Tai nạn máy bay rơi: Làm sao để sống sót?

ANTD.VN - Sự cố trên các chuyến bay thường gây hậu quả rất nghiêm trọng. 10 năm trở lại đây đã có hơn 2.100 người thiệt mạng trong tổng số 14 vụ rơi máy bay trên thế giới. Vụ việc mới nhất xảy ra với chiếc Boeing 737-8 MAX của hãng Ethiopian Airlines sáng 10-3 làm toàn bộ 149 hành khách và 8 thành viên tổ bay, đến từ 35 quốc gia, đều thiệt mạng. Bởi vậy, chúng ta cần trang bị kĩ càng những kĩ năng bảo vệ an toàn bản thân khi máy bay gặp sự cố, để tìm ra cơ may sống sót. 

Những năm gần đây, tai nạn máy bay xảy ra ngày càng nhiều và gây ra hậu quả vô cùng nghiêm trọng. Điểm lại những nguyên nhân phổ biến dẫn đến những thảm họa hàng không.

5 nguyên nhân phổ biến nhất dẫn đến những thảm họa hàng không

Lỗi do phi công

Trong khi thiết kế máy bay ngày càng trở nên an toàn, tỷ lệ tai nạn do phi công gây ra lại tăng và chiếm khoảng 50% số vụ máy bay rơi. Máy bay là những cỗ máy phức tạp đòi hỏi nhiều kỹ năng điều khiển. Do phi công có vai trò gắn liền với máy bay ở mọi giai đoạn bay, nguy cơ mắc lỗi vận hành rất lớn, từ lập trình sai máy tính kiểm soát chuyến bay (FMC) đến tính toán nhầm lượng nhiên liệu cần thiết khi cất cánh, theo IFL Science.

Đặc biệt, phi công là người cuối cùng có thể cứu cả chuyến bay khi sự cố xảy ra. Vào tháng 1-2009, một chiếc máy bay Airbus A320 đâm vào một đàn ngỗng trên bầu trời thành phố New York, Mỹ, dẫn đến động cơ ngừng hoạt động. Cơ trưởng Chesley Sullenberge phải cân nhắc một số phương án và hành động khẩn cấp. Với kinh nghiệm bay lâu năm và hiểu biết về khả năng vận hành của chiếc máy bay, ông chọn cách đáp xuống sông Hudson và cứu sống 150 hành khách.

Thiết bị hỏng hóc

Ngày nay, động cơ máy bay đã trở nên an toàn hơn cách đây nửa thế kỷ, nhưng lỗi vận hành đôi khi vẫn xảy ra. Thiết bị hỏng hóc chiếm khoảng 20% số vụ tai nạn máy bay.

Các điều tra viên Indonesia đang xem động cơ máy bay JT610 trục vớt được dưới biển

Chiếc máy bay mang số hiệu JT610 của Lion Air (Indonesia) đã bị mất liên lạc và rơi xuống biển Java chỉ 13 phút sau khi cất cánh từ thủ đô Jakarta để tới Pangkal Pinang sáng 29-10-2018 khiến cả 189 người có mặt trên máy bay đều thiệt mạng.

Còn trong vụ tai nạn Boeing 737 MAX 8 mới đây, theo CNN, dữ liệu thu được từ hộp đen máy bay cho thấy, các phi công đã phải liên tục chống lại một hệ thống an toàn tự động có tên gọi là MCAS cài đặt sẵn trên mẫu Boeing 737 MAX 8, vốn đẩy mũi máy bay chúi xuống dưới tới hơn 20 lần. Hệ thống MCAS tự động kích hoạt khi xuất hiện thông tin lỗi, vốn cho rằng mũi máy bay đang nghiêng ở góc cao hơn thực tế, ám chỉ máy bay có nguy cơ ngưng hoạt động.

Thời tiết

Thời tiết xấu là thủ phạm gây ra 10% số vụ tai nạn máy bay. Dù có nhiều thiết bị điện tử hỗ trợ như la bàn hồi chuyển, định vị vệ tinh và kết nối dữ liệu thời tiết, máy bay vẫn dễ bị ảnh hưởng trong điều kiện bão, tuyết và sương mù.

Một trong những tai nạn máy bay do thời tiết xấu nổi tiếng nhất xảy ra vào tháng 2-1958, khi chiếc máy bay chở khách hai động cơ của hãng hàng không British European Airways rơi trong khi đang cất cánh từ sân bay Munich - Riem. Trong số 23 hành khách thiệt mạng, có nhiều cầu thủ chơi cho Câu lạc bộ Bóng đá Manchester United. Các điều tra viên đưa ra giả thuyết máy bay bị chậm tốc độ do tuyết tan mềm trên đường băng, khiến nó không thể đạt tốc độ cất cánh.

