Văn bản "đá" nhau, nguy cơ gây thất thoát nhiều tỷ tiền thuế

ANTĐ - Hiện nay, có nhiều trường hợp vi phạm điều 116 luật Doanh nghiệp khi một người trong cùng một thời điểm đồng thời làm giám đốc, tổng giám đốc của nhiều công ty khác nhau để trục lợi thuế. Thế nhưng, việc vi phạm này lại không được xử lý nhất quán, có nhiều văn bản chỉ đạo khác nhau.

Vi phạm không được hoàn thuế

Ngày 3/3/2011, tại văn bản số 707/TCT –KK về việc hoàn thuế giá trị gia tăng Tổng cục Thuế nêu rõ: Trường hợp trong cùng một thời điểm người đại diện pháp luật vừa là Chủ tịch Hội đồng quản trị (HĐQT) kiêm giám đốc của công ty cổ phần vừa làm giám đốc công ty TNHH, thì giám đốc công ty cổ phần vi phạm điều 116 của luật doanh nghiệp. Giám đốc, người đại diện theo pháp luật của công ty Cổ phần ký kết hợp đồng mua  bán, hóa đơn bán hàng… trong thời gian làm giám đốc cả hai công ty thì các tài liệu trong hồ sơ đề nghị hoàn thuế của công ty cổ phần không đảm bảo tính hợp pháp để kê khai khấu trừ, hoàn thuế giá trị gia tăng.

Đồng thời, công văn này cũng khẳng định rõ giám đốc là người điều hành công việc kinh doanh hàng ngày của công ty và chịu trách nhiệm trước HĐQT và trước pháp luật về việc thực hiện các quyền và nhiệm vụ được giao. Việc giám đốc công ty cổ phần ủy quyền cho phó giám đốc của công ty ký tên trên các giấy tờ, thủ tục qua Cục thuế nhưng trách nhiệm thuộc giám đốc. Vì vậy các chứng từ  liên quan do phó giám đốc được ủy quyền ký trong thời gian làm giám đốc công ty TNHH đều không đảm bảo tính hợp pháp để kê khai khấu trừ, hoàn thuế gía trị gia tăng.

Hai văn bản đá nhau có nguy cơ gây thất thoát tiền thuế của nhà nước

Trường hợp doanh nghiệp vi phạm khi trong cùng một thời điểm làm giám đốc hoặc tổng giám đốc của nhiều công ty khác nhau mà đã kê khai khấu trừ thuế giá trị gia tăng đầu vào thì tại văn bản số 1786 ngày 25/5/2011, do Phó Tổng tục trưởng Tổng cục Thuế Vũ Văn Trường ký nêu rõ: Số thuế kê khai khấu trừ của các doanh nghiệp này không đủ điều kiện để kê khai khấu trừ , nhưng doanh nghiệp được hạch toán vào chi phí để tính thuế thu nhập doanh nghiệp theo quy định. Trường hợp kê khai bổ sung, điểu chỉnh số tiền thuế làm tăng số thuế phải nộp thì doanh nghiệp nộp đủ số tiền thuế đồng thời tự xác định số tiền thuế chậm nộp, số ngày chậm nộp và mức xử phạt theo quy định.

Kẽ hở thuế “voi” đi lọt

Đối với các công ty vi phạm điều 116 luật doanh nghiệp, Tổng cục Thuế có văn bản khẳng định không được kê khai khấu trừ, hoàn thuế giá trị gia tăng. Thế nhưng, mới đây Cục thuế Bắc Ninh nhận được đơn tố cáo ông Nguyễn Thạc Thanh và ông Nguyễn Cảnh nghiệp và có dấu hiệu sai phạm hàng chục tỷ trong việc hoàn thuế giá trị gia tăng, với việc ông Thanh đồng thời làm Tổng giám đốc nhiều đơn vị khác nhau. Cụ thể: Ông Nguyễn Thạc Thanh làm Chủ tịch Hội đồng quản trị, kiêm Tổng giám đốc Công ty CP VLCN Phú Thái đồng thời làm Chủ tịch hội đồng quản trị, kiêm Tổng giám đốc của Công ty CP tập đoàn đầu tư và thương mại Thanh Tùng. Còn ông Nguyễn Cảnh Hứa làm Tổng giám đốc Công ty CP VLCN Phú Thái từ tháng 12/2008 đến nay, đồng thời làm Tổng giám đốc Công ty CP Bia Habada - Bắc Giang, Tổng giám đốc Công ty CP Bia Á Châu – Tiên Sơn, Bắc Ninh… 

Sau khi nhận được đơn tố cáo, ngày 22/11/2011 Cục trưởng Cục thuế tỉnh Bắc Ninh Nguyễn Khắc Khang có văn bản số 3271 trả lời như sau: Căn cứ vào công văn số 13238 ngày 4/10/2011 của Bộ Tài chính, đối với cá nhân trong cùng một thời gian vừa làm giám đốc hoặc tổng giám đốc công ty cổ phần là vi phạm khoản 2 điều 16 luật doanh nghiệp. Trong trường hợp này, theo quyết định của cơ quan đăng ký kinh doanh sau khi khắc phục lỗi vi phạm doanh nghiệp vẫn được tiếp tục hoạt động mà chưa đến mức bị thu hồi giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh và làm thủ tục giải thể doanh nghiệp, nếu các tài liệu  trong hồ sơ đề nghị hoàn thuế  của công ty cổ phần vẫn đáp ứng đủ các điều kiện về kê khai khấu trừ, hoàn thuế giá trị gia tăng theo quy định thì công ty cổ phần vẫn được kê khai khấu trừ, hoàn thuế đầu vào tương ứng.

Cục trưởng Cục Thuế Bắc Ninh Nguyễn Khắc Khang cho rằng: Đến nay, Cục thuế tỉnh Bắc Ninh chưa nhận được quyết định hay thông báo nào của cơ quan đăng ký kinh doanh về việc thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh và làm thủ tục giải thể đối với các doanh nghiệp bị tố cáo nêu trên. Vì vậy Cục thuế tỉnh Bắc Ninh chưa có đủ cơ sở để xử lý đối với số thuế giá trị gia tăng các doanh nghiệp đã kê khai khấu trừ.

Theo luật sư Hoàng Văn Hướng (Trưởng Văn phòng luật sư Hoàng Hưng- Đoàn luật sư Hà Nội) cho rằng: Nếu áp dụng văn bản số 707/TCT-KK ngày 3/3/2011 của Tổng cục Thuế thì Cục Thuế tỉnh Bắc Ninh có thể xem xét thu hồi về cho nhà nước hàng chục tỷ đồng tiền thuế của các công ty vi phạm luật doanh nghiệp. Nhưng ở đây phải chăng, Cục thuế tỉnh Bắc Ninh đã né tránh bằng việc đẩy trách nhiệm cho cơ quan đăng ký  kinh doanh chưa thu hồi giấy phép nên không có cơ sở để thu hồi. Còn nếu áp dụng như Cục thuế tỉnh Bắc Ninh thì các doanh nghiệp trước đây vi phạm luật doanh nghiệp sau đó không được khấu trừ, hoàn thuế thì giờ đây xử lý với họ ra sao?

Rõ ràng, các văn bản ban hành của ngành thuế mâu thuẫn, văn bản sau “đá” văn bản trước, để những  sai phạm như “con voi” có thể lọt qua. Do vậy, đề nghị Tổng cục Thuế và Cục Thuế tỉnh Bắc Ninh cần xem xét nội dung trên, tránh để thất thu thuế của nhà nước nhiều tỷ đồng.