Trưng bày tranh ghép gốm chân dung những người nổi tiếng

• Trưng bày tranh của danh họa Bùi Xuân Phái trong "Hà Nội sức sống và niềm tin"
• 7 nghệ sĩ đương đại trưng bày tranh tại triển lãm "Moon river"

Chân dung Đức Phật

Đây là triển lãm cá nhân đầu tiên của họa sĩ Tô Ngọc Trang (Trang Trọc), đang diễn ra tại không gian Area 75 - Art & Auction (75 Hàng Bồ, Hoàn Kiếm, Hà Nội). Đây cũng là triển lãm chân dung ghép gốm trên nền sơn mài đầu tiên ở Việt Nam.

Chia sẻ về lý do sáng tác tranh ghép gốm, họa sĩ Tô Ngọc Trang cho biết, cuối năm 2021, vợ anh làm vỡ 1 cái bát rất đẹp và nhờ chồng gắn lại. Nhìn đống mảnh vỡ, họa sĩ thấy giống chân dung mình nên đã thử ghép chúng thành gương mặt bản thân. Cuối cùng ai đến xem cũng nhận ra đó là Tô Ngọc Trang. Thấy trò chơi này hấp dẫn, họa sĩ tiếp tục nhặt nhạnh mảnh gốm vỡ quanh nhà, thậm chí đi còn xin khắp nơi. Tô Ngọc Trang cho rằng: “Các mảnh gốm vỡ có tính bền vững và muôn hình vạn trạng, trong khi hội họa truyền thống đang dùng các chất liệu lâu đời như màu nước, sơn dầu, sơn mài, acrylic để biểu đạt, thì tại sao ta lại không dùng các mảnh gốm vỡ đa dạng để kết hợp với nhau, gợi cả hình, khối và màu để làm ra một cảm nhận?”

Khác với nghệ thuật ghép mảnh Mosaic, ghép gốm trang trí trong kiến trúc hay nghệ thuật ghép gốm hiện đại, các tác phẩm của họa sĩ Tô Ngọc Trang sử dụng chất liệu gốm vỡ, không sử dụng máy móc hay thiết bị cơ khí để tạo hình các mảnh vỡ theo ý chí chủ quan. Nhà nghiên cứu, phê bình Phan Cẩm Thượng cho rằng, những mảnh gốm không được chọn lọc hay tạo hình, mà chúng từng được vỡ thế nào thì ông sử dụng như vậy. Những bức chân dung vô hình trung có khối và không gian một cách tự nhiên. Tuy nhiên, khi đuổi theo cái giống của chân dung ai đó, ông cũng làm suy giảm tính ngẫu hứng của cấu trúc vốn cũng rất vô tình. “Mỗi chân dung là một câu chuyện của họa sĩ và câu chuyện của người đó, hai tấm gương phản chiếu vào nhau, có lúc liên quan, có lúc chẳng ăn nhập gì, và có lẽ đó là cách mà người nghệ sĩ suy nghĩ về mình và thời cuộc” - nhà nghiên cứu Phan Cẩm Thượng nhấn mạnh.

Chân dung Micheal Jackson

Họa sĩ Lý Trực Sơn cho biết, ông không dám chắc về tỉ lệ người thích những bức chân dung làm theo kiểu quá khác thường như Tô Ngọc Trang. Nhưng đôi khi ý tưởng nghệ thuật đến với nghệ sĩ đột ngột như gặp một sự cố nhỏ nhoi, một cái bát cổ, một cái ang gốm xưa rơi vỡ cũng mở ra một khoảng sáng. Những mảnh vỡ trở thành họa tiết, tập hợp lại thành chân dung của những nhân vật đã là biểu tượng của khoa học, nghệ thuật, tôn giáo, chính trị hoặc chỉ xuất hiện trong văn chương. Ai cũng được tán dương, sống lại với diện mạo của mình trong cấu trúc ngôn ngữ nghệ thuật. “Người xem sẽ thấy vui khi nhận ra trong tập hợp mảnh gốm khuôn mặt của Einstein, Lep Tolstoy, Picasso, Bùi Xuân Phái, hoặc cả Bá Kiến, Chí Phèo, Thị Nở… Hóm hỉnh có, nghiêm trang có, ngưỡng mộ có và có cả chân dung sẽ trở thành bất hủ như của Đức Phật và chúa Jesus” - họa sĩ Lý Trực Sơn nói.

Triển lãm “Chiêm bao” diễn ra đến hết ngày 19-1.