- Việt Nam - Mỹ chung tầm nhìn về xây dựng một tương lai tốt đẹp
- Hợp tác kinh tế - thương mại là xung lực thúc đẩy quan hệ Việt Nam - Mỹ
Kinh tế Việt Nam - Mỹ bổ sung cho nhau
Đặc phái viên của Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên đã có cuộc làm việc với Trưởng Đại diện Thương mại Mỹ Jamieson L. Greer để trao đổi về việc thúc đẩy hợp tác kinh tế, thương mại song phương giữa Việt Nam và Mỹ vào ngày 14-3, tại trụ sở Cơ quan Đại diện Thương mại Mỹ (USTR) ở Thủ đô Washington D.C, Mỹ. Đây là cuộc làm việc quan trọng, trực tiếp và chính thức đầu tiên ở cấp Bộ trưởng giữa hai nước kể từ khi Mỹ có chính quyền mới.
Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên thăm làm việc tại Mỹ với cương vị là Đặc phái viên của Thủ tướng Chính phủ để đồng chủ trì cơ chế họp Hội đồng Thương mại và Đầu tư (TIFA). Thủ tướng Phạm Minh Chính khi tiếp Đại sứ Mỹ tại Việt Nam Marc E. Knapper ngày 13-3 đã nhấn mạnh, cần tiếp tục đưa hợp tác kinh tế-thương mại-đầu tư là điểm sáng và động lực của quan hệ song phương, đồng thời cho biết các bộ, ngành của Việt Nam đang tích cực giải quyết các quan tâm hiện nay của phía Mỹ trong quan hệ kinh tế-thương mại-đầu tư, trong đó có việc cử Bộ trưởng Bộ Công Thương làm Đặc phái viên sang làm việc tại Mỹ.
 |
Thủ tướng Phạm Minh Chính tiếp Đại sứ Mỹ tại Việt Nam Marc E Knapper |
Chuyến thăm làm việc tại Mỹ của Bộ trưởng Công Thương nước ta trong bối cảnh hợp tác kinh tế - thương mại giữa Việt Nam - Mỹ ngày càng hiệu quả và trở thành một xung lực quan trọng cho thúc đẩy quan hệ song phương sau khi thiết lập quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện vào tháng 9-2023. Có thể nói, hợp tác kinh tế, thương mại, đầu tư là một điểm sáng trong quan hệ hai nước, trong đó kim ngạch thương mại song phương tăng trưởng rất tích cực. Mỹ tiếp tục duy trì là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam, trong khi Việt Nam trở thành đối tác thương mại lớn thứ 8 của Mỹ, đồng thời là đối tác thương mại lớn nhất ở khu vực ASEAN và là thị trường nhập khẩu hàng hóa lớn thứ 6 của Mỹ trên thế giới. Kim ngạch thương mại song phương giữa hai nước đã tăng bình quân khoảng 16%/năm.
Bất chấp những ảnh hưởng bất lợi của thương mại toàn cầu, xung đột địa - chính trị ở nhiều khu vực trên thế giới, trao thương mại giữa Việt Nam và Mỹ vẫn đang trên đà tăng tốc tích cực. Số liệu của Tổng cục Thống kê cho thấy, trong tháng 1-2025, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu giữa Việt Nam và Mỹ đạt 11,1 tỷ USD, trong đó Việt Nam xuất khẩu 9,8 tỷ USD; nhập khẩu 1,3 tỷ USD từ Mỹ. Theo đó, mức xuất siêu sang Mỹ trong tháng đầu tiên của năm nay đạt 8,5 tỷ USD, giảm 3,5% so với cùng kỳ năm 2024.
Phân tích về quan hệ thương mại Việt Nam - Mỹ, các chuyên gia nhận định, Việt Nam và Mỹ là hai nền kinh tế bổ sung cho nhau nên kim ngạch thương mại giữa hai nước đã tăng nhanh, ổn định nhiều năm qua, bảo đảm các nền tảng quan trọng và duy trì lợi ích quốc gia trong hợp tác song phương. Nguyên nhân chủ yếu gây mất cân bằng trong thương mại giữa hai nước xuất phát từ tính chất bổ trợ giữa hai nền kinh tế, là do cơ cấu xuất khẩu và ngoại thương của hai nước. Theo đó, hàng hóa Việt Nam xuất sang Mỹ chủ yếu là cạnh tranh với các nước thứ ba, không cạnh tranh trực tiếp với doanh nghiệp Mỹ trên thị trường Mỹ. Ngược lại, còn tạo điều kiện để người tiêu dùng Mỹ được sử dụng hàng hóa rẻ của Việt Nam.
Gia tăng nhập khẩu các sản phẩm thế mạnh của Mỹ
Việt Nam thời gian qua đã có những nỗ lực để tăng cường nhập khẩu từ Mỹ, mở rộng nhập khẩu nông sản như đậu nành, bông, thịt… và tiếp tục đẩy mạnh mua máy bay, chíp, nhập khí hóa lỏng LNG của Mỹ. Điều này không chỉ giúp hài hòa hơn cán cân thương mại giữa hai nước, đồng thời thể hiện thiện chí hợp tác với Mỹ.
