ngăn chặn từ cho tại ngoại chuyển sang áp dụng biện pháp giam giữ đối với các bị can Lê Vũ Kỳ, Trịnh Kim Quang, Phạm Trung Cang và Huỳnh Quang Tuấn, đều từng là lãnh đạo Ngân hàng ACB.

Lý do thay đổi biện pháp ngăn chặn được đưa ra là để đảm bảo cho công tác xét xử diễn ra đúng pháp luật và thuận lợi. Hiện, quyết định tạm giam các bị can này đã được chuyển tới Cục CSĐT tội phạm về TTQLKT&CV (Bộ Công an) để thực thi. Như vậy là 8/9 bị can ở “đại án” Nguyễn Đức Kiên đã bị tạm giam. Riêng ông Trần Xuân Giá do tuổi cao và đang phải điều trị bệnh nên tòa án cho phép tiếp tục được tại ngoại.

Trong vụ án này, bị cáo Nguyễn Đức Kiên (SN 1964) – nguyên Phó chủ tịch HĐQT Ngân hàng TMCP Á Châu (ACB) bị truy tố về 4 tội danh: “Kinh doanh trái phép”, “Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng”, “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” và “Trốn thuế”. 

Đối với các bị cáo gồm: ông Trần Xuân Giá (SN 1939, nguyên Chủ tịch HĐQT Ngân hàng ACB), ông Lê Vũ Kỳ (SN 1956, nguyên Phó chủ tịch HĐQT Ngân hàng ACB), ông Trịnh Kim Quang (SN 1954, nguyên Phó chủ tịch HĐQT Ngân hàng ACB),  ông Lý Xuân Hải (SN 1965, nguyên Tổng giám đốc Ngân hàng ACB), ông Phạm Trung Cang (SN 1954, nguyên Phó chủ tịch HĐQT Ngân hàng ACB) và  ông Huỳnh Quang Tuấn (SN 1956, nguyên thành viên HĐQT Ngân hàng ACB) cùng bị đưa ra xét xử về tội “Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu nghiêm trọng”. 

Hai bị cáo gồm: Trần Ngọc Thanh (SN 1952, nguyên Giám đốc Công ty cổ phần đầu tư ACB Hà Nội) và bà Nguyễn Thị Hải Yến (SN 1969, nguyên Kế toán trưởng Công ty cổ phần đầu tư ACB Hà Nội) cùng bị truy tố về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”.

Xe chở phạm Nguyễn Đức Kiên và đồng phạm đến tòa


6h 30
 phút sáng nay, những chiếc xe đặc chủng của Cảnh sát đã chở Nguyễn Đức Kiên cùng các đồng phạm khác đến tòa.

Bên ngoài cổng trụ sở TAND TP Hà Nội, lực lượng chức năng trong kế hoạch đảm bảo công tác ANTT, điều hành giao thông cũng đang tích cực thực hiện nhiệm vụ. Phòng dành cho phóng viên báo chí tác nghiệp chật cứng người.

HĐXX công bố quyết định đưa vụ án ra xét xử

8h 15, Thư ký phổ biến nội quy phiên tòa.

8h 30 phút, phiên tòa bắt đầu. Thẩm phán - Chủ tọa phiên tòa Nguyễn Hữu Chính đã công bố quyết định đưa vụ án ra xet xử.

Các bị cáo nghe HĐXX công bố quyết định đưa vụ án ra xét xử

8h 45, ngay sau khi công bố quyết định đưa vụ án ra xét xử, HĐXX tiến hành kiểm tra căn cước các bị cáo.

Nguyễn Đức Kiên được gọi lên đầu tiền trả lời câu hỏi xác minh lại nhân thân của bị cáo; Sau bị cáo kiên là bị cáo Lê Vũ Kỳ (SN 1956, nguyên Phó chủ tịch HĐQT Ngân hàng ACB); Trịnh Kim Quang (SN 1954, nguyên Phó chủ tịch HĐQT Ngân hàng ACB), ông Phạm Trung Cang (SN 1954, nguyên Phó chủ tịch HĐQT Ngân hàng ACB); Lý Xuân Hải (SN 1965, nguyên Tổng giám đốc Ngân hàng ACB); Huỳnh Quang Tuấn (SN 1956, nguyên thành viên HĐQT Ngân hàng ACB); Trần Ngọc Thanh (SN 1952, nguyên Giám đốc Công ty cổ phần đầu tư ACB Hà Nội) và bà Nguyễn Thị Hải Yến (SN 1969, nguyên Kế toán trưởng Công ty cổ phần đầu tư ACB Hà Nội).

