Thông tin về người bị xét xử không phải là xâm phạm đời tư cá nhân

• Phát tán bí mật đời tư người khác có thể bị phạt tới 5 năm tù
• "Con nợ" đột nhiên qua đời, ai có trách nhiệm "gánh nợ" thay?
• Thầy lang chữa hiếm muộn bằng cách “quan hệ” với người bệnh: Có bị xử lý hình sự?

Luật sư Giang Hồng Thanh - VPLS Giang Thanh (Số 197 phố Đặng Tiến Đông, Trung Liệt, Đống Đa, Hà Nội)

Luật sư trả lời: Điều 21 Hiến pháp nước CHXHCN Việt Nam quy định: “Mọi người có quyền bất khả xâm phạm về đời sống riêng tư, bí mật cá nhân và bí mật gia đình; có quyền bảo vệ danh dự, uy tín của mình. Thông tin về đời sống riêng tư, bí mật cá nhân, bí mật gia đình được pháp luật bảo đảm an toàn. Mọi người có quyền bí mật thư tín, điện thoại, điện tín và các hình thức trao đổi thông tin riêng tư khác. Không ai được bóc mở, kiểm soát, thu giữ trái luật thư tín, điện thoại, điện tín và các hình thức trao đổi thông tin riêng tư của người khác”.

Cụ thể hóa Điều 21 Hiến pháp, Bộ luật Dân sự năm 2015 đã quy định về vấn đề đời tư cá nhân tại Điều 38. Quyền về đời sống riêng tư, bí mật cá nhân, bí mật gia đình. Theo đó: “Đời sống riêng tư, bí mật cá nhân, bí mật gia đình là bất khả xâm phạm và được pháp luật bảo vệ. Việc thu thập, lưu giữ, sử dụng, công khai thông tin liên quan đến đời sống riêng tư, bí mật cá nhân phải được người đó đồng ý. Việc thu thập, lưu giữ, sử dụng, công khai thông tin liên quan đến bí mật gia đình phải được các thành viên gia đình đồng ý, trừ trường hợp luật có quy định khác. Thư tín, điện thoại, điện tín, cơ sở dữ liệu điện tử và các hình thức trao đổi thông tin riêng tư khác của cá nhân được bảo đảm an toàn và bí mật. Việc bóc mở, kiểm soát, thu giữ thư tín, điện thoại, điện tín, cơ sở dữ liệu điện tử và các hình thức trao đổi thông tin riêng tư khác của người khác chỉ được thực hiện trong trường hợp luật quy định. Các bên trong hợp đồng không được tiết lộ thông tin về đời sống riêng tư, bí mật cá nhân, bí mật gia đình của nhau mà mình đã biết được trong quá trình xác lập, thực hiện hợp đồng, trừ trường hợp có thỏa thuận khác”. Như vậy theo các điều khoản trên, bí mật đời tư cá nhân được pháp luật bảo hộ, hay nói cách khác, không ai được xâm phạm bí mật đời tư người khác. Người vi phạm có thể bị xử phạt hành chính hoặc xử lý hình sự tùy theo tính chất, mức độ, hậu quả của hành vi vi phạm.

Đời sống riêng tư cá nhân là bất khả xâm phạm và được pháp luật bảo vệ Ảnh minh họa

Đối với người bị tòa án xét xử, theo Điều 25 Bộ luật Tố tụng hình sự và Điều 15 Bộ luật Tố tụng dân sự, trường hợp tòa án xét xử kín để bảo vệ người dưới 18 tuổi, hoặc để giữ bí mật đời tư theo yêu cầu chính đáng của đương sự, thì báo chí cũng không được phép đăng tải thông tin cá nhân của người bị xét xử. Trong trường hợp này, nếu báo chí vẫn tiết lộ bí mật đời tư cá nhân thì sẽ phạm vào điều cấm được quy định tại khoản 5, Điều 9 Luật Báo chí. Còn nếu tòa án xét xử theo thủ tục tố tụng thông thường thì đương nhiên việc đưa thông tin cá nhân của người bị xét xử được nêu trong bản án là hợp pháp.

Ngoài ra, Điều 32 Bộ luật Dân sự cũng quy định về một số trường hợp được quyền sử dụng hình ảnh của người khác mà không cần có sự đồng ý của người có hình ảnh hoặc người đại diện theo pháp luật của họ như sau: “Hình ảnh được sử dụng vì lợi ích quốc gia, dân tộc, lợi ích công cộng. Hình ảnh được sử dụng từ các hoạt động công cộng, bao gồm hội nghị, hội thảo, hoạt động thi đấu thể thao, biểu diễn nghệ thuật và hoạt động công cộng khác mà không làm tổn hại đến danh dự, nhân phẩm, uy tín của người có hình ảnh”.