Mặc dù tỷ lệ người chết do tự sát cao hơn tử vong do tai nạn xe hơi, nhưng chính sự kì thị của người dân với các vấn đề về tâm lý đã khiến vấn nạn này không được chú trọng, ngoại trừ những vụ tự sát được đăng tràn lan trên báo, đài của những nghệ sĩ nổi tiếng, như diễn viên hài Robin Williams hay Kate Spade…
Nhà thiết kế thời trang Kate Spade, người đã tự tử do trầm cảm hôm 6-6
Xu hướng tự sát do tâm lý tăng nhanh
Theo một báo cáo do Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh (CDC) công bố hôm 7-6, tỷ lệ tự sát ở Hoa Kỳ tăng 30% kể từ năm 1999. Các vụ tự sát lan rộng trong cả hai giới tính nam nữ, ở tất cả các nhóm dân tộc và ở cả thành thị lẫn nông thôn. Tự sát và “tự hành hạ”, một biểu hiện khác của việc cố gắng tự tử, tiêu tốn đến 70 tỷ USD mỗi năm cho dịch vụ chăm sóc y tế, theo số liệu CDC công bố.
Gần 1 nửa số vụ tự sát được xác định do nạn nhân có vấn đề về tâm lý. Như cái chết của nhà thiết kế thời trang Kate Spade hôm 6-6, những người thân của bà đã đưa ra nhiều bằng chứng khác nhau cho thấy Kate đã trải qua một khoảng thời gian khó khăn. Trong các cuộc phỏng vấn về sự việc đáng tiếc vừa qua, em gái bà, Reta Saffo tiết lộ biểu tượng thời trang Hoa Kỳ mắc chứng bệnh rối loạn lưỡng cực, còn gọi là trầm cảm hưng cảm. Chồng của Kate cũng chia sẻ, bà đã bị trầm cảm và luôn luôn lo lắng trong nhiều năm, mặc dù nhận được nhiều sự giúp đỡ và lời khuyên tích cực từ những người xung quanh, nhà thiết kế thời trang vẫn chọn cách tự kết liễu cuộc sống của mình.
Những người đang đấu tranh với các căn bệnh tâm lý thường có xu hướng tìm đến cái chết như một cách giải thoát, theo tiến sĩ Jenifer Payne, giám đốc Trung tâm Rối loạn tâm lý phụ nữ tại bệnh viện John Hopskin. Khoảng 10% những người mắc các căn bệnh trầm cảm phổ biến và 15% bệnh nhân rối loạn lưỡng cực chết vì tự sát.
Phần lớn mọi người có những biểu hiện trầm cảm đầu tiên vào độ tuổi thiếu niên hoặc trong khoảng độ tuổi 20. Đôi khi, người thân và bạn bè của những bệnh nhân mắc chứng rối loạn lưỡng cực nhẹ, một loại bệnh không có các biểu hiện tâm thần rõ ràng, có thể nhầm lẫn các triệu chứng trầm cảm của họ. Những bệnh nhân này, được gọi là hội chứng hưng cảm nhẹ, thường tỏ ra năng suất và tràn đầy năng lượng, hơn là rối loạn.
Cộng đồng cần chung tay hỗ trợ người trầm cảm
Tâm lý học tại đại học Columbia, Chính phủ Mỹ cần chú trọng hơn tới nạn tự sát và các căn bệnh về tâm lý như trầm cảm. Ông nhấn mạnh, “trầm cảm và rối loạn lưỡng cực có thể được điều trị thành công và chúng ta có thể ngăn cản các vụ tự tử xung quanh mình. Tự sát không phải giải pháp của tuyệt vọng”.
Những người mắc các căn bệnh trầm cảm thường có nhiều biểu hiện khác nhau, chẳng hạn rối loạn lưỡng cực không giống rối loạn hoảng sợ. Có một tỉ lệ không nhỏ những người mắc bệnh trầm cảm lạm dụng các chất kích thích, họ đôi khi cũng tự tìm mua và uống thuốc không theo chỉ định của bác sĩ chỉ để làm giảm những căng thẳng của mình. Số khác lại không muốn sử dụng thuốc, dù có một số loại như lithium có tác dụng điều trị hiệu quả rối loạn lưỡng cực, bởi họ lo sợ thuốc có thể làm giảm tính sáng tạo của bản thân.
Bên cạnh việc sử dụng thuốc, bệnh nhân trầm cảm có thể chiến đấu với căn bệnh của mình nhờ các liệu pháp tâm lý, điều này giúp họ sớm phát hiện ra bệnh tình của mình ngay từ những giai đoạn đầu và có thể chuẩn bị cho giai đoạn hưng cảm với những cảm xúc trái ngược nhau, tiến sĩ Ken Duckworth, giám đốc y khoa của Liên minh quốc gia về tâm thần học cho biết.
Ông khuyên bệnh nhân nên duy trì thời gian biểu ổn định, bao gồm thức dậy, tập thể dục và đi ngủ đúng thời điểm mỗi ngày, thay vì thức khuya tham dự các buổi tiệc tùng, hay thức cả đêm. Tiến sĩ Duckworth nhấn mạnh ngủ đủ giấc chiếm vai trò quan trọng trong quá trình điều trị bệnh.
Đã từng có nhiều trường hợp, các bệnh nhân trầm cảm đấu tranh thành công và vượt qua được căn bệnh này. Như hai nữ diễn viên Carrier Fisher và Margot Kidder, hay ca sĩ nhạc Pop Demi Lovato từng thừa nhận mình phải đi điều trị tâm lý do mắc chứng rối loạn lưỡng cực.
