Tự ý dùng thuốc uống trị mụn, nguy hại khôn lường

ANTĐ - Các loại thuốc có chứa isotretinoin, thường dùng để điều trị các loại mụn “khó” như mụn nang, mụn bọc. Tuy nhiên nhiều bệnh nhân đã truyền tai nhau loại thuốc này với tác dụng “thần thánh” trong điều trị mụn, kể cả những loại mụn thông thường, thậm chí nhiều người chỉ uống cho… đẹp da. Điều này có thể mang lại những tác hại khôn lường.
Tự ý dùng thuốc uống trị mụn, nguy hại khôn lường ảnh 1

Hiện trên thị trường có nhiều loại thuốc chứa hoạt chất isotretinoin như: Akinol, Accutane, Vistrinin, Acnotin, Amnesteem, Claravis… dùng trị mụn, dưới hình thức viên uống 5mg, 10mg, 20mg hoặc thuốc bôi ngoài da 0,05%. Trên các diễn đàn mạng, nhiều chị em chia sẻ công dụng tuyệt vời của loại thuốc này. Một thành viên cho biết chỉ uống được 10 ngày mà “mụn mẹ mụn con kéo nhau đi hết”.

Một thành viên khác thì cho biết đã đi chữa nhiều nơi không khỏi, nhưng khi được người bạn giới thiệu loại thuốc này, uống vài tháng thì hết mụn. Một số thì tỏ ra lo lắng khi việc dừng uống thuốc một thời gian ngắn thì mụn lại quay trở lại. Đặc biệt, một khảo sát gần đây của Khoa Dược, Đại học Y Dược TP HCM ghi nhận, nhiều nữ công nhân trẻ ở khu công nghiệp Biên Hòa đã tự ý mua thuốc isotretinoin trị mụn, trong khi hoàn toàn không biết thuốc có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe.

Theo khảo sát thì dù đây là thuốc kê đơn nhưng lại được bán tự do, có thể mua ở bất kỳ đâu. Thậm chí một số địa chỉ bán hàng còn quảng cáo đây là thuốc đẹp da hay thực phẩm chức năng. Trên thực tế, isotretinoin đã được Bộ Y tế liệt vào dạng chống chỉ định ở mức độ IV - mức độ nguy hiểm nhất đối với phụ nữ mang thai hoặc cho con bú. Phụ nữ đang mang thai ở bất kỳ tháng nào, khi uống thuốc này, cũng có thể gây quái thai như: thai có chân tay ngắn, thiếu tay hay chân, sứt môi, hai mặt, dị dạng… Sản phụ cho con bú cũng không được dùng thuốc, vì thuốc sẽ truyền qua sữa mẹ, ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ, thậm chí tử vong.

Ở Mỹ, thuốc này được phân loại vào nhóm X - chống chỉ định với phụ nữ đang mang thai. Cục Quản lý thực phẩm và dược phẩm Mỹ khuyến cáo: nếu đang mang thai hoặc có thể có thai, thuốc có nguy cơ cao gây dị tật bẩm sinh, sẩy thai, sinh non và tử vong ở trẻ sơ sinh. Ngoài ra, thuốc có thể gây tác dụng không mong muốn như: đau đầu, mờ mắt, chóng mặt, buồn nôn, nôn mửa, co giật, đột quỵ, tiêu chảy, yếu cơ… Người uống có thể bị ảnh hưởng sức khỏe tâm thần nghiêm trọng như: trầm cảm.

Theo các bác sĩ, thuốc isotretinoin giống như vitamin A liều cao dùng điều trị mụn trứng cá. Vì thuốc tác động cùng lúc lên các  yếu tố gây mụn nên hiệu quả đạt được rất mỹ mãn. Tuy nhiên, tác dụng phụ của thuốc cũng rất nhiều, đặc biệt tuyệt đối không được sử dụng thuốc cho phụ nữ mang thai, vì sẽ gây quái thai; nếu lỡ uống sẽ phải nghĩ đến phương án bỏ thai. Phụ nữ nếu muốn có thai thì phải ngưng thuốc 12 tháng, theo quy định của Bộ Y tế. Bắt đầu điều trị, người bệnh phải viết cam kết sử dụng ít nhất hai biện pháp ngừa thai cùng lúc khi quan hệ tình dục để đảm bảo 100% không mang thai, tránh bị quái thai. Trẻ dưới 15 tuổi không nên sử dụng thuốc trị mụn chứa hoạt chất isotretinoin vì xương sẽ hạn chế 

phát triển. 

Ngoài ra, theo quy định thì trong suốt thời gian uống thuốc, tuyệt đối không hiến máu vì người nhận máu có thể là thai phụ hoặc người mắc bệnh gan, thận… Ngoài ra, do thuốc có tác dụng phụ gây tăng men gan, mỡ máu nên sẽ rất nguy hiểm cho một số người mắc bệnh mạn tính như viêm gan, cholesterol cao. Do đó, trước khi dùng thuốc nên xét nghiệm men gan, mỡ máu. Thuốc còn có thể gây khô môi, khô mắt, rụng tóc, chảy máu miệng. Thời gian uống thuốc sẽ gây kích ứng và sẹo nhiều hơn nên hạn chế những phẫu thuật liên quan đến da. Người uống còn có thể bị thay đổi vị giác, buồn nôn, đau đầu.