Sai lầm "chết người" khiến Cố vấn An ninh quốc gia Mỹ phải ra đi

ANTD.VN - Tổng thống Mỹ đã đăng lên Twitter ngày 10-9 khi thông báo về sự ra đi của vị Cố vấn An ninh quốc gia như sau: “Tôi bất đồng mạnh mẽ với nhiều đề xuất của ông ấy”. Sự ra đi của John Bolton cho thấy, ông Trump chính là người kiểm soát khâu quan trọng nhất trong chính sách đối ngoại, đó là có phát động chiến tranh hay không.

Còn nhớ vào tháng 3-2018, khi bổ nhiệm ông Bolton làm Cố vấn An ninh quốc gia, Tổng thống Trump đã gây ra nhiều tranh cãi bởi Bolton là người có quan điểm cứng rắn và khá “diều hâu”. Ngày 23-6, trong một cuộc trả lời phỏng vấn NBC New, ông Trump đã thừa nhận, nếu mọi việc phụ thuộc vào Bolton thì “ông ấy sẽ cùng lúc đánh nhau với cả thế giới”.

Sai lầm "chết người" khiến Cố vấn An ninh quốc gia Mỹ phải ra đi ảnh 1Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ John Bolton bất ngờ mất chức, nhưng nguyên do là những mâu thuẫn đã âm ỉ từ lâu

Lý giải của Tổng thống

Bản thân ông Trump khi giải thích việc sa thải John Bolton cũng cho biết là do “bất đồng sâu sắc với nhiều lời khuyên” của ông này. Có lẽ giọt nước tràn ly chính là trước đó vài ngày, Cố vấn Bolton đã phản đối kế hoạch hòa đàm của Tổng thống với nhóm phiến quân Taliban tại Trại David. Kế hoạch sau đó bị hủy bỏ vào phút chót. Sự chia rẽ giữa ông Trump và ông Bolton gia tăng trong vài tháng qua bằng việc cả 2 phàn nàn lẫn nhau về những lập trường đối ngoại. “Các bạn biết đấy, John nổi tiếng là người cứng rắn. Ông ấy kiên quyết đưa chúng tôi vào Iraq… nhưng ông ấy thực sự có mối quan hệ rất tốt với tôi… Tuy nhiên, ông ấy không hòa hợp với những người trong chính quyền Mỹ mà tôi xem là rất quan trọng” - Tổng thống Trump cho hay.

Ông Bolton bất đồng với Tổng thống Trump trong nhiều vấn đề, đặc biệt là chính sách với Iran và Triều Tiên. Trong khi ông Trump ủng hộ đàm phán hướng tới phi hạt nhân hóa hoàn toàn bán đảo Triều Tiên, Bolton lại thiên về cách tiếp cận cứng rắn hơn và hối thúc Tổng thống Mỹ duy trì sức ép tối đa với Bình Nhưỡng. Theo ông Trump, ông Bolton đã làm bực mình nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un khi yêu cầu ông Kim đi theo “mô hình Libya” và giao nộp tất cả vũ khí hạt nhân. “Ông ấy phạm phải một số sai lầm rất lớn. Ông ấy nói về một “mô hình Libya” với ông Kim và đó không phải một tuyên bố tốt để đưa ra lúc này” - Tổng thống Trump nói với báo giới tại Nhà Trắng.

Tổng thống Trump cũng chỉ ra rằng ông Bolton đi “vượt lằn ranh” về Venezuela khi ủng hộ một cuộc đảo chính ở quốc gia Mỹ Latinh này cũng như thúc đẩy nhiều lựa chọn quân sự. “Tôi không đồng ý với ông John Bolton về thái độ đối với Venezuela. Tôi nghĩ ông ấy đã đi quá giới hạn” - ông Trump nói.

Đồng sàng dị mộng

Là con trai của một lính cứu hỏa ở thành phố Baltimore, năm 15 tuổi, John Bolton từng trốn học để vận động tranh cử Tổng thống. Khi theo học luật tại Đại học Yale, Bolton tự xem mình là “người ngoài hành tinh”. Ông từng phục vụ trong chính quyền của 3 cựu Tổng thống đảng Cộng hòa: Ronald Reagan, George H. W. Bush (Bush cha) và George W. Bush (Bush con) trước khi làm Cố vấn An ninh quốc gia cho Tổng thống Donald Trump và giữ chức vụ này được 17 tháng.

Theo tờ Vox, nhiều người cho rằng ông Bolton thực sự có quan điểm về thế giới giống Tổng thống Trump. Trong một số trường hợp, ông Bolton đã thành công trong việc biến ý tưởng thành hành động. Năm 2018, Tổng thống Trump đã rút Mỹ khỏi thỏa thuận hạt nhân Iran. Đây là thỏa thuận mà ông Bolton phản đối và muốn xé bỏ từ khi cựu Tổng thống Barack Obama ký năm 2015. Tuy vậy, trong khi ông Bolton thích công khai và nhiệt tình kêu gọi Mỹ ném bom các quốc gia mà ông cho là nguy hiểm thì Tổng thống Mỹ đã lùi lại mỗi khi ông có cơ hội gia tăng căng thẳng lên mức cao nhất với đối thủ. Ông luôn luôn đề cao quan điểm “nước Mỹ trên hết”, trái ngược với quan điểm “nước Mỹ ở mọi nơi” của ông Bolton.

Điều mà Tổng thống Trump luôn thống nhất thực hiện là không tham chiến toàn diện với bất kỳ đối thủ nào, vì ông Trump có quan điểm khác với Cố vấn an ninh quốc gia về việc dùng vũ lực và luôn theo đuổi chính sách mang đậm dấu ấn cá nhân, đó là ưu tiên đàm phán và không đưa nước Mỹ vào một cuộc xung đột lớn.

Tổng thống Trump tuyên bố sa thải Cố vấn An ninh quốc gia John Bolton trên Twitter hôm 10-9 và chỉ 20 phút sau, ông Bolton đăng tweet và gửi tin nhắn đến các phóng viên, nói rằng ông không bị sa thải mà đã xin từ chức. Dù không rõ đây là vụ sa thải hay từ chức, nhưng việc ra đi của một cố vấn cứng rắn và “diều hâu” như ông Bolton cũng phần nào dự báo chính sách ngoại giao của Tổng thống Mỹ sắp tới sẽ có sự thay đổi theo cách hòa hoãn hơn.