9h: Thư ký phiên tòa báo cáo những người được tòa triệu tập đến tòa.

HĐXX kiểm tra người bào chữa cho các bị cáo: LS Hoàng Đôn Hùng, Vũ Xuân Nam, Ngô Huy Ngọc, Bùi Quang Nghiêm bào chữa cho bị cáo Nguyễn Đức Kiên có mặt. LS Lưu Tiến Dũng (Đoàn luật sư TP Hà Nội) bào chữa cho bị cáo Trần Xuân Giá có mặt. LS Phùng Anh Tuấn (Đoàn luật sư TP Hồ Chí Minh) bào chữa cho bị cáo Lê Vũ Kỳ có mặt. LS Phạm Danh Tín (Đoàn Luật sư TP Hà Nội) và LS Nguyễn Minh Tâm (Đoàn luật sư TP Hồ Chí Minh) bào chữa cho Lê Vũ Kỳ, Trịnh Kim Quang và Phạm Trung Cang có mặt. LS Lưu Văn Tám (Đoàn Luật sư Bà Rịa - Vũng Tàu) bào chữa cho bị cáo Lý Xuân Hải và Huỳnh Quang Tuấn có mặt. LS Nguyễn Đình Hưng, Vũ Thị Kim Ngọc (Đoàn Luật sư TP Hà Nội) bào chữa cho bị cáo Lý Xuân Hải có mặt.

LS Kiều Vũ Thị Uyên (Đoàn Luật sư TP Hồ Chí Minh) bào chữa cho bị cáo Huỳnh Quang Tuấn có mặt. LS Vũ Ngọc Chi (Đoàn luật sư TP Hà Nội) bào chữa cho bị cáo Huỳnh Quang Tuấn có mặt. LS Nguyễn Thị Kim Thanh, Trần Bình Tuấn (Đoàn luật sư TP Hà Nội) bào chữa cho bị cáo Trần Ngọc Thanh có mặt. LS Phạm Thanh Phong (Đoàn Luật sư TP Hà Nội) bào chữa cho bị cáo Nguyễn Thị Hải Yến vắng mặt, vì có phiên tòa khác.

Ngoài ra còn có 4 LS tham gia bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự gồm luật sư Trương Thanh Đức (Đoàn luật sư TP Hà Nội) bảo vệ quyền lợi cho Ngân hàng Á Châu; Luật sư Đỗ Ngọc Quang, Nguyễn Thị Bắc, Nguyễn Như Thái Dũng (Đoàn luật sư TP Hà Nội) bảo vệ Ngân hàng TMCP Á Châu, Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam, có mặt...

10h: Công bố về trường hợp bị cáo Trần Xuân Giá không có mặt tại phiên tòa hôm nay, Chủ tọa phiên tòa cho biết: Đối với bị cáo Trần Xuân Giá, do tình trạng sức khỏe không đảm bảo nên ngày 14-5, bị cáo Trần Xuân Giá đã có đơn gửi đến TAND TP Hà Nội nói về tình trạng sức khỏe không biết có thể tham dự phiên tòa hay không. Đội ngũ điều trị của Bệnh viện 108 hội chẩn cho biết, ông Trần Xuân Giá bị ung thư tuyến tiền liệt tuyến...

Ngày 19-5, ông Giá tiếp tục có đơn gửi đến HĐXX có nội dung: Như đã nêu trong đơn ngày 14-5, thông báo tình trạng sức khỏe hiện đang rơi vào tình trạng hiểm nghèo. Sức khỏe xấu, có thể nhiều diễn biến xấu, nên có thể không thể tham dự phiên tòa.

Ông Giá "xin tham dự những phần có liên quan đến bị cáo và những ngày cuối phiên tòa. Ngoài ra, việc tham gia phiên tòa cần có bác sĩ đi theo để kịp thời xử lý những tình huống xấu về sức khỏe của tôi".

Trong trường hợp sức khỏe không thể tham dự phiên tòa, ông Giá đề nghị cơ quan tiến hành tố tụng tạm đình chỉ phiên tòa.

Sau khi công bố lý do liên quan đến sự vắng mặt của bị cáo Trần Xuân Giá, Thẩm phán Nguyễn Hữu Chính đề nghị đại diện VKS cho ý kiến. Phát biểu quan điểm của mình, đại diện VKS tham gia giữ quyền công tố tại phiên tòa cho rằng, theo những diễn biến thực tế thì cũng nhất trí với ý kiến trên và đề nghị tạm đình chỉ vụ án đối với riêng bị cáo Trần Xuân Giá xét xử sau.

