Hãng Tân Hoa Xã ngày 15-7 dẫn thông báo của Tập đoàn Dầu khí quốc gia Trung Quốc (CNPC) nói rằng công ty dầu mỏ này đã "hoàn thành việc khoan và thăm dò" ngoài khơi quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam.
Thông cáo của CNPC nói rằng công ty này đã bắt đầu khoan thăm dò hai giếng dầu tại khu vực này từ đầu tháng Năm và kết thúc hoạt động thăm dò ở hai giếng này vào các ngày 27-5 và 15-7.
CNPC đã tiến hành khoan thăm dò bất hợp pháp tại vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam bất chấp sự phản đối mạnh mẽ của Việt Nam và dư luận thế giới. Bên cạnh đó, Trung Quốc đã huy động nhiều tàu và máy bay quân sự để bảo vệ giàn khoan và các hành động hung hăng, khiêu khích như chủ động đâm, va tàu cá và các tàu thực thi pháp luật của Việt Nam.
Việt Nam đã nhiều lần khẳng định chủ quyền không tranh cãi đối với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa, quyền chủ quyền, quyền tài phán đối với vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa ở biển Đông theo Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển 1982.
Tàu hải cảnh Trung Quốc ở gần giàn khoan Haiyang Shiyou 981 (Hải Dương 981)
Việc Trung Quốc tiến hành hoạt động hạ đặt giàn khoan thăm dò dầu trái phép nói trên đã xâm phạm nghiêm trọng chủ quyền của Việt Nam đối với quần đảo Hoàng Sa, quyền chủ quyền và quyền tài phán của Việt Nam ở biển Đông, vi phạm luật pháp quốc tế, Thỏa thuận những nguyên tắc cơ bản giải quyết vấn đề trên biển giữa Việt Nam và Trung Quốc; không phù hợp với tinh thần DOC, gây căng thẳng và phức tạp tình hình ở biển Đông.
Trước những bước đi ngang ngược của Trung Quốc, dư luận quốc tế không ngừng bày tỏ sự bất bình. Hòa cùng cuộc đấu tranh chính nghĩa của Việt Nam kiên quyết bảo vệ chủ quyền quốc gia, chính giới nhiều nước, các tổ chức quốc tế và giới học giả đã liên tục lên tiếng phản đối những hành vi sai trái của Trung Quốc.
Tuyên bố rút giàn khoan khỏi vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa Việt Nam của CNPC được đưa ra trong bối cảnh bão Rammasun đang hướng vào biển Đông và được dự báo là một cơn bão rất mạnh.
Ghi nhận tại hiện trường khu vực Trung Quốc hạ đặt trái phép giàn khoan Haiyang Shiyou 981 (Hải Dương 981), vào lúc 21h10 ngày 15-7, lực lượng thực thi pháp luật của Việt Nam đã phát hiện sự di chuyển của giàn khoan Hải Dương 981.
Khi di chuyển, giàn khoan Haiyang Shiyou 981 (Hải Dương 981) luôn đi ổn định theo hướng Bắc Tây Bắc với vận tốc 4,3 hải lý/h.
Công nhân Trung Quốc trên giàn khoan trái phép
Theo quan sát của lực lượng Cảnh sát biển Việt Nam, khi di chuyển giàn khoan Haiyang Shiyou 981 (Hải Dương 981) luôn được một số lượng lớn tàu bảo vệ chặt chẽ, trong đó có cả tàu khu trục lớp Lữ Dương 1 mang số hiệu 169.
Các tàu bảo vệ của Trung Quốc chia thành nhiều lớp bao quanh giàn khoan và di chuyển theo đội hình mũi tên.
Đến sáng nay 16-7, giàn khoan Haiyang Shiyou 981 (Hải Dương 981) di chuyển cách tàu cảnh sát biển 4033 là 35 hải lý và vẫn đang tiếp tục đi theo hướng Bắc Tây Bắc.
Hiện nay lực lượng thực thi pháp luật của Việt Nam vẫn tiếp tục theo dõi chặt chẽ sự di chuyển của giàn khoan Haiyang Shiyou 981 (Hải Dương 981).
Tàu cá QNg 94913 TS may mắn trở về trong khi tàu QNg 94912 TS cùng 6 ngư dân bị Trung Quốc bắt giữ
Cũng trong ngày 15-7, theo thông tin từ Đại sứ quán Việt Nam tại Bắc Kinh, phía Trung Quốc đã thả 13 ngư dân Việt Nam bao gồm 7 ngư dân thuộc tàu cá Quảng Bình mang số hiệu QB 93256 TS cùng 6 ngư dân thuộc tàu cá Quảng Ngãi mang số hiệu QNg 94912 TS.
Hiện số ngư dân nói trên đang trên đường về nước trên tàu cá Quảng Bình mang số hiệu QB 93256 TS. Tuy nhiên, phía Trung Quốc vẫn giữ lại, thậm chí tuyên bố tịch thu tàu cá Quảng Ngãi số hiệu QNg 94912 TS và toàn bộ ngư cụ của cả 2 tàu. Vì thế, các cơ quan đại diện Việt Nam tại Trung Quốc sẽ tiếp tục giao thiệp với phía Trung Quốc để xử lý thỏa đáng vụ việc.
