- ASEAN chung sức đồng lòng vì hòa bình và an ninh khu vực
- Việt Nam đóng góp tích cực trong hội nhập và xây dựng cộng đồng ASEAN
- Đậm dấu ấn Việt Nam trong Hội nghị Cấp cao lịch sử của ASEAN
 |
Việt Nam có những đóng góp và dấu ấn đậm nét trong sự phát triển của ASEAN |
“Cùng thắng” cho cả Việt Nam và ASEAN
ASEAN đến nay đã trải qua hơn nửa thế kỷ phát triển với nhiều thăng trầm kể từ khi thành lập ngày 8-8-1967 với 5 nước thành viên sáng lập gồm: Indonesia, Malaysia, Philippines, Singapore và Thái Lan. Sau 53 năm phát triển, ASEAN đạt được nhiều thành tựu đáng kể, được hoan nghênh với vai trò đặc biệt trong thúc đẩy và củng cố nền hòa bình khu vực và thế giới. Tuy nhiên, đi liền với đó, ASEAN cũng phải đối mặt với những thách thức lớn, để có thể duy trì vai trò quan trọng trên trường khu vực và quốc tế.
Trong chặng đường hơn nửa thế kỷ để trở thành một trong những tổ chức khu vực thành công nhất ngày hôm nay, ASEAN có giai đoạn khá mờ nhạt ở ngay tại khu vực Đông Nam Á chứ chưa nói khu vực châu Á và trên thế giới. Vai trò, vị trí và tiếng nói của ASEAN chỉ dần nâng cao khi Việt Nam tham gia cách đây 25 năm và tiếp đó là trở thành một Hiệp hội bao gồm cả 10 nước Đông Nam Á vào năm 1999.
Trong suốt chặng đường phát triển của ASEAN, Việt Nam kể từ khi gia nhập luôn là một thành viên chủ động, tích cực, có trách nhiệm, đóng góp hết mình vì sự phát triển của ASEAN, nhất là trong những thời khắc quan trọng, tạo ra những dấu mốc của ASEAN như hoàn tất ý tưởng ASEAN-10. Điều này đã thúc đẩy và cụ thể hóa mục tiêu hình thành Cộng đồng ASEAN, xây dựng Hiến chương ASEAN, góp phần phát huy vai trò trung tâm và vị thế quốc tế của ASEAN.
Sự tham gia của Việt Nam vốn ở “phía bên kia” vào thời điểm ASEAN thành lập đã đưa đến kết quả “cùng thắng” cho cả Việt Nam và ASEAN. Với ASEAN, đó là bước khởi đầu để quy tụ toàn bộ 10 nước Đông Nam Á, mở đường xóa bỏ nghị kỵ, đối đầu, chuyển sang hòa bình, hợp tác. Với Việt Nam, đây là nấc thang đầu tiên để Việt Nam “tập dượt” hội nhập ngày càng sâu rộng với thế giới.
ASEAN đến nay đã sự phát triển vượt bậc, trở thành ngôi nhà chung của khoảng 650 triệu người dân, có một nền kinh tế năng động với tổng sản phẩm quốc nội (GDP) đạt hơn 3.200 tỷ USD và kim ngạch thương mại đạt 2.800 tỷ USD. Với những mốc son như Hiệp ước Thân thiện và Hợp tác ở Đông Nam Á (TAC), Hiệp ước về khu vực Đông Nam Á không có vũ khí hạt nhân (SEANWFZ), Khu vực mậu dịch tự do ASEAN (AFTA) hình thành cùng các Hiệp định Thương mại Tự do (FTA) giữa ASEAN với hàng loạt các nền kinh tế chủ chốt trên thế giới, ASEAN đã đóng góp cho hòa bình, ổn định khu vực và góp phần duy trì vai trò trung tâm của ASEAN ở khu vực.
Vai trò dẫn dắt, trung tâm của ASEAN trong các vấn đề hòa bình và an ninh của khu vực còn thể hiện rõ trong các cơ chế đối thoại với các đối tác là các cường quốc hàng đầu của khu vực và thế giới như Hội nghị Cấp cao Đông Á (EAS), Diễn đàn An ninh khu vực (ARF), Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN mở rộng (ADMM+)… Với sự tham dự của nguyên thủ, quan chức quốc phòng - an ninh của các cường quốc hàng đầu như Mỹ, Nga, Trung Quốc, Ấn Độ… ASEAN có tiếng nói và vai trò quan trọng trong các vấn đề quốc phòng, an ninh cũng như hòa bình, ổn định của không chỉ khu vực Đông Nam Á mà cả khu vực Đông Á-Thái Bình Dương rộng lớn.
