- "Liên hợp quốc và UNDP đang đổi thay trong bối cảnh mới"
- Vì sao ông Ban Ki-moon muốn Tổng Thư ký LHQ tiếp theo là nữ?
- Việt Nam dự họp Đại hội đồng Liên hợp quốc
Cựu Thủ tướng Bồ Đào Nha Antonio Guterres thăm người tị nạn tại Hy Lạp
Cựu Thủ tướng Bồ Đào Nha Antonio Guterres gần như chắc chắn sẽ trở thành Tổng Thư ký Liên hợp quốc (LHQ) kế tiếp nhiệm kỳ 2017-2022, thay thế Tổng Thư ký LHQ đương nhiệm Ban Ki-moon sau cuộc bỏ phiếu kín lần thứ 6 tại Hội đồng Bảo an (HĐBA) LHQ ngày 5-10. Ngày 6-10, HĐBA tiến hành bỏ phiếu chính thức lần cuối cùng và sau đó sẽ trình đề cử lên Đại hội đồng LHQ để thông qua.
Dù kết quả chính thức về cuộc bỏ phiếu của 15 thành viên HĐBA chưa được công bố, song các nguồn tin ngoại giao cho biết, ông Guterres giành được 13 phiếu tín nhiệm và 2 phiếu trắng. Điều quan trọng nhất là không có thành viên nào trong số 5 thành viên thường trực của HĐBA (gồm Mỹ, Nga, Trung Quốc, Anh và Pháp) bỏ phiếu ngăn cản cựu Thủ tướng Bồ Đào Nha trở thành người kế nhiệm Tổng Thư ký LHQ Ban Ki-moon khi ông mãn nhiệm vào ngày 31-12 tới.
Theo Hiến chương LHQ, chức danh Tổng Thư ký được bổ nhiệm bởi Đại hội đồng căn cứ trên sự tiến cử của HĐBA. Như vậy, với việc cơ quan quyền lực nhất của LHQ đã nhất trí tiến cử để Đại hội đồng bỏ phiếu bầu, ông Guterres gần như chắc chắn trở thành người đứng đầu tổ chức hòa bình, an ninh và phát triển lớn nhất thế giới từ ngày 1-1-2017.
Việc ông được HĐBA đề cử làm ứng viên Tổng Thư ký LHQ thay thế ông Ban Ki-moon hết 2 nhiệm kỳ cũng khép lại cuộc đua diễn ra cả năm nay. Khác với những cuộc đua chủ yếu là các hoạt động “lobby” (vận động hành lang), đặc biệt là “lobby” 5 thành viên thường trực HĐBA, trước đây, quá trình tìm kiếm ứng viên Tổng Thư ký LHQ nhiệm kỳ mới được cho là diễn ra công khai và minh bạch hơn.
Từ khoảng 10 ứng cử viên tiềm năng, 8 ứng viên nặng ký nhất, trong đó có ông Guterres, đã phải lần đầu tiên tham gia phiên chất vấn trực tuyến từ trụ sở LHQ để tuyển chọn ứng cử viên Tổng Thư ký LHQ diễn ra hồi tháng 4-2016.
Trong 3 ngày điều trần, mỗi ứng cử viên có 2 giờ đồng hồ để trình bày một bài thuyết trình ngắn và sau đó trả lời câu hỏi từ đại diện của 193 nước thành viên LHQ với các câu hỏi xoay quanh vấn đề đảm bảo hòa bình, an ninh trên thế giới hiện nay, bảo vệ nhân quyền, phát triển bền vững…
Với sự tín nhiệm của HĐBA, ông Guterres đã vượt lên nhờ vào những thành công trên cương vị Thủ tướng Bồ Đào Nha từ 1995-2002 với phong cách lãnh đạo dựa trên đối thoại và thảo luận với tất cả các thành phần xã hội. Ông Guterres còn được đánh giá cao trên cương vị người đứng đầu Cao ủy LHQ về người tị nạn (UNHCR) suốt 10 năm từ 2005-2015 khi chèo lái con tàu UNHCR vượt qua cuộc khủng hoảng người tị nạn được cho là tồi tệ nhất từ Afghanistan đến Iraq và Syria.
Trong trường hợp chính thức được chọn là người kế nhiệm Tổng Thư ký LHQ Ban Ki-moon, ông Guterres sẽ phải đối mặt với nhiều thách thức lớn như “mắc kẹt” trong bất đồng giữa các thành viên thường trực HĐBA khi mối quan hệ giữa Nga với Mỹ và phương Tây xuống rất thấp, xung đột ở Trung Đông, căng thẳng ở Biển Đông và Hoa Đông, vấn đề hạt nhân Triều Tiên… Cùng với đó là vấn đề đối phó với chủ nghĩa cực đoan, khủng bố, ô nhiễm, phát triển bền vững…
