Điều gì xảy ra khi Italia phải phong tỏa toàn bộ 60 triệu dân?

ANTD.VN - Từ ngày 10-3 đến 3-4, Italia yêu cầu 60 triệu dân ở nhà và cấm mọi hoạt động tụ tập nơi công cộng để ngăn chặn dịch Covid-19 lây lan. Số ca nhiễm tại Italia tính đến đêm 9-3 đã lên đến 9.172 người với 463 ca tử vong. Việc chính phủ của Thủ tướng Giuseppe Conte nâng lệnh phong tỏa ở miền Bắc lên quy mô toàn quốc chỉ sau 1 ngày cho thấy cuộc khủng hoảng y tế ở nước này thực sự nan giải.

Số ca nhiễm Covid-19 ở Italia tiếp tục duy trì vị trí thứ hai thế giới sau Trung Quốc. Thủ tướng Giuseppe Conte hôm 9-3 đã gọi đây là “thời điểm tăm tối nhất của Italia” và kêu gọi: “Mỗi người phải hy sinh một chút để bảo vệ sức khỏe của các công dân khác. Hôm nay là khoảnh khắc của trách nhiệm. Chúng ta không được phép mất cảnh giác”. 

Điều gì xảy ra khi Italia phải phong tỏa toàn bộ 60 triệu dân? ảnh 1Quân đội và cảnh sát chốt tại các nhà ga và sân bay để siết chặt kiểm soát đi lại của người dân

Rối bời và điên cuồng trước lệnh phong tỏa

Một vài giờ trước khi Thủ tướng Italia Giuseppe Conte ký sắc lệnh phong tỏa vùng Lombardy với 16 triệu cư dân vào khoảng 2h sáng  8-3, thông tin đã bị rò rỉ. Dù việc rò rỉ thông tin có thể do sơ suất hay cố tình để lộ cho báo chí thì kết quả có thể dự đoán được. Hàng nghìn người ném bất cứ thứ gì có thể mang đi vào vali, nhảy lên xe của họ hoặc chạy đến ga xe lửa gần nhất để thoát khỏi khu vực miền Bắc, chủ yếu là Milan và Venice trước lệnh phong tỏa.

Phản ứng từ các khu vực khác của Italia và các nước xung quanh cũng có thể dự đoán được. Hầu hết các chuyến tàu đến từ phía Bắc đều không được người miền Nam chào đón. Cảnh sát và người biểu tình ở đây nói rằng bất cứ ai thoát khỏi miền Bắc cần phải tự cách ly thay vì làm cho virus lây lan hơn nữa. Ở Salerno, mọi người cố gắng chặn cửa các đoàn tàu, không cho khách xuống.

Thống đốc Puglia, ông Michele Emiliano đã phải lên phương tiện truyền thông xã hội để khuyên nhủ mọi người: “Tôi nói với bạn như thể bạn là con tôi, anh em, họ hàng con cháu của tôi rằng hãy xuống tàu tại trạm dừng đầu tiên, đừng cố lên máy bay nữa. Đừng mang dịch bệnh của vùng Bologna, Veneto và Emilia đến Puglia”. Đến chiều chủ nhật, các đoàn tàu vẫn chạy về phía Nam, ra khỏi khu vực màu đỏ (nơi có nhiều ca nhiễm Covid-19 nhất), các chuyến bay vẫn rời khỏi sân bay Milan và Venice. 12 tiếng sau khi sắc lệnh, nó mới có hiệu lực đầy đủ. 

Một phần lý do cho việc phong tỏa cả một vùng để ngăn cho virus không lan sang miền Nam kém thịnh vượng của đất nước, nơi các cơ sở chăm sóc sức khỏe đang phải dàn mỏng ra thời điểm này. Trong khu vực chịu ảnh hưởng nặng nề nhất là Bologna, nơi giàu có và hiện đại nhất của Italia,  hệ thống chăm sóc sức khỏe đã gần như sụp đổ. Với 400 người cần được chăm sóc đặc biệt, các bác sĩ đang dùng phương tiện truyền thông xã hội để cầu xin sự giúp đỡ. Một quản trị viên bệnh viện cho biết, họ đã cải tạo hành lang thành phòng điều trị tích cực tạm thời và rất thiếu bác sĩ do từng người một ngã bệnh vì nhiễm virus.

Nhưng cuộc đấu tranh không chỉ dành cho người sống. Với tất cả các cuộc tụ họp nơi công cộng bị cấm, bao gồm đám cưới và đám tang, người ta không thể chôn cất nhiều người chết gần đây. Chỉ riêng ở Bologna, đã có 267 người chết.

Quyết định chưa từng có tiền lệ

Ngay sau lệnh phong tỏa miền Bắc 1 ngày, Thủ tướng Giuseppe Conte mở rộng việc khóa chặn trên toàn quốc từ ngày 10-3 đến 3-4. Theo sắc lệnh mới, người dân được khuyến cáo ở yên trong nhà, chỉ ra khỏi nhà vì những lý do đặc biệt như công việc, y tế hoặc vấn đề khẩn cấp. Bất kỳ ai sốt trên 37,5 độ C hoặc xét nghiệm dương tính với virus Corona đều không được rời khỏi nhà. Nhân viên y tế tạm thời không được nghỉ phép. 

