“Tối hậu thư”
(ANTĐ) - Không những phớt lờ “tối hậu thư” của phương Tây đối với chương trình hạt nhân của nước mình, Iran còn tung ra một phản “tối hậu thư” buộc các cường quốc phải chấp nhận đề xuất mới của nước này về kế hoạch trao đổi uranium.
 |
| Đảo Kish-nơi Iran đề xuất là địa điểm trao đổi nguyên liệu hạt nhân với phương Tây |
Phát biểu trên đài truyền hình nhà nước ngày 2-1, Ngoại trưởng Iran Manouchehr Mottaki tuyên bố nước này sẽ tự làm giàu nhiên liệu hạt nhân nếu phương Tây không chấp nhận đề nghị mới của Tehran trong vòng một tháng. Theo đó, phương Tây buộc phải lựa chọn một trong hai phương thức để cung cấp nhiên liệu hạt nhân cho các lò phản ứng hạt nhân của Iran: bán hoặc đổi lấy nhiên liệu đã được làm giàu.
Ông Mottaki cảnh báo rằng phương Tây chỉ có thời hạn một tháng để đưa ra quyết định nếu không Iran sẽ tự làm giàu uranium lên cấp độ 20% để dùng cho các lò phản ứng hạt nhân. Ngoại trưởng Mottaki tự tin khẳng định đội ngũ chuyên gia “đầy năng lực” cũng như cơ sở vật chất của Iran hoàn toàn có đủ khả năng tự làm giàu nhiên liệu hạt nhân.
Trước “tối hậu thư” trên, Iran cũng đã đề nghị đổi nhiên liệu hạt nhân được làm giàu ở mức độ thấp của nước này, khoảng 3,5%, lấy nhiên liệu hạt nhân làm giàu mức độ 20% của nước ngoài. Địa điểm trao đổi, theo Iran, có thể là Nhật Bản, Brazil, Thổ Nhĩ Kỳ hoặc ngay tại khu vực mậu dịch tự do trên đảo Kish của nước này.
“Tối hậu thư” của Tehran được xem là đòn phản pháo đối với “tối hậu thư” mà phương Tây thông qua Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) đưa ra tháng 11-2009.
Phương Tây yêu cầu Iran chuyển phần lớn uranium làm giàu ở cấp độ thấp sang Nga và Pháp để làm giàu lên cấp cao hơn, sau đó chuyển trở lại phục vụ lò phản ứng nghiên cứu ở Thủ đô Tehran. Mỹ và phương Tây đe dọa Iran phải có câu trả lời trước 31-12-2009 nếu không sẽ phải chịu sự trừng phạt mới.
Khi mà thời hạn chót theo “tối hậu thư” trôi đi, thứ mà phương Tây nhận được lại là một “tối hậu thư” không kém phần quyết liệt của Iran. Điều đó cho thấy Tehran không sẵn sàng nhân nhượng trong vấn đề hạt nhân và cuộc khủng hoảng này vì thế chắc chắn sẽ trở nên căng thẳng hơn ngay trong những ngày đầu năm mới 2010.
Cũng không phải ngẫu nhiên mà Iran lại tuyên bố nếu phương Tây không chấp nhận “tối hậu thư” ngày 2-1 thì nước này sẽ tự làm giàu nhiên liệu hạt nhân. Tehran vừa công bố kế hoạch xây dựng thêm 10 cơ sở làm giàu uranium với những máy ly tâm thế hệ mới có công suất làm giàu gấp 10 lần máy ly tâm thế hệ cũ.
Cuộc chiến “tối hậu thư” giữa phương Tây và Iran đang đẩy cuộc khủng hoảng hạt nhân leo lên một nấc thang căng thẳng mới nguy hiểm hơn. Trong khi giới chính trị Mỹ và phương Tây đang ráo riết tìm kiếm một lệnh trừng phạt hà khắc hơn tại Hội đồng Bảo an LHQ thì giới quân sự Mỹ, như Chủ tịch Hội đồng tham mưu trưởng liên quân Mỹ Mike Mullen, lên tiếng đe dọa “thời gian dành cho Iran sắp hết” và sự kiên nhẫn của Mỹ “có giới hạn”.
HOÀNG TUẤN
