- Hà Nội yêu cầu kiểm tra việc ghi nhãn thực phẩm có thành phần biến đổi gen
- Thực phẩm biến đổi gen: Từ sợ hãi đến sự thật
 |
Người tiêu dùng cần trang bị kiến thức để nhận diện cũng như lựa chọn thực phẩm đảm bảo an toàn cho sức khỏe |
Phân biệt thực phẩm biến đổi gen và thực phẩm truyền thống
Thực phẩm biến đổi gen (GMO) là thuật ngữ để chỉ những thực phẩm (bao gồm cả động vật và thực vật) đã được can thiệp sinh học để biến đổi gen, thông qua kỹ thuật di truyền, các gen tự nhiên của cây trồng, vật nuôi đã bị biến đổi nhằm mục đích nâng cao giá trị dinh dưỡng, năng suất, mùi vị và khả năng chống chịu sâu bệnh.
Thực phẩm hữu cơ - organic là những loại nông sản được nuôi trồng, bảo quản và chế biến trong môi trường thuần tự nhiên, không sử dụng thuốc trừ sâu, phân bón tổng hợp, công nghệ sinh học và phóng xạ hóa học. Để đạt được chứng nhận hữu cơ, sản phẩm organic phải trải qua nhiều bước kiểm tra kỹ lưỡng ngay từ khi bắt đầu được nuôi trồng.
Thực phẩm truyền thống có nguồn gốc từ tự nhiên còn thực phẩm biến đổi gen là sản phẩm của ngành công nghệ sinh học hiện đại. Về hình thái thực phẩm biến đổi gen có thể giống hoặc khác thực phẩm truyền thống tùy thuộc gen đưa vào quy định tính trạng gì. Khi cây trồng biến đổi gen mang gen biến đổi không biểu hiện dưới dạng hình thái như gen kháng thuốc trừ cỏ, kháng sâu, chịu hạn… thì nó hoàn toàn giống với thực phẩm truyền thống. Còn khi cây trồng mang gen biến đổi gen, biến đổi tính trạng biểu hiện ra sản phẩm như gen kích thích sinh trưởng, gen sản sinh hợp chất có màu thì nó khác với thực phẩm truyền thống về kích thước và màu sắc…
Nên hay không nên ăn?
Hiện tại, vẫn chưa có chứng cứ khoa học nào khẳng định sử dụng thực phẩm biến đổi gen có hại cho sức khỏe. Tuy nhiên, trong khi thực phẩm biến đổi gen vẫn là một vấn đề gây tranh cãi, việc dán nhãn để người tiêu dùng biết là rất cần thiết. Việc chứng minh GMO có an toàn hay không là một vấn đề đòi hỏi một quá trình lâu dài, kỹ lưỡng và khó khăn vì phải xem xét, đánh giá nhiều yếu tố. Trước khi đưa thực phẩm biến đổi gen ra bán trên thị trường, các nhà sản xuất đều phải tiến hành nhiều thử nghiệm chặt chẽ về chất lượng sản phẩm, kiểm định để khẳng định không có chất độc và không gây hại cho người tiêu dùng.
Các nghiên cứu trên động vật đều cho thấy không có tác dụng có hại nào khác biệt giữa thực phẩm biến đổi gen và không biến đổi gen. Tuy nhiên, nhiều nhà nghiên cứu cũng có những lo ngại nhất định về một số rủi ro cho sức khỏe khi sử dụng các sản phẩm thực phẩm biến đổi gen như khả năng gây dị ứng, khả năng kháng thuốc kháng sinh, sự phát triển của căn bệnh ung thư hay lo ngại về khả năng gây hại cho môi trường bởi nguy cơ làm thay đổi hệ sinh thái.
Trên thực tế vẫn có khả năng tồn tại độc tố trong thực phẩm biến đổi gen, bởi vì cây trồng truyền thống và cây trồng biến đổi gen chỉ khác nhau về gen quy định tính trạng mong muốn. Lượng độc tố tự nhiên (nếu có) tồn tại trong cây trồng truyền thống cũng sẽ có mặt trong cây trồng chuyển gen. Các nhà khoa học cho rằng, việc gây dị ứng hoặc gây ngộ độc của một protein là rất thấp vì chúng đã được biến đổi trong quá trình chế biến, đồng thời, chúng được phân giải đi trong quá trình tiêu hóa.
Cách nhận biết thực phẩm biến đổi gen
Nhận biết bằng hình thái bên ngoài: Các thực phẩm biến đổi gen thường có những đặc điểm như kích thước lớn, đẹp, thơm ngon và mùi vị lạ so với các loại thực phẩm bình thường. Tuy nhiên, trên thực tế, nông sản sở hữu những ưu điểm vượt trội trên cũng có thể được tạo ra bằng phương pháp lai tạo tự nhiên.
Nhận biết bằng nhãn sản phẩm: Hiện nay, Việt Nam đang thực hiện theo quy định quốc tế, nếu sản phẩm nào có hơn 5% thành phần là từ nguyên liệu biến đổi gen thì phải dán nhãn thực phẩm biến đổi gen. Nếu trên nhãn sản phẩm có cụm từ “GMO - free”, “Non - GMO” hoặc “Sản phẩm không có thành phần biến đổi gen” thì các sản phẩm này có thể chứa thành phần nguyên liệu biến đổi gen nhưng không quá 0,9%.
Nhận biết bằng mã code: Các sản phẩm có nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng sẽ có mã code được dán trên sản phẩm. Mã code của thực phẩm biến đổi gen sẽ gồm 5 chữ số và bắt đầu bằng chữ số 8, nếu mã code bắt đầu bằng chữ số 9 hoặc 5 thì sẽ là thực phẩm hữu cơ tự nhiên.