Phương tiện giao thông công cộng vẫn duy trì hoạt động trong thành phố. Mọi cửa hàng trên toàn quốc được phép duy trì hoạt động nếu có thể đảm bảo người mua hàng giữ khoảng cách với nhau hơn 1 mét. Các trung tâm mua sắm lớn và vừa buộc phải đóng cửa vào cuối tuần. Tất cả cửa hàng bán thực phẩm được phép hoạt động 24/24 giờ, tuy nhiên nhà hàng và quán bar chỉ được mở cửa từ 6h00 - 18h00 mỗi ngày với điều kiện đảm bảo thực khách cách nhau hơn 1 mét.

Italia chưa từng rơi vào tình trạng kiểm soát gắt gao như vậy kể từ Thế chiến II. Các trạm kiểm tra của cảnh sát được đặt ở nhà ga, sân bay, trạm thu phí và mọi cửa ngõ các thành phố. Các trường phổ thông và đại học phải đóng cửa ngay lập tức. Hoạt động đi lại giữa các thành phố, xuất nhập cảnh cũng được hạn chế. Chính phủ nước này đã kêu gọi những bác sĩ về hưu trở lại làm việc với hy vọng kịp thời tăng viện cho đội ngũ nhân viên y tế quốc gia chỉ có khoảng 20.000 người.

Nghi ngờ về lỗ hổng trong kiểm dịch

Các biện pháp chưa từng có tiền lệ ở Italia tác động đến hơn 60 triệu người - quy mô tương đương với tâm điểm dịch tỉnh Hồ Bắc bị Trung Quốc phong tỏa. Điều gây phiền toái nhất trong cuộc khủng hoảng này của Italia ở chỗ, đây là một trong những quốc gia đầu tiên cấm tất cả các chuyến đến và đi từ Trung Quốc vào ngày 30-1, sau khi xuất hiện 3 trường hợp nhiễm Covid-19 ở Rome, bao gồm 2 khách du lịch người Trung Quốc và một nhà nghiên cứu làm việc tại Vũ Hán. Họ được đưa vào Bệnh viện truyền nhiễm Spallanzani của Rome, nhưng đã hoàn toàn bình phục và virus không lây lan từ đó. 

Nhưng 3 tuần sau, một ổ dịch mới xuất hiện ở miền Bắc Italia vào ngày 21-2, có thể từ một nhân viên ngành ô tô người Đức đến từ một thị trấn ở Baviaria từng có 1 ca bệnh. Chỉ trong vòng 3 ngày, dịch Covid-19 bùng nổ và hiện Italia có hơn 9.000 trường hợp mặc dù đã khóa chặn 11 thị trấn ngay lập tức. Chỉ khi các biện pháp ngăn chặn không hiệu quả, có tin đồn rằng hàng nghìn bệnh nhân không có triệu chứng không tuân thủ chế độ tự cách ly, các biện pháp khắc nghiệt hơn đã được ban hành vào cuối tuần qua. 

Hiện giờ, Trung Quốc đã quy định rằng bất kỳ ai nhập cảnh nước này từ Italia phải bị cách ly trong 2 tuần. Trong khi các ca bệnh bên ngoài đang gia tăng, số ca nhiễm mới ở Trung Quốc những ngày gần đây càng ngày càng giảm, chứng tỏ việc cách ly là có hiệu quả. Việc khóa chặn ở Vũ Hán vẫn còn hiệu lực và nó vẫn khắc nghiệt hơn bất cứ điều gì Italia đang cố thực thi.

Cửa hàng tạp hóa và vật tư thiết yếu được chuyển đến các khu chung cư dưới hình thức mua số lượng lớn, cách 1-2 ngày, mỗi hộ gia đình được phân phối 1 túi hàng. Các đầu mối bán buôn lương thực thực phẩm được kết nối và có một bộ phận cập nhật, điều phối hàng hóa trên toàn thành phố thông qua ứng dụng WeChat. 

Trong khi đó, ở các khu vực phong tỏa ở Italia, mọi người vẫn được phép đi lại nhưng cần viết đơn “tự chứng thực” gửi cho cơ quan hữu quan tại các nhà ga, sân bay và chốt kiểm soát trên mọi tuyến đường lớn kết nối các thành phố. Sắc lệnh nhấn mạnh, đơn khai báo dựa trên cơ sở danh dự và người dân không cần cung cấp bằng chứng cho nhu cầu đi lại của mình. Người khai báo gian dối về lý do di chuyển có thể đối mặt án tù hoặc phạt tiền.

Trên khắp Italia, chỉ trong vài ba ngày mà cuộc sống của tất cả mọi người đều bị xáo trộn. Nước Ý của 1 tháng trước đã trở nên xa vời đối với những người đang bị khóa chặn và những người lo ngại đại dịch sẽ lan tràn.

“Tương lai của chúng ta, tương lai của Italia, đang nằm trong bàn tay chính chúng ta. Ngày hôm nay, những bàn tay này cần phải có trách nhiệm hơn bao giờ hết. Chúng ta không còn thời gian. Các số liệu cho thấy sự gia tăng đáng kể số ca nhiễm, số người cần được điều trị tích cực và số ca tử vong. Chúng ta cần thay đổi thói quen ngay lập tức. Chúng ta phải từ bỏ một số điều vì đất nước Italia”

Thủ tướng Italia Giuseppe Conte