Đảng Cộng hòa và Đảng Dân chủ vẫn bất đồng về vấn đề ngân sách
Cuộc gặp mới nhất giữa Chủ tịch Hạ viện, Hạ nghị sỹ Cộng hòa John Boehner với Tổng thống Barack Obama nhằm tháo ngòi nổ “quả bom” nợ công đã thất bại khi hai bên không đạt được bất kỳ thỏa hiệp nào. Cho dù trước cuộc gặp, phe Cộng hoà kiểm soát Hạ viện có đưa ra giải pháp được cho là tình thế nhằm chấm dứt tình trạng đóng cửa các cơ quan chính phủ liên bang.
Trong đề xuất đưa ra ngày 11-10, Thượng nghị sỹ đảng Cộng hòa Susan Collins đề nghị cấp ngân sách 6 tháng cho chính phủ mở cửa hoạt động trở lại sau 11 ngày đóng cửa trước khi hai bên có thể đi đến thống nhất cho một phương án dài hơi hơn về vấn đề ngân sách của tài khóa mới. Cũng theo đề xuất này, phe Cộng hoà tán đồng gia hạn quyền vay nợ cho Bộ Tài chính đến hết ngày 31-1-2014.
Theo giới phân tích, điểm quan trọng khiến Tổng thống Obama bác bỏ đề xuất của đảng Cộng hoà là do bản kế hoạch này đi kèm việc hoãn đánh thuế thiết bị y tế 2 năm, vốn được áp dụng theo đạo luật chăm sóc sức khỏe mới của ông Obama. Trong khi đó, đạo luật này vốn được Tổng thống kỳ vọng rất nhiều kể từ khi lên cầm quyền nên còn được gọi là Đạo luật ObamaCare.
Nhằm tránh cho nước Mỹ bị đẩy tới vực thẳm vỡ nợ, Thượng viện nước này đã tiến hành phiên họp hiếm hoi vào chủ nhật 13-10 theo giờ Washington, trước thời điểm các thị trường khắp thế giới có thể bắt đầu có biến động lớn khi mở cửa vào thứ hai 14-10. Các thượng nghị sỹ đảng Dân chủ cảnh báo rằng thị trường chứng khoán sẽ sụt mạnh vào ngày mở cửa nếu Quốc hội Mỹ không thể đạt được sự đồng thuận.
Tính ra chỉ còn vài ngày nữa là tới thời hạn chót 17-10 phải nâng mức trần nợ công lên trên mức 16.700 tỷ USD. Nếu 2 phe Dân chủ và Cộng hoà không thể tìm được tiếng nói chung trong vấn đề này, nước Mỹ sẽ lần đầu tiên rơi vào tình trạng vỡ nợ vốn được dự báo sẽ đẩy nền kinh tế lớn nhất thế giới này vào một thảm họa chưa từng có.
Phát biểu tại phiên bế mạc Hội nghị thường niên của Ngân hàng thế giới (WB) và Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) tại Washington ngày 12-10, Chủ tịch WB Jim Yong Kim cảnh báo nước Mỹ đang tiến tới tình thế nguy hiểm khi mà các chính trị gia nước này tiếp tục bất đồng trong việc giải quyết tình trạng bế tắc liên quan đến ngân sách và trần nợ công. Ông Jim Yong Kim nhận định thời điểm này rất nguy hiểm, có thể sẽ gây tác động đối với thế giới đang phát triển và thậm chí gây tổn hại đối với các nền kinh tế đang phát triển.
Vì thế, Chủ tịch WB Jim Yong Kim kêu gọi các nhà hoạch định chính sách Mỹ cần có giải pháp nhanh chóng trong bối cảnh chỉ còn 5 ngày nữa sẽ đến thời hạn chót 17-10. Đồng quan điểm, các Bộ trưởng Tài chính Nhóm các nền kinh tế phát triển và mới nổi (G-20) nhóm họp trước đó một ngày tại Washington cũng hối thúc chính quyền Mỹ hành động khẩn cấp để giải quyết tình trạng bế tắc chính trị hiện nay liên quan đến ngân sách và trần nợ công của nước này. Các Bộ trưởng Tài chính G-20 cảnh báo rằng bế tắc tại nền kinh tế lớn nhất thế giới sẽ ảnh hưởng tiêu cực tới kinh tế toàn cầu vẫn còn tồn tại nhiều nguy cơ và nhiều nước đang đối mặt với tỷ lệ thất nghiệp cao ở mức không thể chấp nhận.