Tương lai Việt Nam và ASEAN gắn kết với nhau
Những đóng góp, dấu ấn của Việt Nam trong sự phát triển của ASEAN một lần nữa được khẳng định khi nước ta giữ cương vị Chủ tịch ASEAN năm 2020, đúng vào lúc mà cả Hiệp hội cũng như toàn thế giới gặp thách thức chưa từng có từ đại dịch viêm đường hô hấp cấp do chủng mới của virus corona gây ra (Covid-19). Với việc đảm nhiệm thành công trách nhiệm từ đầu năm 2020 tới nay, Việt Nam một lần nữa khẳng định vai trò tiên phong, chủ động và đầy trách nhiệm của nước Chủ tịch luân phiên trong năm 2020.
Đánh giá về vai trò của Việt Nam, lãnh đạo nhiều nước cũng như dư luận quốc tế đều cùng chung nhận định Việt Nam đã hoàn thành tốt nhiệm vụ Chủ tịch ASEAN trong 6 tháng vừa qua. Các nước thành viên ASEAN đều tin tưởng vào năng lực ngoại giao của Việt Nam, ngay cả trong hoàn cảnh phải tổ chức các hội nghị quan trọng theo hình thức trực tuyến do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19.
Dư luận khu vực và quốc tế đồng tình cho rằng, Việt Nam thể hiện tốt vai trò dẫn dắt các nước thành viên nhằm duy trì vai trò trung tâm của ASEAN, cũng như đảm bảo tất cả các nước thành viên giữ vững sự đoàn kết, thống nhất nội bộ nhằm duy trì ổn định khu vực để vượt qua những thách thức chưa từng thấy. Tổng Thư ký ASEAN Dato Lim Jock Hoi cho rằng chủ đề của Năm Chủ tịch Việt Nam về xây dựng một “ASEAN gắn kết và chủ động thích ứng” rất phù hợp với tình hình hiện nay, đồng thời khẳng định Hội nghị Cấp cao ASEAN 36 vào tháng 6 vừa qua là “minh chứng cụ thể” cho tình đoàn kết và vai trò lãnh đạo của ASEAN được thể hiện qua hợp tác khu vực mạnh mẽ.
Tổng Thư ký Lim Jock Hoi khẳng định, trên cương vị Chủ tịch ASEAN, Việt Nam đã làm được nhiều việc và "thể hiện tầm lãnh đạo mạnh mẽ trong việc dẫn đầu một phản ứng tập thể của khu vực trước đại dịch", đồng thời Việt Nam cũng đã khởi động các cuộc thảo luận về Tầm nhìn ASEAN sau năm 2025, điều rất quan trọng giúp ASEAN gắn kết và thích ứng tốt hơn trong tiến trình hội nhập khu vực.
Tiến sĩ Munir Majid, Chủ tịch Hội đồng Tư vấn kinh doanh ASEAN, Chủ tịch Câu lạc bộ Doanh nhân ASEAN, trong trao đổi dịp kỷ niệm 53 năm thành lập Hiệp hội đã khẳng định Việt Nam là một thành viên có trách nhiệm và đầy nhiệt huyết của hiệp hội trong suốt 25 năm qua kể từ khi chính thức gia nhập ASEAN. Tiến sĩ Munir Majid nhấn mạnh, với tư cách Chủ tịch ASEAN 2020, Việt Nam có trách nhiệm dẫn dắt ASEAN vượt qua những khó khăn hiện tại và những việc Việt Nam làm được đã thực sự chứng minh Việt Nam coi trọng tư cách thành viên của ASEAN.
Đại sứ-Trưởng Phái đoàn thường trực Malaysia tại ASEAN Kamsiah Kamaruddin đánh giá, Việt Nam đã làm “tốt nhất có thể” trên cương vị Chủ tịch ASEAN, thể hiện được vai trò lãnh đạo mạnh mẽ qua việc thúc đẩy hợp tác giữa các nước ASEAN. Cùng chung nhận định, Phó Giáo sư Simon Tay, Chủ tịch Viện Các vấn đề quốc tế Singapore (SIIA), đã đánh giá cao vai trò dẫn dắt ASEAN của Việt Nam trong năm Chủ tịch 2020.
Thực tế một phần tư thế kỷ gia nhập đã khẳng định Việt Nam luôn nỗ lực hết mình cùng các nước thành viên thúc đẩy một Cộng đồng ASEAN gắn kết và chủ động thích ứng trước các thử thách, khó khăn ASEAN đang phải đối mặt hiện nay để vững vàng đi tới. Tương lai phát triển của các nước thành viên, trong đó có Việt Nam, được gắn chặt với ASEAN. Chúng ta có trách nhiệm và lợi ích trong việc củng cố Cộng đồng ASEAN đoàn kết, vững mạnh, có vai trò, vị thế xứng đáng ở khu vực và trên thế giới.
