Lo người máy "cướp" việc làm của con người

ANTD.VN - Châu Âu đang chia rẽ về vai trò của người máy khi bàn thảo việc xây dựng một bộ luật nhằm tạo dựng hành lang pháp lý cho việc sử dụng phổ biến hơn người máy trong thị trường lao động.

Người máy Pepper ở Bỉ được các bệnh nhân, nhất là bệnh nhi yêu quý bởi sự thân thiện và tận tụy

Nghị viện châu Âu (EP) có trụ sở đặt tại Thủ đô Brussels của Bỉ đang xem xét một dự thảo nghị quyết nhằm đưa ra các yêu cầu cho Ủy ban châu Âu (EC) để cơ quan hành pháp này xây dựng một khuôn khổ pháp lý trong việc sử dụng người máy (robot) cho mục đích dân sự. Đây được xem là bước đầu tiên để các quốc gia thành viên Liên minh châu Âu (EU) tiến tới tạo dựng một bộ luật về lĩnh vực này.

Khi văn bản do EC xây dựng được EP thông qua, một bộ luật châu Âu đầu tiên về người máy sẽ được ra đời. Ngoài những vấn đề đạo đức, trách nhiệm và các mối nguy hiểm khác có thể đe dọa con người, các nghị sĩ châu Âu sẽ phân tích, đánh giá những tiềm năng thay đổi khi thực hiện tự động hóa tổng thể lĩnh vực lao động.

EP yêu cầu cơ quan hành pháp của EU xây dựng khuôn khổ pháp lý cho việc sử dụng người máy khi việc sử dụng robot thời gian qua đã góp phần cách mạng hóa mạnh mẽ trong lĩnh vực sản xuất ở châu lục này. Ngoài việc sử dụng người máy trong sản xuất công nghiệp, việc sử dụng các phần mềm Chatbots (người máy có thể giao tiếp) tại các tổng đài hay các chương trình được số hóa trong tiếp thị và truyền thông xã hội đang được đánh giá cao.

Đức là một trong những nước tiên phong trong lĩnh vực người máy tại châu Âu với thị trường robot đạt doanh thu 12,2 tỷ euro năm 2015. Theo Liên đoàn người máy quốc tế (IFR) thì cứ 10.000 người lao động ở Đức thì có 301 người máy. Không dẫn đầu như Đức nhưng Bỉ hồi tháng 6 vừa qua đã trở thành quốc gia đầu tiên ở châu Âu để người máy đón tiếp bệnh nhân. Người máy Pepper, với chiều cao 140 cm và giá thành 30.000 euro này có thể nhận biết giọng nói của con người với 20 ngôn ngữ khác nhau. Nhiệm vụ của Pepper là thường trực ở khu vực đón tiếp bệnh nhân rồi dẫn bệnh nhân tới các khoa thăm khám mà họ muốn tìm. Người máy này được người bệnh, nhất là các em nhỏ đón nhận tích cực bởi sự thân thiện.

Việc gia tăng sử dụng người máy với nhiều ưu thế nổi bật so với con người đã gây lo ngại người máy sẽ “cướp” mất việc làm trong khi thất nghiệp với tỷ lệ 10,1% vẫn là vấn đề nan giải ở châu Âu. Chính vì thế, các nghị sĩ châu Âu đang rất lo lắng việc sử dụng đại trà người máy sẽ gây những hậu quả tiêu cực lên thị trường việc làm.

Dù mục tiêu của việc sử dụng máy móc là thay thế con người và để đảm nhiệm những nhiệm vụ không có sự can thiệp của con người nhưng dự thảo nghị quyết được EC soạn thảo cũng phải thừa nhận rằng, một kỷ nguyên mới sẽ được mở ra, trong đó người máy hiện đại, thông minh có thể tạo nên một cuộc cách mạng công nghiệp và có nguy cơ ảnh hưởng đến tất cả các tầng lớp xã hội.

Để trấn an, EP yêu cầu EC phải theo dõi chặt chẽ tiến trình chuyển đổi việc làm trong tương lai để xác định rõ số lượng công việc được tạo ra và mất đi khi sử dụng người máy. EP yêu cầu, nếu tự động hóa được xem như là thủ phạm “tiêu diệt việc làm” thì dự thảo nghị quyết cần chú ý đến việc xem xét một cách nghiêm túc vấn đề đánh thuế thu nhập với người máy.