Nga bắt đầu cải tổ Cơ quan Tình báo hải ngoại
(ANTĐ) - Một lần nữa, vụ 10 điệp viên Nga bị bắt và bị trục xuất khỏi Mỹ lại được chính Thủ tướng Putin nhắc tới khi ông có cuộc trả lời phỏng vấn với người dẫn chương trình nổi tiếng của Mỹ “Larry King” trên kênh truyền hình CNN hôm 1-12.
Nữ điệp viên Anna Chapman |
Và một lần nữa ông Putin, cựu nhân viên KGB lại đứng ra bênh vực họ: Tôi đã nói đi nói lại rằng, những hoạt động tình báo của các điệp viên Nga không gây phương hại hay ảnh hưởng tới lợi ích của nước Mỹ.
Tuy nhiên, Thủ tướng Putin cũng nhấn mạnh, điệp viên là người của cơ quan tình báo, hoạt động ngầm với những nhiệm vụ riêng biệt và khi các mối quan hệ ngoại giao bị cắt đứt hoặc trục trặc thì họ có những vai trò vô cùng chính đáng. Và cựu nhân viên KGB cũng thẳng thắn tuyên bố, tất cả các quốc gia trên thế giới, kể cả Mỹ đều tiến hành những hoạt động tình báo riêng rẽ và độc lập.
Cũng trong ngày 1-12, ông Mikhail Fradkov, Giám đốc Cơ quan Tình báo hải ngoại Nga (SVR) tuyên bố, sẽ cải tổ cơ quan tình báo sau vụ scandal kể trên. Vấn đề nhạy cảm này được Hãng tin Ria Novosti loan tải, theo đó SVR sẽ có những thay đổi và cải tổ bộ máy cũng như nhân viên của mình.
Và điều quan trọng nhất là các điệp viên được yêu cầu giữ im lặng tuyệt đối trong mọi tình huống dù là xấu nhất. Tuyên bố chuẩn bị cải tổ cơ quan tình báo được Giám đốc Mikhail Fradkov đưa ra sau khi Tổng thống Dmitry Medvedev chính thức (trung tuần tháng 11) xác nhận danh tính của kẻ phản bội khiến 10 điệp viên Nga bị Mỹ bắt và trục xuất khỏi Mỹ hồi tháng 7.
Theo đó, những thông tin đăng trên tờ Kommersant không có gì mới bởi ông Dmitry Medvedev biết từng chi tiết khi sự việc mới diễn ra. Cách đây gần 5 tháng, Thủ tướng Putin từng đưa ra tuyên bố tương tự sau khi các điệp viên Nga, trong đó có nữ điệp viên Anna Chapman bị trục xuất về nước, nhưng khi đó không chỉ đích danh tên tuổi của kẻ phản bội.
Tổng thống Dmitry Medvedev đã yêu cầu Cơ quan Tình báo hải ngoại Nga phải mở một cuộc điều tra nội bộ, đồng thời rút kinh nghiệm nghiêm túc và sâu sắc sau bài học kể trên. Ông Dmitry Medvedev cũng đề nghị SVR thực hiện một số thay đổi sau sự cố này. Tuy nhiên, Tổng thống Dmitry Medvedev từ chối bình luận xung quanh câu hỏi, liệu có cải tổ trong SVR thời gian tới.
Được biết, Giám đốc Mikhail Fradkov cũng vừa huy động một lực lượng lớn nhân viên để phân tích các tài liệu mà WikiLeaks vừa công bố trong thời gian vừa qua. Sở dĩ phải tiến hành công việc này bởi trong một công điện, Thủ tướng Putin được các nhà ngoại giao Mỹ mô tả là “người thực sự cầm quyền bởi Tổng thống Dmitry Medvedev chỉ là đàn em”.
Trước khi trở thành Giám đốc SVR, ông Mikhail Fradkov từng là Thủ tướng Nga (2004-2007) nên có nhiều kinh nghiệm trong việc đưa ra những tuyên bố chính thức. Theo giới thạo tin, ông Mikhail Fradkov đang đích thân chỉ đạo công tác điều tra, làm rõ vụ phản bội của Đại tá Alexander Poteyev, cựu quan chức SVR, kẻ bị coi chịu trách nhiệm trong vụ 10 điệp viên Nga tại Mỹ.
Ông Alexander Poteyev (Alexneder Sherbakov) từng là Phó ban phụ trách các vấn đề về Mỹ trong SVR có thể đã tiết lộ nhiều điệp viên khác đang hoạt động tại Mỹ và SVR đang tìm cách làm giảm những thiệt hại do kẻ phản bội gây ra.
Nhiều người đặt câu hỏi, tại sao SVR không biết và ngăn chặn việc đào tẩu của Đại tá Alexander Poteyev trước khi ông ta tới Mỹ đoàn tụ với gia đình (vợ và 2 con) hồi thượng tuần tháng 6. Và chỉ sau đó ít lâu, 10 điệp viên Nga tại Mỹ bị bắt.
Alexander Poteyev từng từ chối lên chức vì muốn tránh phải kiểm tra trước máy phát hiện nói dối theo quy định. Ngoài ra, con gái của ông ta đã sống tại Mỹ khá lâu, còn con trai tuy làm việc tại Cơ quan Kiểm soát ma túy quốc gia nhưng cũng đã sang Mỹ không lâu trước khi mạng lưới tình báo Nga bị lộ.
SVR cũng đang làm rõ thông tin đăng tải trên tờ Telegraph và tờ Novaya Gazeta số ra ngày 22-11: vợ và con gái Đại tá Alexander Poteyev từng giúp rửa tiền cho các quan chức cấp cao Nga và nhiều tài sản khác của họ ở Mỹ. Giới chuyên môn cho rằng, cho dù có bị xét xử vắng mặt, nhưng để thi hành bản án này đối với Alexander Poteyev quả không đơn giản bởi ông ta được FBI bảo vệ khá cẩn trọng.
Giới chuyên môn nhận định, những gì đã xảy ra là thiệt hại không thể sửa chữa được của SVR. Điều này đồng nghĩa với việc Giám đốc SVR Mikhail Fradkov đang phải chịu nhiều sức ép xung quanh chủ đề nhạy cảm kể trên, kể cả việc bị mất chức.
Dư luận cho rằng, Chánh văn phòng của Tổng thống Dmitry Medvedev, ông Sergei Narychkine có thể sẽ thay thế ông Mikhail Fradkov làm Giám đốc SVR. Điều này có thể diễn ra bởi Phó Chủ tịch Ủy ban An ninh của Hạ viện Nga, Nghị sĩ Gennady Gudkov cũng đã yêu cầu Quốc hội buộc ông Mikhail Fradkov phải từ chức.
Lê Cao Sơn
(Tổng hợp)