- Thụy Điển lên kế hoạch phát hành tiền kỹ thuật số
- Thái Lan: Sư trụ trì phạm tội rửa tiền
- Ấn Độ đổi tiền "đánh" tham nhũng và trốn thuế
Trước lệnh cấm mới, người dân Ấn Độ đang đau đầu nghĩ cách hợp thức hóa số tiền mặt đang có để tránh tổn thất.
Đủ chiêu hợp thức hóa
Theo Thời báo Hindustan, Chính phủ Ấn Độ có rất nhiều mục tiêu trong việc khai tử đồng 1.000 Rupee và 500 Rupee, 2 đồng tiền chiếm tới 86% giá trị dòng tiền lưu thông tại nước này. Việc này buộc những người có thói quen lưu trữ tiền mặt phải mở tài khoản ngân hàng để nhà nước giám sát và tăng doanh thu thuế cho đất nước mà hiện nay chỉ có 3% dân số lao động đóng thuế.
Tiếp sau đó là ngăn chặn các hợp đồng xuất khẩu giả mạo và rửa tiền qua chứng khoán, đưa Ấn Độ hướng đến xã hội văn minh không tiền mặt và cuối cùng là chặn đứng nguồn tiền giả.
Song các chuyên gia kinh tế cho rằng, với một đất nước chủ yếu sử dụng tiền mặt như Ấn Độ, những người bị ảnh hưởng nhiều nhất là những tiểu thương, người bán hàng rong và người lao động. Để tránh mất trắng, người dân Ấn Độ đang rơi vào cảnh nháo nhào tìm cách hợp thức hóa số tiền mặt của mình.
Theo New York Times, vì mỗi người chỉ được đổi tối đa 250.000 rupee, tương đương 3.700 USD mà không cần bằng chứng đã đóng thuế, tuy nhiên những người giàu nghĩ ra cách đưa tiền cho người nghèo và trả phí đổi hộ.
Thời báo Ấn Độ tuần trước đưa tin, một số phụ nữ giàu có còn trả lương trước cả năm cho người giúp việc bằng tiền cũ. Những người giúp việc sau đó có thể ra ngân hàng đổi lấy tiền mới do tổng giá trị vẫn không vượt quá 3.700 USD.
Một số người mang cả va li tiền đến cửa hàng trang sức với yêu cầu mua thứ gì đó nhưng xuất hóa đơn cũ. Một số người lại tìm cách trả tiền dịch vụ làm tóc, chăm sóc sức khỏe, huấn luyện viên thể hình trước cả năm hoặc nhiều tháng bằng những tờ tiền cũ.
Tina Tahiliani Parikh, Giám đốc điều hành Tập đoàn Ensemble, chủ sở hữu chuỗi thời trang hàng hiệu cho biết, khách hàng thường mang cả bao tiền đến và van nài nhân viên xuất hóa đơn từ nhiều ngày trước. Đương nhiên những yêu cầu này bị từ chối. Doanh thu của Ensemble giảm 60% kể từ khi lệnh cấm được ban hành.
Đáng chú ý, có những người nắm giữ số tiền quá lớn và không muốn dính vào việc điều tra của Chính phủ về nguồn gốc đành chọn cách cắt nhỏ rồi ném vào sọt rác hoặc thả trôi sông. Những người nhặt rác ở Mumbai cũng tìm thấy những bao tải chứa đầy tiền bị cắt nhỏ. Lao đao nhất trước chính sách mới là ngành bất động sản - nơi trú ngụ ưa thích của những dòng “tiền đen”.
Số tiền trong giấy tờ giao dịch nhà đất thường là tiền thanh toán qua tài khoản nhưng chỉ chiếm một phần giá trị giao dịch thật. Trong khi khoản tiền mặt trao đổi có thể lên đến 60% giá trị bất động sản. Đen đủi nhất là những người vừa bán bất động sản, bởi họ không có cách nào để tiêu hay đầu tư số tiền vừa nhận. Một người đàn ông mới bán bất động sản với giá 3,5 triệu rupee, tương đương 51.000 USD đã phải thuê 14 người đi đổi tiền cho mình.
Ngành dịch vụ cưới xin cũng vậy, các gia đình trữ một số lượng lớn tiền mặt và dự định sử dụng trong mùa cưới sắp tới. Cuộc khủng hoảng tiền mới đã làm các gia đình phải giảm quy mô đám cưới xuống, những cặp đôi dự tính tổ chức hôn lễ tại khách sạn 5 sao có lẽ sẽ phải ngậm ngùi bằng lòng với một đám cưới đơn giản hơn.
Có dấu hiệu rối loạn
Nhiều năm nay, 1/3 các hoạt động giao dịch của người Ấn Độ diễn ra bằng cách trả tiền mặt để trốn thuế, thay vì thông qua chuyển khoản ngân hàng. Thủ tướng Modi muốn loại tất cả số tiền mặt có được thông qua giao dịch trốn thuế hoặc tham nhũng.
Vì vậy, Chính phủ Ấn Độ đã thiết kế lại đồng 500 rupee và phát hành đồng 2.000 mới. Người dân có thời hạn đến ngày 31-12 để đổi tiền mặt mới hoặc gửi tiền vào tài khoản ngân hàng, kèm theo hóa đơn chứng minh số tiền họ có được là từ những giao dịch hợp pháp đã đóng thuế.
Trước các ngân hàng, người dân Ấn Độ phải xếp hàng dài để được đổi tiền, cảnh xếp hàng cũng diễn ra tại các cây ATM. Sau nhiều tiếng đợi chờ, nhiều người bực tức vì máy ATM đã hết tiền. Chính phủ Ấn Độ cũng đã áp dụng một số biện pháp xoa dịu như cho phép các cơ sở y tế, bệnh viện, nhà thuốc được nhận tiền cũ đến ngày 24-11-2016.
Trong khi đó, Tòa án Tối cao Ấn Độ đã từ chối chặn các vụ kiện chống lệnh cấm của Chính phủ. Tòa án cho rằng, người dân đang nổi điên và đây là dấu hiệu cho thấy đất nước đang gặp vấn đề lớn.