Cùng quan điểm này, LS Lưu Tiến Dũng tham gia bào chữa cho bị cáo Trần Xuân Giá cũng đề nghị đình chỉ vụ án riêng đối với ông Giá.

Đối với các luật sư khác đều cho rằng, cần triệu tập một số người tham gia tố tụng.

10h 10, Bị cáo Nguyễn Đức Kiên cũng đề nghị HĐXX triệu tập bà Phạm Chi Lan - Chuyên gia kinh tế, người tham gia soạn thảo Luật Doanh nghiệp Việt Nam. Ngoài ra, ông Kiên còn đề nghị HĐXX triệu tập thêm một số nhân chứng khác và bổ sung lời khai của Giám đốc Ngân hàng ACB.

10h 25, Bị cáo Nguyễn Đức Kiên đề nghị cho tiếp cận với các văn bản pháp luật trong thời gian xét xử để nghiên cứu chứng minh về tội danh mình bị truy tố là không đúng pháp luật. Bên cạnh đó, tại phiên tòa này vắng mặt rất nhiều nhân chứng nên đề nghị HĐXX triệu tập.

Bị cáo Kiên xin cho bị cáo gặp người thân và được tiếp nhận văn bản pháp lý từ các luật sư.

Việc có mặt ông Trần Xuân Giá là rất quan trọng, nếu như cuối phiên tòa ông Trần Xuan Giá là tốt nhất, đến khi không thể tham gia phiên tòa thì HĐXX tạm đình chỉ vụ án đối với riêng ông Trần Xuân Giá.

10h 30, HĐXX vào nghỉ hội ý.

11h: Sau khi tạm nghỉ hội ý, HĐXX tiếp tục trở lại làm việc. Trả lời một số đề nghị mà luật sư đưa ra và ý kiến trình bày của bị cáo Nguyễn Đức Kiên, Thẩm phán Nguyễn Hữu Chính cho biết, việc triệu tập một số nhân chứng đến dự phiên tòa, xét thấy những nhân chứng này đã có lời khai tại cơ quan điều tra nên sự vắng mặt có lý do có thể chấp nhận được. Nếu thực sự cần thiết sẽ triệu tập.

11h 20 phút, sau khi phổ biến xong quyền và nghĩa vụ của các bị cáo và những người tham dự phiên tòa, HĐXX đã tạm nghỉ đến 14h chiều nay tiếp tục làm việc.

14h: Đại diện VKS công bố nội dung bản cáo trang của Viện KSND tối cao truy tố các bị cáo.

16h 10: Đại diện VKS đã công bố xong toàn văn bản cáo trạng dài 36 trang, đưa ra truy tố Nguyễn Đức Kiên cùng các đồng phạm và HĐXX chuyển sang phần xét hỏi.

Căn cứ vào Quyết định tạm đình chỉ vào số 01, ngày 20-5-2014 của TAND TP Hà Nội nên VKS quyết định rút phần truy tố đối với bị can Trần Xuân Giá và xem xét truy tố xử lý sau.

16h 15: Bị cáo Nguyễn Đức Kiên lên đứng trước vành móng ngựa trả lời những câu hỏi của HĐXX. 

- Bị cáo có biết bị cáo bị truy vào những tội danh nào hay không? 
- Bị cáo Kiên: Tôi bị VKSND tối cao truy tố phạm vào 4 tội gồm: “Kinh doanh trái phép”, “Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng”, “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” và “Trốn thuế”.

Đối với các bị cáo khác, HĐXX cũng đặt ra câu hỏi bị cáo bị VKS truy tố phạm vào tội gì?

16h 20: HĐXX tạm nghỉ 10 phút.

16h 30 phút: HĐXX tiếp tục trở lại làm việc.

HĐXX thẩm vấn về hành vi "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản" đối với các bị cáo bị truy tố về tội danh này.

Đề nghị Cảnh sát dẫn giải và Hỗ trợ Tư pháp cách ly bị cáo Nguyễn Thị Hải Yến và Nguyễn Đức Kiên sang phòng chờ khác.

16h 35: Bị cáo Trần Ngọc Thanh (SN 1952, nguyên Giám đốc Công ty cổ phần đầu tư ACB Hà Nội) trả lời các câu hỏi của HĐXX. Thanh trả lời toàn bộ quá trình cơ quan tố tụng tiến hành tống đạt cáo trạng và Quyết định mở phiên tòa xét xử được thực hiện theo đúng quy định của pháp luật.

