Các cuộc thăm dò gần đây cho thấy, Tổng thống Donald Trump đang hụt lại phía sau đối thủ Joe Biden
Trên mạng xã hội Twitter, ông Trump tuyên bố mà không có bằng chứng rằng “bỏ phiếu qua thư sẽ dẫn đến một cuộc bầu cử không chính xác và gian lận nhất trong lịch sử”. Cho rằng kết quả đó sẽ là “nỗi hổ thẹn lớn đối với người Mỹ”, Tổng thống Trump gợi ý: “Hay là trì hoãn cuộc bầu cử cho đến khi mọi người có thể bỏ phiếu đúng cách, an ninh và an toàn???”.
Gần đây, Tổng thống Mỹ thường nhắc đến khả năng nếu để cử tri bỏ phiếu qua bưu điện vào giữa đại dịch Covid-19 sẽ dẫn đến gian lận lớn. Nhưng thực tế, hầu hết các bang của nước Mỹ đều có kinh nghiệm trong việc quản lý phiếu bầu kiểu này và tỷ lệ gian lận hầu như không đáng kể. Chính ông Trump và nhiều thành viên trong chính quyền của ông, bao gồm cả Phó Tổng thống Mike Pence, cũng đã từng bỏ phiếu qua thư. Nếu đại dịch Covid-19 tiếp tục diễn biến như hiện nay, nhiều khả năng cuộc tranh luận về việc có nên hoãn bầu cử Mỹ hay không sẽ ngày càng nóng lên.
Một đạo luật được thông qua năm 1845 nêu rõ, cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ phải được tổ chức 4 năm/lần và sẽ diễn ra vào ngày thứ ba đầu tiên của tháng 11. Năm nay, ngày đó rơi vào ngày 3-11. Chắc hẳn ông hiểu rõ rằng chỉ có Quốc hội Mỹ mới có quyền hoãn bầu cử. “Ngày bầu cử tổng thống được thiết lập theo luật liên bang. Điều đó có nghĩa là Quốc hội chứ không phải tổng thống, có quyền thay đổi nó” - Giáo sư Edward Foley của Đại học Ohio và là một chuyên gia về luật bầu cử nói.
“Tổng thống không có quyền thay đổi ngày bầu cử. Đây là một tuyên bố nhằm làm suy yếu niềm tin của cử tri cũng như muốn dìm tính hợp pháp của việc bỏ phiếu qua bưu điện” - Giáo sư Richard L. Hasen của Đại học California ở Irvine nhận định. Hiến pháp Mỹ còn quy định, bất kể Tổng thống Mỹ là ai cũng sẽ kết thúc nhiệm kỳ sau 4 năm.
Trường hợp của ông Trump, nhiệm kỳ của ông sẽ kết thúc vào trưa 20-1. Bởi vậy, nếu cuộc bầu cử tổng thống vì lý do nào đó mà không được tổ chức, ông Trump vẫn sẽ không tiếp tục giữ chức. Các thành viên đảng Dân chủ cũng như Cộng hòa nhanh chóng phản ứng về ý tưởng của Tổng thống Trump. “Ngày bầu cử sẽ là 3-11. Ngài Tổng thống làm ơn đừng khuấy lên chuyện này. Nó là ý tưởng gây hại” - ông Ari Fleischer, cựu Thư ký báo chí của Tổng thống George W. Bush nói.
Đề nghị của ông chủ Nhà Trắng được đưa ra trên Twitter sáng 30-7, trong lúc nước Mỹ vẫn đang quay cuồng với những tin tức về nền kinh tế suy thoái hay số ca tử vong vì Covid-19 lên tới 150.000 người. Cùng ngày, một báo cáo công bố cho thấy nền kinh tế Mỹ đã giảm 9,5% từ tháng 4 đến tháng 6, mức giảm hàng quý lớn nhất kể từ khi chính phủ bắt đầu công bố dữ liệu 70 năm trước và là thống kê mới nhất về sự tàn phá của đại dịch.
Trong khi đó, nhiều người nhanh chóng liên tưởng đến việc có lẽ ông Trump sợ có thể thua ứng cử viên đảng Dân chủ Joe Biden nên mới đề xuất như vậy. Các cuộc thăm dò gần đây cho thấy, Tổng thống đương nhiệm đang tụt lại phía sau đối thủ Joe Biden. Ông Trump từng nói rằng ông không thể chấp nhận việc ông Biden giành thắng lợi vào ngày bầu cử 3-11.
Hoãn bầu cử Tổng thống Mỹ là chuyện chưa từng có tiền lệ bởi trong lịch sử nước Mỹ, các cuộc bầu cử tổng thống trong thời kỳ nội chiến hay Chiến tranh thế giới thứ nhất vẫn diễn ra như thường lệ dù tình hình cực kỳ phức tạp.
