Sông nước Mường Tấc, Tường Hạ, Phù Yên
Như sự công bằng của tạo hóa, cánh đồng Mường Tấc (Phù Yên, Sơn La) nhỏ hẹp hơn so với 3 cánh đồng còn lại, song ngược lại Mường Tấc lại có thung lũng đẹp như mơ với thiên nhiên mây trời sông nước hòa quyện khiến người đến cứ ngỡ rằng, đó là nơi tiên nữ bỏ quên xiêm y bên dòng sông Đà.
Quả thế! Sông Đà mỗi nơi đều mang một vẻ đẹp huyền bí. Khúc ở Mường La thì dữ dội, khúc ở nơi này thì hiền hòa. Sớm mây giăng trên khói sóng, chiều mây vờn bảng lảng. Tiếng sóng nước khẽ vỗ, tiếng cá thúc mạn thuyền. Đoạn này đối lập với những nơi ven dòng sông Đà ở mạn đầu nguồn, mà thung lũng Mường Tấc thuộc xã Tường Hạ, huyện Phù Yên được tạo nên bởi chính bàn tay con người. Ấy là kể từ khi dòng nước sông Đà bị ngăn dòng tích nước cho thủy điện Hòa Bình.
Cảnh nhân tạo đã như thiên tạo. Người dân nói rằng, đó là cuộc tạ ơn của thiên nhiên với con người để nơi này như thế. Từ khi lòng hồ dâng nước làm thung lũng Tường Hạ thành nơi sơn thủy hữu tình mang đến cho người dân một nhịp sống mới. Cá là nguồn sống của người dân bỗng dưng thành làng chài. Một làng chài sơ khai nhưng cách đánh bắt của mỗi con người cũng tạo được một cuộc sống khá đặc trưng ở nơi hoang sơ này. Cứ thả lưới là có cá. Cá nhiều và dễ bắt. Từ một vài nhà sống lênh đênh trên lòng hồ giờ thành bản làng trên mênh mông nước. Một thời, những bóng người thưa dần, để con lộ 43 từ Mộc Châu đến phà Vạn Yên trở nên cô độc giữa triền núi, áng mây.
Thế nên thung lũng lòng hồ khi ấy biệt không có người lạ đến. Sự hoang sơ tưởng như đưa nhịp sống vùng lòng hồ sông Đà thuộc xã Tường Hạ tách biệt với những xô bồ tấp nập. Vậy nhưng, chính điều sắp đặt của thiên nhiên ở Mường Tấc này lại có sức thuyết phục mà người ưa khám phá không thể bỏ qua. Giờ người tìm đến Mường Tấc không ít, người đến để được hòa vào khung trời thiên nhiên với những buổi chiều buông lưới càng nhiều. Trong cảnh trời của vùng lòng hồ yên bình, lạc trong tiếng hò của người dân bắt được cá to cũng là cái thú vị. Rồi thì cá nướng sông Đà nức tiếng ắt hẳn là đây. Cá thiểu sông Đà giờ kiếm được con to chừng vài cân không phải dễ dàng, nhưng nơi này thỉnh thoảng khách vẫn được thưởng thức. Cá quý thì hiếm, chứ cá chép, cá lăng, cá ngạnh… thì thật đơn giản. Trong khói lam chiều, gửi xe trên bờ rồi xuống bè lênh đênh thì mùi cá nướng bay theo từng con gió làm thức tỉnh khứu giác của cả người vốn xưa nay vô cảm!
