Trường học dành cho người chuyển giới đầu tiên ở Argentina

ANTD.VN - Viviana Gonzalez từng mong ước trở thành bác sĩ, giáo viên hoặc nghệ sĩ nhưng giấc mơ đó bị dập tắt khi cô tới trường. Người quản lý trường học ở thành phố quê nhà nhìn vào mái tóc dài và tên trên giấy tờ cá nhân của Viviana Gonzalez rồi đuổi ra ngoài. “Họ yêu cầu tôi cắt tóc ngắn và đeo cà vạt đến lớp. Không, tôi không muốn ăn mặc như một cậu bé”, Gonzalez nói. 

Sau rất nhiều năm, Gonzalez mới được tiếp tục học trung học vào năm 2016 

“Chào mừng đến Mocha Celis” 

Gonzalez (48 tuổi) kể lại, cô quyết định bỏ học, tìm đến công việc bán dâm, làm thợ may để kiếm tiền sinh sống vào năm 15 tuổi. Mãi đến năm 2016, một người bạn đề nghị giúp đỡ cô về nhà ở và đưa Gonzalez đến một trường học dành cho người chuyển giới ở khu phố Chacarita, Buenos Aires, Argentina. “Một giáo viên đã giúp tôi hoàn thiện các thủ tục. Anh ấy mở rộng vòng tay và nói: “Chào mừng đến Mocha Celis”.

Tôi có thể tiếp tục học trung học. Tôi đã chờ đợi điều này từ khi 11 tuổi. Với nhiều người, tốt nghiệp trung học phổ thông là điều hết sức bình thường nhưng với tôi, đó là tất cả”, Gonzalez kể trong nước mắt. Cuộc sống của Gonzalez đã thay đổi. Cô đã từ bỏ hoạt động mại dâm. Cuộc đời cô đã được một nhà viết kịch lấy làm nguyên mẫu để sáng tác kịch.  

Silvana Alvarez (45 tuổi), người từng học ở Mocha Celis nói rằng, trường học là ngôi nhà thứ hai của mình. Cô đã học được nhiều kiến thức ở trường. Hiện Silvana Alvarez đang học ngành truyền thông tại một trường đại học ở Argentia.

“Tất cả những gì chúng tôi muốn là mọi người tự tin nói mình là ai. Cuộc đấu tranh bảo vệ quyền lợi cho người chuyển giới vẫn là chặng đường dài ở phía trước”.

Ông Francisco Quiñones Cuartas (Hiệu trưởng trường Mocha Celis) 

Tên đầy đủ của trường học là “Bachillerato Popular Trans Mocha Celis” - được đặt theo tên của một người phụ nữ chuyển giới không bao giờ được đi học và đã bị sát hại nhiều năm về trước. Đây được coi là ngôi trường dành cho người chuyển giới đầu tiên trên thế giới. Khóa học ở Mocha Celis kéo dài 3 năm.

Các môn học ở đây cũng khá đa dạng, từ Lịch sử, Toán học, Sinh học đến những môn học chuyên sâu hơn như giáo dục về giới và sức khỏe. Trường có giáo viên chuyển giới và không chuyển giới, có bố trí lớp học buổi chiều để tạo điều kiện cho học viên đi làm thêm vào buổi tối. 

Mocha Celis mở cửa vào năm 2012, vài tháng trước khi Argentina thông qua luật cho phép một người thay đổi giới tính trên các giấy tờ tùy thân mà không phải trải qua phẫu thuật xác định lại giới tính hoặc liệu pháp hormone. Ban đầu trường có 21 học viên và đến nay có khoảng 130 học viên. Học viên của Mocha Celis đến từ cộng đồng LGBT, có cả các bà mẹ độc thân, phụ nữ trên 50 tuổi và người di cư. 

Nỗ lực bảo vệ người chuyển giới 

Một số sinh viên tốt nghiệp làm việc tại trường, trong khi những người khác được hỗ trợ tìm việc làm trong nhiều lĩnh vực dân sự ở Buenos Aires. Kết quả khảo sát cho thấy, năm 2005, 20,8% phụ nữ chuyển giới cho biết đã học xong trung học và con số này đã tăng lên 24,3% vào năm 2016. Theo đánh giá của các chuyên gia, người chuyển giới ở Argentina đã được tạo điều kiện nhiều hơn để tiếp cận giáo dục. 

Chính quyền Argentina đã có nhiều nỗ lực bảo vệ người chuyển giới nhưng thực tế, đối tượng này vẫn phải đối mặt với nhiều thách thức, nhất là tình trạng bạo lực. Mại dâm vẫn là lựa chọn duy nhất của hầu hết phụ nữ chuyển giới. Tuổi thọ trung bình của người chuyển giới rất thấp. 10 cựu học viên của Mocha Celis đã chết, trong đó có Ayelen Gomez (31 tuổi), chết do bị tấn công bạo lực vào năm 2017.

“Tất cả những gì chúng tôi muốn là mọi người tự tin nói mình là ai. Cuộc đấu tranh bảo vệ quyền lợi cho người chuyển giới vẫn là chặng đường dài ở phía trước”, ông Francisco Quiñones Cuartas, Hiệu trưởng của Mocha Celis chia sẻ. Mocha Celis cũng đang phải đối mặt với nhiều khó khăn trong việc duy trì hoạt động của trường. Chính quyền thành phố trả lương cho giáo viên nhưng các chi phí khác đều do trường tự chi trả. Trong bối cảnh kinh tế khó khăn, học sinh phải đóng tiền để thanh toán tiền điện cũng như nhiều chi phí khác. Trong khi đó, một số người nói rằng, Mocha Celis đã tạo thêm khoảng cách phân biệt đối xử bằng cách tạo ra trường học riêng cho đối tượng này.