Xét xử đại án "bầu" Kiên: Rút phần truy tố đối với ông Trần Xuân Giá ảnh 5
Bị cáo Trần Ngọc Thanh trả lời HĐXX


Trả lời câu hỏi của HĐXX về hành vi bị cáo bị truy tố liên quan đến việc Công ty ACBI ký hợp đồng thế chấp 22.497.000 cổ phần Công ty CP Thép Hòa Phát cho Ngân hàng ACB để đảm bảo cho việc Công ty ACBI phát hành trái phiếu 800 tỷ đồng tại Ngân hàng ACB, bị cáo cho rằng, việc cổ phần này đã được thế chấp từ trước, nhưng bị cáo không biết nên vẫn ký vào biên bản để tiếp tục thế chấp cho Ngân hàng ACB.

16h 40: Khai trước HĐXX, Trần Ngọc Thanh cho biết, việc thỏa thuận và chủ trương thế chấp cổ phần của Công ty CP Thép Hòa Phát thì do HĐQT của Công ty ACBI quyết định. Mặc dù HĐQT không họp nhưng có ra Nghị quyết do Chủ tịch HĐQT ký. Biên bản họp HĐQT thể hiện Công ty ABCI có chủ trương bán 20.000.000 cổ phần là biên bản khống và có chữ ký nháy của Nguyễn Đức Kiên.

17h: Thực hiện lệnh của cấp trên chẳng nghĩ bị chỉ đạo làm sai?

- Dù không họp nhưng vẫn tham gia ký vào biên bản để hợp thức hóa bán cổ phần, nhận thức của bị cáo như thế nào về việc này? - HDXX hỏi, nhưng bị cáo Thanh im lặng không trả lời.

Tiếp tục truy bị cáo, HĐXX tiếp tục hỏi bị cáo vì sao biết việc cổ phần này đã được thế chấp mà vẫn ký và khẳng định: "chưa chuyển nhượng và không có tranh chấp hoặc thực hiện bất kỳ nghĩa vụ nào bảo đảm với bất kỳ tổ chức cá nhân nhân nào"? Bị cáo Thanh lý giải: Khi ký HĐ này là ký văn bản với Ngân hàng ACB, Công ty ACBI... thì tôi nghĩ là thủ tục xong rồi nên mới ký! 

Thẩm phán hỏi: Đây có phải lời khai của bị cáo tại phiên tòa hôm nay hay tại cơ quan điều tra? Đồng thời HĐXX công bố lời khai của Thanh trước cơ quan điều tra hoàn toàn khác với lời khai tại phiên tòa hôm nay.

Bị cáo Thanh tiếp tục khẳng định: Những lời bị cáo đang trình bày trước tòa là sự thật. Bởi khi bị cáo ký hợp đồng đó bị cáo cho rằng mọi thủ tục đã hoàn thành trước xong xuôi hết rồi. Và khi làm thì thực hiện theo sự chỉ đạo của lãnh đạo, nên bị cáo cũng không nghĩ rằng lãnh đạo lại chỉ đạo mình làm sai. Chính vì thế ngày hôm nay bị cáo mới phải đứng trước vành móng ngựa.

17h 15: HĐXX thẩm vấn bị cáo Nguyễn Thị Hải Yến.

Xét xử đại án "bầu" Kiên: Rút phần truy tố đối với ông Trần Xuân Giá ảnh 6
Bị cáo Nguyễn Thị Hải Yến trả lời HĐXX tại toà


Bị cáo Yến cho biết, Nguyễn Đức Kiên là người chỉ đạo bị soạn thảo hợp đồng Nghị quyết chủ trương để Công ty ACBI ký hợp đồng thế chấp 22.497.000 cổ phần Công ty CP Thép Hòa Phát cho Ngân hàng ACB.

- Ngày 21-5-2012, khi bị cáo Thanh ký hợp đồng chuyển nhượng cổ phần với Công ty ACBI thì bị cáo có chứng kiến việc đó? - HĐXX hỏi.
- Khi đó tôi cũng tham gia thực hiện hợp đồng và toàn bộ những thủ tục đã được hoàn thiện theo đúng thủ tục. Bên cạnh đó, về văn bản, hợp đồng có chữ ký nháy, chỉ đạo của Nguyễn Đức Kiên. Sau khi ký hợp đồng, Công ty TNHH một thành viên Thép Hòa Phát đã chuyển tiền 264 tỷ đồng cho Công ty ABCI thì Nguyễn Đức Kiên chỉ đạo Trần Ngọc Thanh ký ủy nhiệm chi, chứng từ dùng số tiền này để chi trả cho các khoản nợ...

17h 30 phút: HĐXX tạm nghỉ, 8h ngày mai 21-5 tiếp tục làm việc.