Chỉ trích gay gắt
Ông Hagel cho biết, Mỹ cam kết thực hiện chiến lược “xoay trục” sang khu vực châu Á - Thái Bình Dương và sẽ không nhìn sang nơi khác một khi các nguyên tắc cơ bản của trật tự quốc tế vẫn đang bị thách thức ở đây. “Trong những tháng gần đây, Trung Quốc đã thực hiện các hành động đơn phương, gây bất ổn nhằm khẳng định yêu sách chủ quyền ở Biển Đông. Chúng tôi kiên quyết phản đối bất cứ quốc gia nào hăm dọa, cưỡng ép, và đe dọa sử dụng vũ lực để khẳng định chủ quyền của mình”, ông Hagel nhấn mạnh và cho biết Mỹ luôn giữ lời.
Không những chỉ trích gay gắt hành động ngang ngược của Trung Quốc, trong bài phát biểu, người đứng đầu Lầu Năm Góc còn thể hiện thái độ ủng hộ Nhật Bản đóng vai trò tích cực hơn nữa trong an ninh khu vực. Tuyên bố trên được đưa ra một ngày sau khi Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe có bài phát biểu quan trọng tại diễn đàn, trong đó khẳng định Tokyo sẽ hỗ trợ tối đa các nước Đông Nam Á, trong đó có Philippines và Việt Nam, bảo vệ hải phận và không phận của mình, sau khi hai nước bị Trung Quốc liên tục quấy nhiễu ở Biển Đông.
Cũng trong bài phát biểu hôm 31-5, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ hoan nghênh vai trò ngày càng tích cực của Ấn Độ trong các thể chế châu Á và phát triển năng lực quốc phòng. Ông Hagel cho biết, ông hy vọng sẽ tới thăm Ấn Độ trong năm nay. Ông Hagel cho rằng, các quốc gia châu Á-Thái Bình Dương phải hợp tác trong lĩnh vực an ninh nhằm xây dựng một tương lai hòa bình và thịnh vượng, đồng thời khẳng định, Washington sẽ tiếp tục đề cao các quy tắc và luật pháp quốc tế và đối phó với mọi sự hung hăng thông qua việc củng cố năng lực quân sự của cả đồng minh và chính mình. Cũng theo ông Hagel, Mỹ sẽ tiếp tục duy trì sự hiện diện mạnh mẽ của quân đội Mỹ trong khu vực.
Trung Quốc tìm cách đổ lỗi
Sau khi bị Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Chuck Hagel chỉ trích gay gắt, ngày 1-6, Phó Tổng tham mưu trưởng Quân giải phóng nhân dân Trung Quốc Vương Quán Trung đã phát biểu đáp trả, tìm cách đổ lỗi cho các nước khác nhằm lấp liếm những hành động sai trái. Ông Vương Quán Trung cho rằng, ý kiến của Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Chuck Hagel và Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe là “không có căn cứ và không thể chấp nhận được”. Tướng Vương Quán Trung cáo buộc Thủ tướng Abe và Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Hagel đã “phối hợp và khuyến khích” nhau để tấn công Trung Quốc trong các bài phát biểu của họ. Ông này nói “không thể tưởng tượng” có thể nhận được “những lời chỉ trích không đáng có như thế chống lại Trung Quốc”. Theo ông Vương Quán Trung, những phát biểu của ông Hagel không mang tính xây dựng đối với mối quan hệ nước lớn kiểu mới giữa Trung Quốc và Mỹ. Ông Vương Quán Trung cho rằng Trung - Mỹ cần phát triển những lợi ích chung, giảm bớt những bất đồng, mâu thuẫn, kịp thời tháo gỡ những hiểu lầm giữa hai bên.
