Tình tiết phá vụ án vi phạm bản quyền lớn nhất nước Mỹ

ANTD.VN - Ngày 12-6-2013, Tòa án Tiểu bang Delaware (Mỹ) đã tuyên án 12 năm tù đối với doanh nhân người Trung Quốc Xiang Li vì tội bán phần mềm bị đánh cắp trị giá 100 triệu USD. Doanh nhân 36 tuổi này đánh cắp tổng cộng 2.000 chương trình của gần 200 nhà phát triển và bán chúng trên thị trường “chợ đen” từ năm 2008 đến 2011. Ngày 31-8-2017, David Locke Hall, đặc vụ Mỹ, người trực tiếp chỉ đạo vụ bắt giữ Xiang Li đã tiết lộ với báo giới về tình tiết liên quan đến vụ án được đánh giá là vi phạm bản quyền lớn nhất nước Mỹ.

Nhớ lại thời điểm khi phát hiện điều gì đang xảy ra, chính quyền Mỹ đã thực sự bị sốc. Xiang Li rao bán phần mềm phòng thủ cao cấp của Mỹ từ nhà anh ta ở Thành Đô, Trung Quốc cho bất cứ ai có thể trả giá chỉ từ 20 đến 1.200 USD. Hành vi này đặt ra một mối đe dọa nghiêm trọng đối với an ninh quốc gia của Mỹ.

Tình tiết phá vụ án vi phạm bản quyền lớn nhất nước Mỹ ảnh 1Xiang Li bị kết án 12 năm về tội đánh cắp và bán trái phép phần mềm thuộc bí mật của Mỹ

Tung mồi nhử xây dựng lòng tin

Đầu năm 2008, Công ty chuyên cung cấp công cụ truyền hình (STK) thông báo với chính quyền: Phần mềm bộ công cụ truyền hình kết hợp (AGC) do họ sản xuất bị một trang mạng có tên CRACK99 rao bán với giá chỉ có 1.000 USD trong khi giá trị của nó lên đến 150.000 USD nếu mua từ chính hãng. Điều hết sức nguy hiểm, STK là phần mềm mô phỏng có thể sao chép các số liệu về hiệu suất làm việc của vệ tinh, máy bay không người lái hoặc các thiết bị quân sự khác. Đây là một trong số các ứng dụng được phép mua bán, tuy nhiên các hoạt động mua bán đều phải được cấp phép nhất là đối với bên thứ ba.  

Từ đó, sĩ quan tình báo Mỹ đồng thời là công tố viên liên bang - David Locke Hall đã tập trung tìm hiểu về trang web CRACK99. David Hall bí mật cộng tác với Cơ quan Tình báo An ninh Quốc gia (HSI). Thông thường, trường hợp như vậy sẽ do Cục Điều tra Liên bang (FBI) thụ lý. Văn phòng Biện lý Wilmington và các cơ quan ở Tiểu bang Delaware sẽ không tập trung vào các trường hợp có yếu tố nước ngoài. Cuối cùng, để giữ vụ này cho HSI , David Hall đã phân loại nó như vụ buôn lậu. 

Ban đầu, David Hall nghĩ rằng một nhân viên tại công ty đó là thủ phạm nhưng khi hiểu rõ về công nghệ, ông nhận ra điều đó là không thể. Các công ty sản xuất phần mềm có chế độ quản lý nhân viên rất chặt chẽ. Nếu bất cứ nhân viên nào đánh cắp sản phẩm của công ty, họ sẽ truy vết và tìm ngay được nguồn gốc. Chỉ còn một khả năng, đối tượng là chuyên gia bẻ khóa từ nước ngoài. Hướng điều tra này giúp David Hall và đồng nghiệp đưa ra một phương án táo bạo để tìm và bắt thủ phạm.  

Để có thông tin về thủ phạm đánh cắp các phần mềm, David Hall và nhóm các đặc vụ quyết định mua một bản sao của STK để điều tra. Ngay sau khi đăng nhập trang mạng CRACK99 đặt yêu cầu mua, ông và nhóm được nhà bán hàng yêu cầu sử dụng chuyển khoản Western Union. Lệnh chuyển khoản từ Tiểu bang Delaware đã giúp thiết lập truy nguyên được chứng cứ phục vụ truy tố thủ phạm. Tài khoản nhận có tên Xiang Li từ Trung Quốc, cũng chính là người điều hành trang web. Xiang Li không chỉ cung cấp phần mềm mà còn hướng dẫn cài đặt nó. Điều này cũng xác nhận tài khoản Gmail mà Xiang Li đang sử dụng. Phá mã và truy cập tài khoản Gmail phát hiện Xiang Li đã bán hơn 450 phần mềm bất hợp pháp thu lợi bất chính trên 100 triệu USD. Thêm vào đó, các Email còn thể hiện Xiang Li giao vợ là người quản lý tiền và phần lớn doanh số thu được qua bán hàng tại Mỹ.

Tình tiết phá vụ án vi phạm bản quyền lớn nhất nước Mỹ ảnh 2Cảnh sát xông vào bắt giữ Xiang Li (Ảnh cắt từ video do lực lượng đặc vụ Mỹ đặt thiết bị quay tại phòng khách sạn ghi lại)

Kế hoạch bắt giữ tinh vi 

Sau 18 tháng kiên trì thu thập thông tin và xây dựng lòng tin với Xiang Li, David Hall quyết định kết thúc quá trình điều tra của mình bằng cách lên phương án bắt giữ đối tượng, chấm dứt hành vi trộm phần mềm rao bán. Một kế hoạch tinh vi đặt ra, phải tìm cách đưa Xiang Li ra khỏi Trung Quốc. Nơi nào quyền lực pháp luật Mỹ có hiệu lực và không ảnh hưởng đến vấn đề ngoại giao?

