“Tránh vách đá tài chính”

ANTĐ - Chỉ còn hơn chục ngày nữa là bước sang năm 2013 với hàng loạt thay đổi trong chính sách tài chính nhưng nước Mỹ vẫn chưa tìm được lối thoát để tránh va phải điều mà các nhà kinh tế gọi là “vách đá tài chính”.

Dòng người xin việc ở Mỹ vẫn chưa hề giảm

Cụm từ “vách đá tài chính” được sử dụng để nói về nguy cơ mà chính phủ Mỹ sẽ gặp phải với một loạt các thay đổi trong chính sách có hiệu lực vào cuối năm nay nếu như thỏa hiệp giữa hai đảng Dân chủ và Cộng hòa trong Quốc hội Mỹ không đạt được.

Trước hết là các chính sách cắt giảm thuế từ thời cựu Tổng thống Bush sẽ hết hiệu lực vào cuối năm nay. Trong bối cảnh mức thâm hụt ngân sách hàng năm của Washington đã vượt quá 1 nghìn tỉ USD, nâng tổng số nợ của Mỹ vượt giới hạn ấn định là khoảng 16 nghìn tỉ USD, Tổng thống Mỹ B.Obama muốn tăng thuế đối với những hộ gia đình có thu nhập khá, từ 250.000 USD/năm trở lên, để bù đắp chi tiêu.

Tiếp đó là việc cắt giảm bội chi ngân sách. Nếu thực hiện “chương trình khắc khổ”, nước Mỹ có thể giảm mức thâm hụt ngân sách khoảng 700 tỉ USD vào cuối năm 2013. Điều này sẽ giúp nước Mỹ lấy lại niềm tin của các nhà đầu tư, những người đang nản lòng trước con số bội chi ngân sách khổng lồ của nước Mỹ.

Tuy nhiên, chính sách tăng thuế thu nhập và cắt giảm bội chi ngân sách của ông B.Obama gặp phải sự phản ứng của Đảng Cộng hòa hiện đang chi phối Quốc hội. Các nhà kinh tế của Đảng Cộng hòa nhấn mạnh giảm chi tiêu gắt gao và tăng thuế sẽ làm cho nhu cầu đối với hàng hoá và dịch vụ giảm, làm chậm lại đà tăng trưởng kinh tế và làm tỷ lệ thất nghiệp tăng lên, điều này có thể đẩy nước Mỹ rơi trở lại tình trạng suy thoái.

Theo Đảng Cộng hòa, Chính phủ Mỹ nên chú ý nhiều hơn đến sự hồi phục kinh tế vẫn còn “mong manh” của đất nước thay vì bị ám ảnh quá mức với việc cắt giảm thâm hụt ngân sách. Họ lo ngại việc một loạt thay đổi lớn diễn ra từ đầu năm 2013 sẽ khiến ngân sách sụt giảm mạnh và theo lý thuyết thì đây là mối đe dọa lớn đến quá trình phục hồi nền kinh tế. 

Mỗi bên một ý đã làm các cuộc đối thoại giữa hai đảng Dân chủ và Công hòa tại Quốc hội lâm vào bế tắc. Trước mắt, ngày 17-12 vừa rồi, Tổng thống B.Obama đã nhượng bộ khi ngỏ ý chấp thuận tăng thuế đối với những hộ gia đình có thu nhập từ 400.000 USD/năm, thay vì 250.000 USD/năm như trước đây ông từng đề xuất. Tuy nhiên, tiếp tục chính sách cắt giảm thuế từ thời cựu Tổng thống Bush thì ông B. Obama không thể. 

Ai cũng biết là chủ trương tăng thuế với người giàu và giảm thuế cho các thành phần còn lại trong xã hội là một trong những chủ đề quan trọng trong chiến dịch tái vận động tranh cử vừa qua của Tổng thống B.Obama. Bản thân ông B.Obama thừa nhận rằng, một trong những nguyên nhân giúp ông giành thắng lợi trước đối thủ Cộng hòa M. Romney trong cuộc bầu cử tổng thống vừa rồi là do chính sách kinh tế, trong đó có các đề xuất cải cách hệ thống thuế được cử tri ủng hộ.

Ông B.Obama không thể “nuốt” lời hứa tranh cử, Đảng Cộng hòa thì cũng quyết không nhượng bộ. Điều gì sẽ xảy ra với nước Mỹ khi thời điểm 1-1-2013 đang đến gần?