“Cộng đồng của chúng tôi từng lan tràn bạo lực, sự tuyệt vọng và tiêu cực. Những gì tôi muốn mọi người biết về công việc này là tôi và rất nhiều người khác đã tìm được sinh khí mới cho một thế hệ tưởng chừng đã mất hết hy vọng. Điều này chứng tỏ truyền hy vọng cho người khác là điểm mấu chốt để thay đổi cuộc sống”.
Nơi an toàn của lứa tuổi “nổi loạn”
Chicago dường như đã mất đi cả một thế hệ vì bạo lực. Theo thống kê của cơ quan quản lý trường học Chicago, 140 học sinh đã bị bắn kể từ tháng 9-2010. Người ta ví trẻ ở đây có được súng dễ như có một gói kẹo, và giết chóc là một “đại dịch”. Nhiều người Mỹ tránh xa các con đường ở Roseland, một trong số những khu phố nguy hiểm nhất thành phố Chicago để tự bảo vệ mình trước tình trạng các băng đảng bạo lực tràn lan. Nhưng có một phụ nữ trung niên mở cửa và mời thành viên các băng đảng đó vào nhà. Kể từ năm 2003, bà Diane Latiker, 54 tuổi đã làm quen với hơn 1.500 người trẻ thông qua chương trình cộng đồng phi lợi nhuận của mình, gọi là Kids Off the Block (tạm dịch Để trẻ tránh khỏi chướng ngại).
Latiker là mẹ của 8 đứa con và bà của 13 đứa cháu đã sống tại Roseland 22 năm nay. Khi nhỏ, bà từng là đứa trẻ lầm lì, bỏ học khi trung học và có 7 đứa con khi mới 25 tuổi. Tuy nhiên, đến tuổi 36, cuộc đời bà đã thay đổi: tái hôn và lấy bằng tốt nghiệp trung học. Nhưng khi Aisha, đứa con thứ 8 bước vào tuổi thiếu niên năm 2003, Latiker lo lắng rằng Aisha và bạn bè của cô bé rất dễ gia nhập băng nhóm tội phạm.
“Tôi bắt đầu đưa Aisha và bạn bè chúng đi bơi, đi xem phim và mọi thứ khác”, bà Latiker kể. “Mẹ tôi thấy vậy hỏi tại sao không làm điều gì đó vì những đứa trẻ thích và tôn trọng con”.
Khi được mời đến chơi, bọn trẻ đều nói rằng: Cháu muốn làm bác sĩ, muốn làm ca sỹ. Chúng đều không muốn ra ngoài lang thang trên phố mà chỉ muốn được tham gia vào một cái gì đó. Latiker nói với bọn trẻ nhà bà lúc nào cũng mở sẵn cửa, bọn chúng có thể đến ăn tạm một bữa, giải bài tập về nhà hay chỉ để nói chuyện về hy vọng, ước mơ và nỗi sợ hãi. Kids Off the Block đã ra đời như thế.
Đã có lúc trong phòng khách nhà bà Latiker có tới 6 băng nhóm có mặt cùng lúc nhưng không quan trọng chúng từ đâu đến, đã làm những gì. Bà lập ra các buổi học với giáo viên đã nghỉ hưu. Bà truyền đạt kinh nghiệm trong phỏng vấn việc làm và tạo cơ hội để giới thanh thiếu niên chơi bóng đá, bóng rổ và bóng đá. Latiker và nhóm tình nguyện viên cũng đưa trẻ em đi thực tế tại bảo tàng, xem phim, trượt băng, công viên nước và các trò chơi thể thao chuyên nghiệp. Năm 2004, nhóm bắt đầu đi du lịch đến các thành phố khác như Detroit hay St Louis để bọn trẻ được mở mang.
Đánh thức cộng đồng
Năm 2008, Latiker nghĩ rằng nhà bà sắp nổ tung thì một số nhà tài trợ đến thăm hỏi. Ấn tượng với mô hình này, vài người trong số họ góp tiền để mua một chiếc xe buýt cho chương trình. Nhưng vài ngày sau đó, Latiker biết tòa nhà bên cho thuê dài hạn - ngang giá với chiếc xe buýt. Như một phép màu, bà Latiker và chương trình Kids Off the Block đã khai trương ngôi nhà mới hôm 15-7-2010.
Với 301 thành viên của khu phố Roseland, Trung tâm Cộng đồng thanh niên KOB giờ đã đạt tới “cấp độ mới hoàn toàn”. Mỗi ngày, khoảng 30 - 50 người trẻ tuổi tới đây để tư vấn, dạy kèm hoặc hoạt động thể thao, khiêu vũ, kịch hoặc âm nhạc. “KOB” phục vụ cho giới trẻ độ tuổi từ 11 đến 24, nhưng 80% là nam giới. Bà Latiker nhấn mạnh, các hoạt động ở đây nhắm vào nam thanh thiếu niên vì đây là lực lượng thường xuyên phạm vào hoặc đối mặt với bạo lực đường phố.
Maurice Gilchrist, 15 tuổi, gia nhập một băng đảng khi mới 12 tuổi. “Chúng cháu được chỉ định nhảy vào người khác và cướp mọi thứ”, em kể. Gilchrist đã biết đến Kids Off the Block sau một giờ học. Ở đó, Gilchrist kết nối với những người khác tuổi của mình, ăn pizza, làm bài tập về nhà, và nói chuyện với bà Latiker. Hiện nay, điểm số của Gilchrist đã được cải thiện, em cũng đặt mục tiêu chơi bóng ở đại học. “Nếu không có Latiker và chương trình của bà, cháu sẽ bị nhốt, chết hoặc bị đánh đập và phải nhập viện ở một nơi nào đó. Bà Diane đã thay đổi cuộc sống của cháu”, Gilchrist tâm sự.
Với Latiker, mở cửa nhà mình để đón nhận bọn trẻ là bước thay đổi đầu tiên. Bà hy vọng người khác cũng sẽ làm như thế. Để “đánh thức cộng đồng”, bà Latiker đã lập một bia đá ngay trước trung tâm cộng đồng để tưởng niệm tất cả những người trẻ đã mất mạng vì bạo lực kể từ năm 2007. Có 220 viên đá đặt tại khu bia tưởng niệm này, mỗi viên tượng trưng cho một nạn nhân, ở phía sau nó vẫn còn 150 viên khác. Bằng những nỗ lực của mình, bà Latiker trở thành người phát ngôn cho giới trẻ địa phương và hy vọng ngày càng có nhiều người dành thời gian lắng nghe họ.