Saipan một hòn đảo du lịch tuyệt đẹp nằm cách đảo Guam khoảng 190km về phía Bắc, thuộc lãnh thổ của Mỹ, được chọn làm địa điểm kết thúc vụ án. Để cất mẻ lưới đã giăng từ nhiều tháng trước, David Hall quyết định cho đặc vụ của mình đặt hàng Xiang Li một phần mềm có giá lên tới 12.000 USD nhưng yêu cầu gặp trực tiếp để được hướng dẫn cài đặt và sử dụng. Đặc vụ vào vai khách hàng phàn nàn những hướng dẫn của Xiang Li qua Email không đầy đủ và khó thực hiện. Đồng thời, khách hàng bày tỏ sự quan tâm và muốn tiếp tục làm ăn lâu dài. Khách đề nghị Xiang Li tham gia một hội nghị được tổ chức trên đảo Saipan có buồng khách sạn dành cho gia đình với đầy đủ tiện nghi theo tiêu chuẩn thương gia. Tất cả lịch trình chuyến đi được sắp xếp hợp lý và chi trả toàn bộ bởi công ty của vị khách hàng. 

Tình tiết phá vụ án vi phạm bản quyền lớn nhất nước Mỹ ảnh 3David Locke Hall và cuốn sách “CRACK99” xuất bản năm 2015

Sẽ khó có thể từ chối một cơ hội như thế, khi vừa bán được hàng, đi du lịch với gia đình vừa tham gia hội thảo mở rộng cơ hội làm ăn. Xiang Li đã “mắc câu” vị khách là bạn hàng thân tín từ gần 18 tháng nay. Xiang Li đâu biết rằng đợi anh ta là một bồi thẩm đoàn với nhiều thành viên sẵn sàng cáo buộc các tội danh về vi phạm bản quyền, gian lận, đánh cắp phần mềm và buôn bán trái phép.   

Xiang Li đối mặt với những đặc vụ đầy kinh nghiệm và bị bắt. Bước đầu, Li hợp tác với thành viên cuộc điều tra. Một câu hỏi lớn đặt ra: Làm thế nào mà Li có được các phần mềm và bẻ khóa các phần mềm ấy? Hầu hết phần mềm được lấy từ các nhóm fan công nghệ, các diễn đàn web và các hacker. Li tìm sản phẩm của mình thông qua các nhóm ở khắp nơi trên thế giới nhưng nhiều nhất là ở Nga. Các sản phẩm được bẻ khóa theo yêu cầu của khách hàng, liên quan đến các lĩnh vực như mô phỏng và thiết kế hàng không vũ trụ, quốc phòng, điện tử, năng lượng, cơ khí, vật liệu nổ, thu thập tình báo, khai thác, thăm dò không gian, toán học, sản xuất thiết kế nhà máy, thậm chí là phần mềm hệ thống radar trên Marine One, siêu trực thăng phục vụ nhu cầu đi lại của Tổng thống Mỹ.

Li đã bán cho 325 khách hàng chợ đen ở 61 nước. Các khách hàng Mỹ của Xiang Li chủ yếu phân bố ở 28 bang, trong đó có một kỹ sư tên là Best làm việc cho Cơ quan Hàng không Vũ trụ Mỹ (NASA) sau này bị kết án 3 năm tù và nhà khoa học Wedderburn, nhà thầu quốc phòng bị quản chế.

Tình tiết phá vụ án vi phạm bản quyền lớn nhất nước Mỹ ảnh 4Đảo Saipan được chọn làm địa điểm kết thúc vụ án

Trăn trở người trong cuộc

David Locke Hall trao đổi với báo chí rằng khoảnh khắc rủi ro nhất của toàn bộ kế hoạch câu nhử diễn ra tại khách sạn trên đảo Saipan. Thời điểm nguy hiểm nhất là tiếp xúc với mục tiêu.

“Gặp gỡ với Li, thực sự chúng tôi không biết anh ta nghĩ gì. Chúng tôi phải có một kế hoạch phán đoán và chủ động nếu mọi thứ ra ngoài tầm kiểm soát. Li không có vẻ gì nguy hiểm. Anh ta béo, lùn, mặc một chiếc áo Hawaii nhiều màu sắc. Anh ta không phải loại tội phạm có vũ khí nhưng ngoại hình có thể đánh lừa bạn, không được phép chủ quan khi mất bao công sức mới đưa anh ta đến đây, chỉ sơ suất, những gì đã có của 18 tháng qua sẽ vứt bỏ hết. Các hoạt động bí mật rất rủi ro. Luôn có khả năng xảy ra bạo lực vì vậy chúng tôi phải đảm bảo rằng các bên thứ ba vô tội được cách ly không liên quan đến việc chính” - David Locke Hall kể lại - “Trùng hợp thú vị khi chúng tôi hành quân bí mật đến Saipan - hòn đảo mà cha tôi đã chiến đấu trong Chiến tranh thế giới thứ hai. Khách sạn nơi Xiang Li ở lại nằm ngay trên Bãi Biển Xanh, tên mã hiệu dùng cho bãi biển mà cha tôi đã đổ bộ cùng Hải quân Mỹ, đó là cuộc chiến ác liệt, tàn khốc với hàng nghìn người thương vong”.

David Locke Hall giờ đã nghỉ hưu. Năm 2015, ông viết cuốn sách “CRACK99: Cắt đứt đường dây bán phần mềm bị đánh cắp trị giá 100 triệu USD” kể lại vụ án một cách chi tiết và hấp dẫn. Xiang Li hiện bị giam giữ tại nhà tù liên bang ở Fort Dix, New Jersey, Mỹ.