Hành động phá hoại

Khoảng 10% tai nạn máy bay do hành động phá hoại gây ra. Tương tự sét đánh, nguy cơ gắn liền với hành động phá hoại thấp hơn so với suy nghĩ của nhiều người. Tuy nhiên, những vụ việc do không tặc gây ra thường gây chú ý.

Tháng 9-1970, vụ không tặc bắt cóc và cho nổ tung ba chiếc máy bay chở khách đến Dawsons Field ở Jordan trước ống kính truyền thông trở thành khoảnh khắc đẫm nước mắt trong lịch sử ngành hàng không. Sự kiện 11-9, trong đó một nhóm không tặc cướp gần như đồng thời 4 máy bay chở khách hiệu Boeing trên đường bay nội địa của Mỹ cũng khiến cả thế giới chấn động vì mức độ thương vong và thiệt hại gây ra.

Những vụ tai nạn máy bay ngày càng nhiều và để lại hậu quả vô cùng nghiêm trọng, những lời khuyên dưới đây sẽ giúp bạn có cơ may sống sót nếu chẳng may máy bay bạn sử dụng gặp tai nạn. 

5 kĩ năng cơ bản bảo vệ mạng sống khi máy bay gặp sự cố 

1. Bảo vệ bản thân khỏi khói:

Cháy nổ và khói là nguyên nhân gây tử vong lớn nhất trong các thảm họa máy bay. Khói của đám cháy trên máy bay có thể rất dày và độc. Do đó, bạn cần che mũi và miệng bằng khăn để tránh hít phải khói này. Nếu có thể, làm ẩm khăn để tăng cường khả năng lọc khói.

Cúi thấp dưới làn khói khi di chuyển. Điều đó có vẻ không quan trọng, nhưng ngất xỉu vì hít phải khói là một trong những điều nguy hiểm nhất có thể xảy ra tại thời điểm sống còn này.

Tai nạn máy bay rơi: Làm sao để sống sót? ảnh 2

                   Ngăn cơ thể hít phải khói độc (ảnh minh họa) (nguồn: wikihow)

2. Thoát khỏi máy bay càng nhanh càng tốt:

Theo Ủy ban An toàn giao thông Quốc gia Mỹ, 68% nạn nhân thương vong là do cháy sau khi máy bay rơi. Vì thế thoát khỏi máy bay ngay là điều vô cùng quan trọng. Nhìn chung, nếu có cháy hoặc có khói, bạn sẽ có ít hơn hai phút để thoát khỏi máy bay an toàn.

Đảm bảo rằng cửa thoát hiểm mà bạn chọn là an toàn. Nhìn qua cửa sổ để biết chắc không có cháy hay những thứ độc hại khác ngoài cửa thoát hiểm. Nếu có, cố gắng thoát ra bằng cửa thoát hiểm khác.

                           Thoát khỏi máy bay khi gặp tai nạn (ảnh minh họa)

3. Di chuyển cách xa xác máy bay ít nhất 150m về phía đầu gió:

  Nếu bạn bị kẹt ở khu vực hẻo lánh, điều tốt nhất cần làm là luôn ở gần máy bay và chờ cứu hộ. Tuy vậy, cũng đừng nên đứng quá gần. Nếu máy bay rơi xuống vùng nước mở, bạn hãy bơi ra xa khỏi xác máy bay hết mức có thể.

                         Di chuyển ít nhất 150m về phía đầu gió (ảnh minh họa)

4. Ngồi ở đuôi máy bay :

Khi máy bay rơi, những hành khách ngồi ở đuôi máy bay có tỉ lệ sống sót cao hơn 40% so với những hành khách ngồi đầu. Bạn hãy chọn cho mình chỗ ngồi gần chỗ thoát hiểm, chúng nằm ở hai bên và phía sau của máy bay. 

                             Vị trí chỗ ngồi ở đuôi máy bay (ảnh minh họa)

 5. Cố giữ bình tĩnh : 

Khi tai nạn xảy ra, bạn hãy cố giữ bình tĩnh, tránh hoảng loạn. Hãy nhớ rằng ngay cả ở những trường hợp tồi tệ nhất thì vẫn có cơ hội sống sót, hãy giữ bình tĩnh và tìm ra giải pháp bảo vệ bản thân. 

                               Giữ bình tĩnh khi tai nạn xảy ra (ảnh minh họa)

Dưới đây là đoạn video hướng dẫn an toàn khi đi máy bay từ Vietnam Airlines : (nguồn: tuvanmedia)