Thủ tướng Nhật Bản Abe Shinzo từ chức, ai sẽ là người kế nhiệm?

• [Ảnh] Lý do nào khiến Thủ tướng Nhật Bản Abe Shinzo đột ngột từ chức?
• [Tin nóng] Thủ tướng Nhật Bản Abe Shinzo có thể tuyên bố từ chức
• Thủ tướng Abe Shinzo dành 7h ở bệnh viện để kiểm tra sức khỏe

Ông Abe Shinzo sẽ tiếp tục lãnh đạo Chính phủ Nhật Bản cho đến khi tìm được người kế nhiệm

Nửa tháng và 2 lần vào viện

Chiều 28-8, tại cuộc họp báo tại Văn phòng Thủ tướng ở Thủ đô Tokyo, Thủ tướng Nhật Bản Abe Shinzo (65 tuổi) chính thức tuyên bố từ chức mặc dù nhiệm kỳ của ông đến tháng 9-2021 mới kết thúc. Thủ tướng Nhật Bản cho biết, bệnh viêm loét đại tràng của ông đã tái phát. Tuy thời điểm này đại dịch Covid-19 ở Nhật Bản đã lắng xuống, nhưng bệnh tật làm ông khó đưa ra “quyết định đúng đắn” và không đủ tự tin để phục vụ người dân. Trong khi đó, đợt điều trị mới đòi hỏi ông phải có thời gian chăm sóc kéo dài.

Những đồn đoán về sức khỏe của Thủ tướng Nhật Bản dấy lên sau khi ông không tổ chức bất kỳ cuộc họp báo nào trong gần 50 ngày qua. Chỉ trong vòng nửa tháng ông đã 2 lần phải đến bệnh viện. Đáng nói trước đó, ông Abe đã có 1 nhiệm kỳ Thủ tướng ngắn ngủi và đột ngột từ chức vì căn bệnh viêm loét đại tràng vào năm 2007, chỉ 1 năm sau khi trở thành thủ tướng trẻ nhất của đất nước thời hậu chiến ở tuổi 52. Thủ tướng Shinzo Abe vốn xuất thân từ một gia đình có truyền thống làm chính trị, có ông làm cựu Thủ tướng và cha là cựu Ngoại trưởng Nhật Bản.

Sau khi trở lại nắm quyền vào năm 2012, chính trị gia này đã lãnh đạo liên minh cầm quyền giành chiến thắng trong 6 cuộc bầu cử quốc gia liên tiếp, tạo tiền đề cho kỷ lục về thời gian giữ chức Thủ tướng liên tiếp ở Nhật Bản. Giữ chức Thủ tướng gần 8 năm, ông Abe có một thành tích đáng nể ở một đất nước mà nhà lãnh đạo phải thực sự tài năng nếu muốn giữ vững chức vị cao nhất. Trong nhiệm kỳ liên tục từ năm 2012 đến nay, ưu tiên hàng đầu của ông là phục hồi nền kinh tế theo chính sách mà ông gọi là Abenomics, mặc dù Nhật Bản phải trải qua động đất, sóng thần và thảm họa hạt nhân tàn khốc. Ông cũng dẫn đầu chiến dịch vận động đăng cai Thế vận hội Olympic và Paralympic ở Tokyo. Về mặt ngoại giao, Thủ tướng Abe Shinzo có mối quan hệ thân thiết với các tổng thống Mỹ, hay xúc tiến để ký kết một thỏa thuận hòa bình mang tính bước ngoặt với Nga.

Hiện ông Abe sẽ vẫn giữ chức Thủ tướng Nhật Bản cho đến khi chọn được người kế nhiệm. Đầu tuần sau, đảng LDP dự kiến sẽ đưa ra quyết định về cách thức chọn người kế nhiệm chức Chủ tịch, từ đó đề cử để Quốc hội bầu tân Thủ tướng. Thủ tướng mới sẽ giữ chức vụ cho đến khi kết thúc nhiệm kỳ của ông Abe vào tháng 9-2021.

Những ứng viên tiềm năng

Ngày 28-8, trước khi tin ông Abe từ chức được công bố, Tổng Thư ký đảng LDP Toshihiro Nikai đã nói với trên chương trình truyền hình của đài TBS rằng, Chánh Văn phòng nội các Yoshihide Suga là một ứng cử viên nặng ký để kế nhiệm ông Abe. “Ông Suga có khả năng tuyệt vời để đảm nhận vị trí này” - Tổng Thư ký đảng LDP nói.

Ông Suga dù có mối quan hệ “lạnh nhạt” với Thủ tướng Abe trong năm qua, nhưng lại là người thân cận với ông Nikai và sự ủng hộ của ông Nikai có thể là chìa khóa trong việc xác định người kế nhiệm ông Abe. Nhưng ông Nikai cũng nói thêm rằng, Giám đốc chính sách LDP Fumio Kishida và cựu Tổng Thư ký LDP Shigeru Ishiba cũng có thể là ứng cử viên. Ông Kishida từ lâu đã được coi là một thủ tướng tiềm năng và nhận được nhiều sự ủng hộ của đảng LDP. Tuy nhiên, ông không được công chúng hoặc nhiều đảng phái trong khu vực biết đến nên có thể phải đối mặt với khó khăn để giành được phiếu bầu.

Phân tích khả năng của các ứng cử viên khác, tờ Japan Times cho rằng, có 2 nhân vật cũng đang khiến dư luận chú ý là ông Shinjiro Koizumi (con trai của cựu Thủ tướng Junichiro Koizumi) và Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Tài chính Nhật Bản Taro Aso. Tuy nhiên, ông Koizumi được cho là thiếu sự ủng hộ cần thiết của đảng, còn ông Aso đã từng làm Thủ tướng nhưng chỉ giữ chức vụ này trong vòng 1 năm. Tháng 9-2009 đảng LDP do Aso làm Chủ tịch đã mất đa số ghế trong Quốc hội và phải tới 3 năm sau mới phục hồi lại được nhờ sự lãnh đạo của ông Abe.