- Đẩy mạnh phát triển thanh long theo tiêu chuẩn VietGap
- Vinmart đồng loạt khai trương 9 siêu thị và cửa hàng tiện ích
- Xây dựng thành công 20 mô hình sản xuất VietGap
Chăn nuôi không thuốc, cám công nghiệp
Thịt lợn hữu cơ có mặt trên thị trường khoảng hơn 1 năm nay nhưng phải đến thời điểm gần đây, khi tình trạng lạm dụng kháng sinh, chất cấm trong chăn nuôi bùng phát, người tiêu dùng hoang mang giữa ma trận thực phẩm bẩn - sạch thì thịt hữu cơ mới lên ngôi. Không ít gia đình đã tìm mua sản phẩm thịt hữu cơ về ăn, thay vì sử dụng thịt lợn thông thường như trước kia dù giá có cao hơn.
Chị Nguyễn Tuyết Nhung, ở Đội Cấn, Ba Đình, Hà Nội cho biết: “Gia đình tôi có hai cháu nhỏ, từ khi có thông tin người chăn nuôi sử dụng các loại chất cấm độc hại để chăn nuôi, gia đình tôi không sử dụng thịt lợn thông thường nữa mà phải tìm mua các loại thịt hữu cơ. Mặc dù giá cao hơn thịt lợn bình thường từ 50.000-100.000 đồng/kg tùy loại, nhưng giá cả không phải là vấn đề nếu như đảm bảo đúng chất lượng như cam kết”.
Theo tìm hiểu của phóng viên, trên thị trường Hà Nội hiện có khá nhiều chuỗi cung cấp thực phẩm giới thiệu có bán thịt lợn hữu cơ. Giá thịt lợn hữu cơ này đang được bán dao động từ 190.000-250.000 đồng/kg, tùy loại. Trong khi đó, tại thị trường TP.HCM, cũng thịt lợn hữu cơ được bán với giá 400.000 đồng/kg. Mặc dù giá cả khá đắt và có mặt trên thị trường từ khá lâu, nhưng không ít người vẫn thắc mắc, thịt lợn hữu cơ là như thế nào, có khác gì so với thịt lợn được nuôi theo quy trình thông thường.
Sở dĩ được gọi là lợn hữu cơ vì toàn bộ quá trình nuôi không sử dụng thuốc kháng sinh, thức ăn không có nguồn gốc động vật, mà toàn bộ bằng nguồn gốc thực vật. Đặc biệt, chuồng trại được lót đệm sinh học để xử lý chất thải, nên dù chăn nuôi lợn nhưng không xả thải bất kỳ cái gì ra môi trường. Thức ăn chính của vật nuôi là cám gạo, ngô, đậu tương..., chính vì vậy sản phẩm thịt lợn khi nấu thường nở ra và rất thơm ngon.
Theo đó, loại thực phẩm này trở thành sản phẩm hữu cơ sạch, tốt cho sức khỏe người tiêu dùng. Trong quá trình chăn nuôi hoàn toàn không sử dụng kháng sinh, các chất tăng trọng và được kiểm soát chặt chẽ theo quy trình chăn nuôi. Ngoài ra, trang trại còn được chăn nuôi theo quy trình khép kín, từ chăn nuôi - giết mổ - tiêu thụ sản phẩm.
Theo một giám đốc công ty cung cấp thịt hữu cơ, do việc nuôi lợn hữu cơ phải tuân theo quy trình khắt khe, thời gian sinh trưởng rất dài, lợn rất chậm lớn, trung bình 6 tháng mới xuất chuồng được một lứa. Bên cạnh đó, giá nhân công chăm sóc cũng cao hơn nên chi phí đội lên cao buộc các nhà sản xuất phải bán với giá cao. Đồng thời, để đảm bảo sản phẩm không bị vi khuẩn xâm nhập nên toàn bộ lợn sau khi mổ được cấp đông ngay tại lò. Mặt khác, vì nhu cầu thị trường không lớn, số khách hàng chịu chi tiền để mua sản phẩm này chưa nhiều nên các nhà sản xuất chưa thể sản xuất hàng loạt khiến giá thành sản phẩm vẫn chưa hấp dẫn.
Chưa có bộ quy chuẩn thực phẩm hữu cơ
Mặc dù xuất hiện trên thị trường từ khá lâu, nhưng đến nay Việt Nam vẫn chưa có bộ quy chuẩn quy định thế nào là thịt lợn hữu cơ, nên toàn bộ sản phẩm thịt lợn hữu cơ của các doanh nghiệp hiện nay vẫn là tự quảng cáo mà chưa được kiểm soát, chứng nhận. Bởi vậy, việc thực sự có phải là thịt lợn hữu cơ như lời giới thiệu hay không thì khó có thể kiểm chứng. Chị Nguyễn Tuyết Nhung, ở Đội Cấn, Ba Đình, Hà Nội băn khoăn: “Mặc dù vẫn mua thịt lợn hữu cơ về dùng hàng ngày, nhưng tôi vẫn không thực sự an tâm mà chỉ đánh lừa cảm giác thôi”.
