Thế kẹt chờ ông Tillerson ở Matxcơva

ANTD.VN - Vụ tấn công Syria bằng tên lửa hành trình Tomahawk của Mỹ đã đẩy Ngoại trưởng nước này Rex Tillerson vào thế khó trong chuyến thăm Nga đầu tiên với tư cách thành viên chính quyền Tổng thống Donald Trump.

Ngoại trưởng Rex Tillerson (phải) được mô tả là người bạn thân lâu năm của Tổng thống Nga Vladimir Putin (trái)

Nguồn tin từ Bộ Ngoại giao Nga cho biết, Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson sẽ thực hiện chuyến thăm chính thức đầu tiên kể từ khi nhậm chức tới Matxcơva trong hai ngày 11 và 12-4. Theo dự kiến, ông Tillerson sẽ có cuộc hội đàm với người đồng cấp chủ nhà Sergei Lavrov và nhất là cuộc gặp được chờ đón với Tổng thống Vladimir Putin với các nội dung trao đổi bao hàm các vấn đề an ninh quốc tế, trong đó nổi lên các vấn đề liên quan tới Syria, Triều Tiên và Ukraine.

Khỏi phải nói cả Washington lẫn Điện Kremlin trông đợi chuyến thăm của ông Tillerson tới mức nào trong bối cảnh cả hai bên đều muốn mở sang trang mới trong quan hệ Mỹ-Nga dưới thời chính quyền Tổng thống Donald Trump. Ngay việc tân Tổng thống Mỹ chọn ông Tillerson - một người được mô tả là “bạn thân lâu năm” của Tổng thống Putin và từng được ông Putin đích thân trao tặng Huân chương Hữu nghị - đã phần nào cho thấy quyết tâm cải thiện quan hệ Mỹ-Nga mà ông Trump tuyên bố khi tranh cử.

Việc Ngoại trưởng Tillerson thăm Nga và bỏ lỡ Hội nghị Ngoại trưởng NATO - liên minh quân sự mà Mỹ giữ vai trò chủ chốt - đã khiến không ít đồng minh của Washington cảm thấy “phiền lòng”. Chuyến công du đầu tiên tới Nga của ông Tillerson vì thế không còn được hai bên kỳ vọng sẽ lên lịch trình cho cuộc gặp đầu tiên giữa Tổng thống Donald Trump và Tổng thống Vladimir Putin để chính thức “phá băng” quan hệ Mỹ-Nga.

Thế nhưng, mọi kế hoạch, chương trình nghị sự thăm Nga của Ngoại trưởng Tillerson đã bị đảo lộn hoàn toàn vào phút chót bởi cuộc tấn công bằng tên lửa Tomahawk của Mỹ và Syria ngày 6-4 vừa qua. 59 quả tên lửa hành trình phóng vào căn cứ không quân Shayrat của Syria cũng chính là những quả tên lửa bắn thẳng vào nỗ lực cải thiện quan hệ Mỹ-Nga.

Tổng thống Nga Vladimir Putin ngay sau cuộc tấn công đã tuyên bố, việc Mỹ phóng tên lửa vào Syria là hành động gây hấn nhằm vào quốc gia có chủ quyền và gây tổn hại nghiêm trọng đến quan hệ Nga-Mỹ. Cùng với việc đình chỉ biên bản ghi nhớ ký kết với Mỹ về ngăn chặn đụng độ trên không và bảo đảm an toàn bay tại Syria, giới quân sự Nga còn cảnh báo sẽ đáp trả bằng vũ lực những hành động tương tự bởi “hành vi gây hấn ở Syria” vừa qua đã “vượt qua lằn ranh đỏ”. 

Quan hệ Mỹ-Nga chưa kịp “ấm” lên đã lập tức lạnh buốt như thời chính quyền tiền nhiệm của Tổng thống Donald Trump. Cho dù Điện Kremlin vì “đại cục” đã cố gắng có những tuyên bố “dọn đường” tới Matxcơva cho Ngoại trưởng Tillerson, song chẳng phải vì thế mà ông Tillerson có thể chìa bàn tay “nồng ấm” với những “người bạn lâu năm”. Chương trình nghị sự chuyến thăm Nga đầu tiên của ông Tillerson đã bị bao phủ bởi “thực đơn khó nuốt” Syria.

Đáng chú ý là chỉ một ngày trước khi Ngoại trưởng Tillerson tới Matcơva mà giới chức Mỹ vẫn chưa chính thức xác nhận chuyến công du này. Điều này chưa rõ là bởi tác động từ vụ tấn công tên lửa hành trình vào Syria hay sự khó đoán định của chính quyền Tổng thống Donald Trump. Vị Tổng thống thứ 45 này của nước Mỹ, ngày từ khi tranh cử, với các tuyên bố của mình, đã nổi tiếng là người khó đoán định.