- Bé 5 tuổi chết trong cuộc chiến chống ma túy ở Philippines
- Bất chấp chỉ trích, Philippines vẫn tiếp tục giết hàng loạt tội phạm ma túy
- Khủng hoảng nhà tù tồi tệ sau cuộc chiến chống tội phạm ma túy ở Philippines
Sự kháng cự yếu ớt
Cái chết của Eric xảy ra vào tháng 7-2016, giữa lúc cuộc chiến chống ma túy của Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte đang diễn ra ác liệt.
Người đàn ông 22 tuổi làm nghề đạp xích lô là nạn nhân trong một trận càn quét tội phạm ma túy của cảnh sát ở Pasay, Manila. Anh bị bắn chết giữa đêm, bất chấp việc không rõ anh có phải tội phạm ma túy hay không.
Một đoạn video do người hàng xóm của Eric quay bằng điện thoại di động đang được phát tán rộng rãi trên mạng xã hội, quay lại khoảnh khắc trước khi anh bị bắn chết.
Người thân và bạn bè đứng quanh quan tài của Eric trong lễ tang
Trong video, có thể nghe thấy tiếng la hét lên “Đừng làm điều đó, tôi sẽ đầu hàng”. Sau đó là những âm thanh khô khốc, đáng sợ của súng đạn, máu tiếp tục đổ xuống và xác người ngã rạp trên mặt đất tăm tối của khu ổ chuột nghèo nàn.
Đám tang của Eric diễn ra trong sự đau xót của người thân và hàng xóm. Gia đình anh đã đặt một con gà đi qua đi lại trên nắp quan tài, như biểu tượng để “mổ” vào lương tâm của kẻ đã bắn chết anh.
Xung quanh ngôi nhà cạnh con kênh hôi thối của khu ổ chuột, gia đình Eric treo hàng loạt áp phích “Công bằng cho Eric Quintinita Sison”, “Giết người bừa bãi, công lý cho Eric”, mong muốn làm sáng tỏ cái chết đau lòng của thân.
Sự kháng cự của gia đình Eric chỉ là một trong số rất nhỏ những người dám đứng lên phản đối các vụ giết người đang tăng nhanh đột biến tại Philippines. Có rất ít người dám đứng lên làm điều đó, xung quanh họ chỉ có một nỗi sợ hãi màu đen kịt.
Eric bị bắn chết trên đường phố
Nỗi sợ hãi bao trùm toàn đất nước
Kể từ tháng 7-2016 đến nay, 2.400 người đã thiệt mạng trong cuộc chiến chống ma túy tại Philippines. Trong đó, chỉ có 900 người thiệt mạng trong các hoạt động của cảnh sát, số còn lại là “những cái chết đang được điều tra”- thuật ngữ các nhà hoạt động nhân quyền sử dụng để chỉ những trường hợp giết người ngoài vòng pháp luật.
Theo Reuters, Dịch vụ Nội vụ (IAS) và Ủy ban Nhân quyền (CHR) Philippines đã choáng váng trước hàng loạt các vụ giết người. Họ chỉ điều tra được một phần rất nhỏ, số còn lại dường như không được đưa ra trước ánh sáng, vì nhân chứng quá sợ hãi không dám ra đối chất.
Nỗi sợ hãi đã bao trùm lên người dân Philippines, khiến không ai dám đứng ra làm chứng các vụ giết người
Trong khi đó, cuộc chiến chống ma túy của ông Duterte cùng những vụ giết người đẫm máu trên đường phố đã tạo ra một không khí sợ hãi bao trùm xã hội Philippines. Dường như không ai dám có mặt trong buổi cầu nguyện bằng nến phản đối các vụ giết người ngoài vòng pháp luật tại Manila vì lo ngại bị ngờ vực.
Trên khắp đất nước hiện nay, danh sách các tội phạm ma túy bị nghi ngờ liên tục được nộp cho cảnh sát, làm tăng thêm cảm giác sợ hãi và nghi ngờ trong cộng đồng dân cư.
Trong số ít những người dám đứng lên có Harrah Kazuo, một người có chồng và cha chồng bị đánh đập, bắn chết trong một đồn cảnh sát, theo một báo cáo của CHR. Kazuo nói với Reuters rằng, cảnh sát đã vào nhà của cô mà không có lệnh khám nhà từ tòa án, thậm chí nhân viên an ninh còn cởi quần đứa con của Kazuo để tìm kiếm ma túy.
Tổng thống Philippines tuyên bố sẽ quét sạch tội phạm ma túy trong vòng 6 tháng
Cảnh sát không bình luận về những gì đã xảy ra nhưng 2 nhân viên đã bị bắt giữ và buộc tội liên quan đến vụ việc. Kazuo sau đó được đưa vào diện các nhân chứng cần được bảo vệ của CHR.
Hôm 29-8, cảnh sát đã nói với phóng viên họ vừa nổ súng vào một nghi phạm ma túy tạị Tondo, một huyện nghèo của Manila. Một phóng viên của Reuters sau đó đã có mặt tại hiện trường. Anh vào thẳng phòng ngủ của nghi can và chứng kiến cảnh tượng đau lòng trên tấm đệm đầy máu.
Phóng viên đã hỏi một người hàng xóm đứng cạnh có bao nhiêu phát súng được bắn, nhưng người đàn ông đã trả lời “Xin lỗi, tôi không nghe thấy phát súng nào cả”, rồi nhanh chóng bỏ đi.
Một thi thể nằm chết trên đường phố Manila sau một cuộc càn quét tội phạm ma túy của cảnh sát
Cơ quan điều tra quá tải
Ông Leo Angelo Leuterio, người đứng đầu IAS cho biết, trách nhiệm của cơ quan này là điều tra tất cả các vụ xả súng liên quan đến cảnh sát. Nhưng với 170 nhân viên, IAS chỉ có thể tiếp nhận và xử lý khoảng 30% trong 30 vụ giết người mỗi ngày tại Philippines.
Về phần CHR, cơ quan này cũng chỉ điều tra được 259/2.000 vụ giết người kể từ 1-7-2016. Đội pháp y 14 thành viên thực sự quá tải trước các vụ giết người tăng cao tại Philippines.
Khó khăn nối tiếp khó khăn khi điều quan trọng nhất là nhân chứng trong các vụ giết người không dám đứng ra đối chất cho các nạn nhân. Họ sợ bị giết, bị liên lụy và đành im lặng “co rúm” trong nỗi sợ hãi chung bao trùm khắp đất nước.