Ông Nguyễn Văn Trọng, Phó Cục trưởng Cục Chăn nuôi, Bộ NN&PTNT nhìn nhận, đến nay tại Việt Nam chưa có bộ tiêu chuẩn, hay quy chuẩn nào về thịt lợn hữu cơ. Tuy nhiên, nếu thực sự quy trình chăn nuôi đảm bảo như doanh nghiệp giới thiệu, công bố thì chất lượng thịt sẽ rất tốt, đảm bảo cho sức khỏe người tiêu dùng. “Do người dân lo ngại về thịt lợn tồn dư chất cấm nên thời điểm này là thời cơ để các sản phẩm quảng cáo là hữu cơ phát triển. Giá bán thịt hữu cơ theo tôi được biết cao hơn giá thịt lợn thông thường, nhưng điều quan trọng là chất lượng có tương xứng với đồng tiền bỏ ra hay không?”, ông Nguyễn Văn Trọng cho biết.
Theo lãnh đạo Cục Chăn nuôi, hiện trong lĩnh vực chăn nuôi đã có bộ quy chuẩn theo tiêu chuẩn VietGap (thực hành nông nghiệp sạch) do Cục Chăn nuôi xây dựng. Hiện đã có 2.300 hộ và khoảng 240 trang trại được cấp chứng nhận. Nhưng, do chi phí để cấp giấy chứng nhận quá đắt, nên số lượng nông hộ, trang trại đạt chứng chỉ VietGap ngày càng ít. Theo quy định, chứng nhận lần đầu của trang trại VietGap sẽ do Nhà nước hỗ trợ, từ lần thứ hai doanh nghiệp sẽ phải tự chi trả, giá mỗi lần đánh giá để cấp lại chứng chỉ VietGap là 70 triệu đồng, 2 năm phải đánh giá lại 1 lần. Đối với nông hộ thì giá là 1 triệu đồng/lần. “Mặc dù chăn nuôi theo quy trình VietGap nhưng do chưa có đầu ra nên sản phẩm vẫn phải bán như thịt lợn chăn nuôi theo quy trình thông thường, không có lợi nhuận nên nhiều người không mặn mà”, ông Nguyễn Văn Trọng nhìn nhận.
Về việc hậu kiểm sau khi cấp chứng chỉ VietGap đối với các trang trại chăn nuôi cũng như nông hộ chăn nuôi, ông Nguyễn Văn Trọng cho rằng, vẫn còn tồn tại bất cập, khâu hậu kiểm chưa được chặt chẽ do cơ quan quản lý địa phương còn mỏng và không sâu sát, nên cũng khó lòng đảm bảo 100% nông hộ, trang trại chăn nuôi VietGap đều tuân đủ đúng quy trình. Trong khi, chăn nuôi theo quy trình VietGap có bộ tiêu chuẩn rõ ràng, có cơ quan chức năng giám sát nhưng việc tuân thủ vẫn chưa đầy đủ, thì việc chăn nuôi lợn theo quy trình hữu cơ chưa hề có bộ tiêu chuẩn, không bị giám sát bởi bất kỳ cơ quan chức năng nào khiến người tiêu dùng khó có thể đặt niềm tin tuyệt đối.
Ông Nguyễn Xuân Dương, Phó Cục trưởng Cục Chăn nuôi thông tin thêm, tự công bố chất lượng sản phẩm là thịt lợn hữu cơ thì doanh nghiệp không sai. Quy định cho phép doanh nghiệp được áp dụng theo các quy trình chăn nuôi khác nhau, của các tổ chức trong và ngoài nước. Hiện, nhiều nước phát triển như Nhật Bản, Đan Mạch… đang có nền nông nghiệp hữu cơ rất phát triển và có bộ quy chuẩn rõ ràng cho từng lĩnh vực như trồng trọt, chăn nuôi. Doanh nghiệp có thể áp dụng các bộ quy chuẩn của các nước vào chăn nuôi cho trang trại mình.
Chủ tịch Hội Chăn nuôi Việt Nam Nguyễn Đăng Vang đánh giá, hiện ở Việt Nam có rất nhiều ý kiến trái chiều khi nói về thực phẩm hữu cơ. Có ý kiến cho rằng cứ mua giống rau, giống vật nuôi về nhà trồng và nuôi là thành sản phẩm hữu cơ. Nhưng theo ý kiến của ông Nguyễn Đăng Vang đó không phải là thực phẩm hữu cơ. Ở Việt Nam, để có bộ quy chuẩn rõ ràng về thực phẩm hữu cơ, các nhà khoa học, nhà nghiên cứu, cùng các cơ quan quản lý Nhà nước phải ngồi lại bàn bạc.
