Trống đồng Hoàng Hạ: “Á hậu” trống đồng Đông Sơn

ANTĐ - Hoàng Hạ là một trong những chiếc trống đồng Đông Sơn có kích thước lớn, có nhiều hoa văn phong phú. Trống Hoàng Hạ được dân công đào mương dẫn nước xóm Nội, thôn làng Hoàng Hạ, huyện Phú Xuyên, tỉnh Hà Đông (Hà Nội ngày nay) tìm thấy ở độ sâu 1,5m trong lòng đất vào ngày 13-7-1937. 

Trống có đường kính mặt là 79 cm, chiều cao là 61,5cm. Trống bị long mặt, gỉ gần khắp mặt và cả một phần thân trống. Chính giữa mặt trống có hình ngôi sao nổi 16 cánh, xen kẽ các cánh sao là những họa tiết trang trí kiểu lông công. Bao quanh ngôi sao là 15 vành hoa văn, gồm hai loại: hoa văn hình học và hình khắc người, động vật và vật. Về hoa văn hình học, ngoài những hoa văn tương tự như hoa văn trên trống đồng Ngọc Lũ như các chấm nhỏ thẳng hàng, chữ gãy nối tiếp, vòng tròn chấm giữa có tiếp tuyến song song, văn răng cưa,... còn có thêm vành hoa văn hình xoắn ốc và vòng tròn đồng tâm ở vành thứ 7 từ trong ra ngoài.

Tuy nhiên, khác với trống đồng Ngọc Lũ, trống Hoàng Hạ không có vành hươu nai, chim bay xen kẽ. Vành số 9 của trống Hoàng Hạ chỉ có 14 con chim bay. Đó là những hình chim mỏ dài, đuôi và chân dài, có mào, không có những hình chim đứng ngậm mồi. Rìa mặt trống có 30 lỗ nhỏ cách đều nhau, là dấu vết con kê trên khuôn đúc trống. Bố cục trang trí và hình hoa văn giống như trống đồng Ngọc Lũ. Trên tang trống, ngoài các vành hoa văn hình học, cũng có hình 6 chiếc thuyền, xen giữa các thuyền là những hình chim có từ 2 đến 4 con. Về trang sức, tất cả thuyền trưởng cầm trống, vũ sĩ và người cầm lái đều đội mũ lông chim khá cao. Trống có hai đôi quai kép trang trí hoa văn bện thừng. Chân trống không có hoa văn. Hiện trống Hoàng Hạ đang được lưu giữ và trưng bày tại Bảo tàng Lịch sử quốc gia. Nếu trống đồng Ngọc Lũ là trống đồng Đông Sơn đẹp nhất thì trống Hoàng Hạ có thể xếp vào vị trí thứ hai bởi kích thước nhỏ hơn, kỹ thuật đúc cũng kém hơn nhiều so với trống Ngọc Lũ.