Lợi ích nhóm, tư duy nhiệm kỳ và những hậu quả xấu (2)

Tìm liệu trình “điều trị” để bảo vệ lợi ích quốc gia

ANTĐ - Sự cố kết của các nhóm lợi ích với các nhà hoạch định chính sách theo tư duy nhiệm kỳ dễ dẫn tới các hành vi tham nhũng hoặc trục lợi, vun vén cá nhân. Đó là những biểu hiện tha hoá trong sử dụng quyền lực nhà nước, quyền lực chính trị ở các cấp, lĩnh vực, vượt ra ngoài khuôn khổ của pháp luật, ăn bám trong quá trình phát triển và tái cơ cấu kinh tế, phá vỡ trật tự, kỷ cương, làm băng hoại các giá trị truyền thống trong các quan hệ cộng đồng và quan hệ trong xã hội công dân. 
Tìm liệu trình “điều trị” để bảo vệ lợi ích quốc gia  ảnh 1


Virus nguy hiểm

Từ sự tha hóa này, chúng tạo ra hiện tượng chạy chính sách, chạy dự án, chạy vốn, chạy chức, chạy quyền, chạy thành tích và cả chạy tội, chạy án… làm sai lệch các tín hiệu thị trường, cơ cấu và định hướng các nguồn lực quốc gia, lũng đoạn kinh tế vĩ mô. Qua đó, các đối tượng có thể làm tăng nguy cơ lỏng lẻo và mất kiểm soát pháp luật Nhà nước và giảm sút hiệu quả đầu tư các cấp độ và quy mô; đồng thời làm mất cơ hội và sức cạnh tranh kinh doanh; lũng đoạn để tạo những cơn nóng- lạnh bất thường nặng mùi đầu cơ và những rủi ro chính sách đủ loại trong đời sống kinh tế vĩ mô và vi mô; và làm tha hóa đạo đức xã  hội; gây tổn hại đến lòng tin của các thế hệ và của các nhà đầu tư về hiệu lực quản lý nhà nước, thậm chí đe dọa cả sự tồn vong chế độ theo các định hướng và yêu cầu phát triển bền vững… 

“Con bệnh” nào thì phải tìm bằng được “thuốc đặc trị” nấy. Cũng như nạn tham nhũng, “Lợi ích nhóm” và 

“Tư duy nhiệm kỳ” là virus ký sinh nguy hiểm thường xuyên trong mỗi thể chế nhà nước, không phân biệt thời đại, quốc gia và địa phương nào. Tuy nhiên, sự phát triển và tác hại của chúng tùy thuộc vào sự tiến bộ và sức mạnh kiềm chế tự thân của nhận thức lý luận, mô hình phát triển và thể chế chính trị, cùng với sự hoàn thiện của hệ thống luật pháp, cũng như cơ chế cán bộ cụ thể của mỗi chính thể trong từng thời kỳ phát triển của mình và đất nước.

Diệt virus, bảo vệ bằng được lợi ích quốc gia

Điều kiện quan trọng để hạn chế “Lợi ích nhóm” và “Tư duy nhiệm kỳ” là sớm xây dựng những giá trị chuẩn chung, những cơ chế hữu hiệu bảo vệ lợi ích quốc gia, tạo sự đồng thuận lý tưởng chung cho xã hội; khắc phục những ngộ nhận về công cụ với mục tiêu,  những bất cập và lạm dụng về khái niệm, nội hàm mô hình tăng trưởng; sự lẫn lộn, mù mờ giữa địa giới hành chính chủ quan và không gian, cơ cấu kinh tế khách quan. Đồng thời, cần xây dựng Luật Đầu tư Công và làm rõ quyền tự chủ địa phương với yêu cầu quản lý nhà nước tập trung, thống nhất (đặc biệt là  trong quy hoạch tổng thể chung và quản lý nền kinh tế theo nguyên tắc thị trường); phân biệt rạch ròi giữa mục tiêu vì lợi nhuận với mục tiêu phi lợi nhuận, nhiệm vụ chính trị với nhiệm vụ kinh doanh của các hoạt động đầu tư công; cũng như quản lý nhà nước với quản lý kinh doanh; khắc phục và sự thiếu minh bạch trong chính sách, thông tin và cả trong hệ tiêu chí đánh giá, đo lường chất lượng, hiệu quả đầu tư; tăng yêu cầu giải trình, sự phản biện và giám sát xã hội; giảm thiểu căn bệnh sính thành tích, coi trọng hình thức trong hoạt động của các đoàn thể, cũng như quản lý nhà nước các cấp.

Đặc biệt, cần đổi mới công tác cán bộ theo hướng đề cao quy chuẩn hóa, chuyên nghiệp hóa và trách nhiệm cá nhân, người đứng đầu; khắc phục tình trạng bổ nhiệm đúng quy trình hình thức, nhưng không bảo đảm chất lượng cán bộ theo quy hoạch; coi trọng phát hiện, đào tạo, sử dụng và tôn vinh người tài, đủ tâm và đủ tầm gánh vác trọng trách, vị trí đầu đàn; kiên quyết chống những biểu hiện tham nhũng trong công tác cán bộ, cũng như thường xuyên phát hiện, xử lý, loại bỏ kịp thời những cán bộ tham nhũng, suy thoái đạo đức và vô trách nhiệm, mất uy tín và trở thành lực cản phát triển.

Quá trình tái cấu trúc kinh tế Việt Nam được hỗ trợ bởi sự quyết tâm chính trị và đồng thuận xã hội cao, bởi các tiềm năng và điều kiện trong nước, cũng như xu thế và cơ hội từ bên ngoài. Đồng thời, quá trình này cũng gặp không ít khó khăn, trong đó có cả lực cản từ các “Lợi ích nhóm” và lối “Tư duy nhiệm kỳ”; kể cả sự lạm dụng, thất thoát và tham nhũng từ những dự án đầu tư mới nhân danh tái cấu trúc, nhất là khu vực đầu tư công. Những khó khăn và lực cản trên đây nếu không đuợc nhận diện và hoá giải tốt, có thể gây hệ quả trái mong đợi và làm nản lòng những quyết tâm tái cấu trúc tương lai…

Quán triệt và thực hiện tốt các Nghị quyết Hội nghị TW 3, 4 và 5 Đại hội XI, đẩy mạnh công tác xây dựng Đảng là nhiệm vụ trọng tâm và điều kiện cần thiết để nhận diện và giảm thiểu tình trạng, căn bệnh “Lợi ích nhóm” và “Tư duy nhiệm kỳ” trong phát triển và tái cơ cấu kinh tế trong thời gian tới, nhằm cũng cố chế độ, giữ vững và nâng cao hiệu lực, hiệu quả sự lãnh đạo của Đảng và Nhà nước, vì một tổ quốc Việt Nam dân giàu, nước mạnh, xã hội dân chủ, công bằng và văn minh.

Đó là ý Đảng và đó cũng là đòi hỏi của lòng dân!