Bộ Công Thương cho biết, hiện giữa hai nước đã có cơ chế đối thoại chính sách thành lập theo Hiệp định Khung về Thương mại và Đầu tư Việt Nam - Mỹ. Vì vậy, các vấn đề tồn tại trong kinh tế thương mại song phương, nếu có, sẽ được chủ động trao đổi thông qua TIFA. Đây là cơ chế đang được duy trì thường xuyên, liên tục và hiệu lực, hiệu quả nhằm củng cố lòng tin chiến lược giữa hai quốc gia, kiến tạo tầm nhìn chung, góp phần định hướng dài hạn và ổn định lộ trình phát triển quan hệ kinh tế, thương mại song phuong.
Bên cạnh đó, Chính phủ Việt Nam cũng đã chủ động giao các bộ, ngành rà soát những vướng mắc, xây dựng phương án xử lý những vấn đề Mỹ quan tâm; trên cơ sở thương mại công bằng, đúng quy định của pháp luật, đáp ứng hài hòa, thỏa đáng lợi ích của các bên. Việt Nam đang và sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho các nhà đầu tư Mỹ tham gia vào quá trình hình thành, phát triển các ngành công nghiệp trọng điểm ở Việt Nam, nhất là các dự án năng lượng trọng điểm (năng lượng mới, hydrogen, điện hạt nhân...), tạo tiền đề để tăng cường nhập khẩu khí hóa lỏng, nhiên liệu, thiết bị máy móc, công nghệ từ Mỹ, qua đó góp phần cải thiện cán cân thương mai giữa hai nuớc.
Thủ tướng Phạm Minh Chính và Đại sứ Marc Knapper ngày 13-3 đã khẳng định, Việt Nam luôn coi Mỹ là đối tác có tầm quan trọng chiến lược; khẳng định thông điệp xuyên suốt của Tổng Bí thư Tô Lâm và lãnh đạo cấp cao Việt Nam đặc biệt coi trọng và mong muốn hợp tác chặt chẽ với Chính quyền Tổng thống Donald Trump để thúc đẩy quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện, duy trì đà phát triển ổn định, ngày càng thực chất, đi vào chiều sâu, thực hiện hiệu quả các nội dung trong Tuyên bố chung và Kế hoạch hành động triển khai quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện vì lợi ích chung của hai nước.
Thủ tướng Chính phủ cho biết các bộ, ngành, cơ quan hữu quan của Việt Nam đang tích cực rà soát biểu thuế nhập khẩu hàng hóa từ Mỹ, khuyến khích gia tăng nhập khẩu các sản phẩm thế mạnh của Mỹ mà Việt Nam có nhu cầu, đặc biệt là nông sản, khí hóa lỏng và sản phẩm công nghệ cao. Người đứng đầu Chính phủ nước ta nhấn mạnh, Chính phủ Việt Nam luôn quan tâm tạo điều kiện cho các hoạt động của doanh nghiệp, nhà đầu tư Mỹ tại Việt Nam, khẳng định Việt Nam mong muốn xây dựng quan hệ hợp tác kinh tế-thương mại-đầu tư cân bằng, ổn định, hài hòa và bền vững với Mỹ, vì lợi ích chung của hai nước.
Đặc phái viên của Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên trong cuộc làm việc với Trưởng Đại diện Thương mại Mỹ Jamieson L. Greer cũng nhấn mạnh, chính sách nhất quán của Việt Nam là mong muốn xây dựng mối quan hệ quan hệ kinh tế, thương mại hài hòa, bền vững, ổn định, đôi bên cùng có lợi với Mỹ. Bộ trưởng khẳng định, Việt Nam không có ý định tạo ra bất cứ cản trở nào có thể gây phương hại đến người lao động hay an ninh kinh tế - an ninh quốc gia của Mỹ. Đặc phái viên của Thủ tướng Chính phủ ta đã thông tin về các nhóm giải pháp cụ thể mà Chính phủ Việt Nam đang chủ động triển khai thực hiện nhằm thúc đẩy quan hệ kinh tế, thương mại, đầu tư với Mỹ một cách toàn diện, hài hòa và bền vững. Bộ trưởng đề nghị, cấp kỹ thuật hai nước tiếp tục trao đổi để Mỹ sớm công nhận quy chế kinh tế thị trường cho Việt Nam bởi cho rằng đây sẽ là quyết định quan trọng, tương xứng với tầm vóc của quan hệ đối tác chiến lược toàn diện hiện nay giữa hai nước.
Trưởng Đại diện Thương mại Mỹ Jamieson Greer đã đánh giá cao sự chủ động phối hợp và quan điểm thẳng thắn, trách nhiệm, thiện chí của Đặc phái viên Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Công Thương khi hiểu rõ và đề cập trực tiếp đến định hướng xử lý những vấn đề quan ngại của Mỹ hiện nay. Ông Jamieson Greer nêu rõ, chính sách thương mại mới của Mỹ được thiết kế thuần túy nhằm mục tiêu thúc đẩy hơn nữa thương mại và đầu tư, bảo vệ an ninh kinh tế, an ninh quốc gia và người lao động Mỹ, không nhằm gây phương hại tới các nước đối tác. Tuy nhiên, trong trao đổi thương mại, các bên phải đạt được lợi ích kinh tế tương xứng, theo đó Việt Nam cần có giải pháp mạnh mẽ hơn nữa nhằm mở cửa thị trường và cải thiện cán cân thương mại trong thời gian tới.
