Tù nhân hưởng lợi từ khủng hoảng tài chính
(ANTĐ) - Khủng hoảng ngân sách của California đã buộc bang này phải giải quyết một vấn đề mà các chuyên gia và thẩm phán đã tranh cãi nhiều thập kỷ nay: Làm thế nào để giảm tải các nhà tù. Trong những tuần qua, bang này đã bắt đầu tiến hành những thay đổi được coi là lớn nhất kể từ những năm 1970 đến nay khi mà tình trạng quá tải các nhà tù đang trở thành trở ngại lớn đối với vấn đề tài chính của bang này. Hiện nay, khoảng 11% ngân sách của bang, khoảng 8 tỷ USD, được dành cho hệ thống hình sự. Để giảm bớt gánh nặng ngân sách, tòa án liên bang đã ra chỉ thị buộc bang California phải cắt giảm số tù nhân khoảng 40.000 người trong tổng số 167.000 tù nhân của cả bang.
 |
| Một nhà tù ở Lancaster, California |
Tình trạng quá tải có thể dễ dàng nhận thấy trong một nhà tù của bang. Có tới 4.600 tù nhân được nhét đầy trong các phòng giam, trong khi thiết kế ban đầu chỉ dành cho một nửa số đó. Các phòng tập thể dục cũng được chuyển mục đích sử dụng để giam tù nhân. Hiện tại mỗi phòng tập phải chứa tới 150 tù nhân.
Đầu năm nay, bang này đã cố gắng giảm tải các nhà tù bằng nhiều biện pháp khác nhau như thả các tù nhân được coi là ít nguy hiểm đối với xã hội và phân loại những tù nhân này thành hai nhóm, những tù nhân không nguy hiểm và những tù nhân cần phải giám sát thường xuyên. Mục tiêu là để giảm khoảng 6.500 tù nhân trong 33 nhà tù của bang vào năm 2010, bằng tổng số tù nhân của cả 4 bang Nebraska, New Mexico, Utah và West Virginia năm 2009.
Hiện nay, các quận thuộc bang California đang thực hiện chương trình thả tù nhân. Các khu dân cư của quận Los Angeles cũng đang chuẩn bị “tiếp đón” 6.500 tù nhân được thả sớm thuộc loại không gây ra bạo lực. Quận San Bernardino và Riverside đã cho thả hàng trăm tù nhân phạm tội ít nghiêm trọng, có hạnh kiểm tốt và đã ở tù được phân nửa thời gian, thay vì hai phần ba thời gian. Quận Tulare cũng thả ngay tức khắc 205 tù nhân tại 4 nhà tù Main Jail, Men’s Detention, Bob Wiley và Pre-Trial. Các quan chức quận này cho biết địa phương mỗi ngày phải bỏ ra 62 USD để giữ một tù nhân trong nhà giam. Còn đối với nhà tù bang thì chính quyền phải tốn mỗi ngày 100 USD để giam một tù nhân.
Quận San Diego cũng đã phóng thích sớm khoảng 260 tù nhân phạm tội nhẹ như ăn cắp trong siêu thị hay sử dụng ma túy. Riêng những phạm nhân phạm tội đối với thiếu nhi không được cứu xét, hay các thành phần phạm tội bạo lực, kể cả tội trộm cướp và tấn công tình dục. Quận Santa Barbara đã thả ra sớm 71 tù nhân có hạnh kiểm tốt, trong số đó có 22 người thả sớm từ nhà tù quận và 49 người thuộc các chương trình khác.
Mặc dù sớm thả các tù nhân sẽ giúp giảm gánh nặng tài chính đối với chính quyền bang và tình trạng quá tải nhà tù, song vẫn có nhiều người ở bang này ủng hộ "biện pháp cứng rắn" buộc phải thi hành toàn bộ bản án phạt tù nhiều năm và cho xây nhiều nhà tù vì đã có nhiều vấn đề nảy sinh khi tù nhân được tha bổng sớm. Cảnh sát trưởng Sandra Hutchens lo ngại rằng, những tù nhân được tha sớm này có thể tiếp tục phạm tội, dù là những tội không dính tới bạo lực như ăn trộm, sử dụng ma túy, hay có liên quan chút ít tới băng đảng.
Còn bà Cindy Beavers, phát ngôn viên của Sở Cảnh sát quận San Bernardino cho biết, việc thả tù nhân ra sớm trước khi mãn hạn tù có thể gây nguy hiểm cho sự an toàn của dân chúng. Các nhà lập pháp lý luận rằng, các thành phần được thả sớm, đều thuộc loại ít gây nguy hiểm và không thuộc loại bạo lực, nhưng nhiều người trong số họ vốn bị kết tội đại hình, sau đó do thỏa thuận khai báo tội lỗi, đã được giảm án.
Bên cạnh nguy cơ tái phạm là gánh nặng đối với cộng đồng. Trước đây, ở quận San Bernardino cũng đã có quá nhiều tù nhân được thả sớm, cần được quản thúc theo dõi tại cộng đồng, nay lại thêm một số đông tù nhân mới được thả ra sớm. Cảnh sát trưởng Sandra Hutchens cho biết, đây chỉ là phương cách để chính quyền bang đẩy gánh nặng ngân sách giam giữ tù nhân về cho chính quyền quận phải gánh vác.
Trước đó, chính quyền bang cũng đã có nhiều giải pháp nhằm tiết kiệm ngân sách của bang như cho xây cất và điều hành các nhà tù tại Mexico để nhốt các tù nhân phạm tội đại hình không có giấy tờ, hiện đang bị nhốt tại California. Ông Schwarzenegger, Thống đốc bang California, cũng kêu gọi cho phép các công ty tư nhân cạnh tranh dịch vụ nhà tù với các nhà tù do tiểu bang điều hành, và ông cho rằng việc này có thể tiết kiệm được hàng tỷ USD cho ngân sách của chính quyền.
Trong thời gian ngắn hạn, có lẽ giải pháp này sẽ tiết kiệm được chi phí nhà tù. Chỉ riêng năm đầu tiên, việc phóng thích tù nhân sớm sẽ tiết kiệm được cho ngân sách bang gần 500.000 triệu USD. Nhưng về lâu về dài, nếu những đối tượng này lại phạm tội thì "đâu lại vào đấy", nhà tù lại sẽ tiếp tục quá tải và những khoản ngân sách lớn vẫn tiếp tục phải chi cho hệ thống nhà tù.
Hiếu Trung (Tổng hợp)
