Covid-19 - "kẻ hủy diệt" nền công nghiệp dầu mỏ thế giới

ANTD.VN - Thị trường dầu thế giới đang trong những ngày đen tối. Giá dầu thô rớt giá đến 30%, nhu cầu thu mua tụt giảm mạnh mẽ, những viễn cảnh tương lai u ám bắt đầu được nghĩ tới.

Covid-19 - "kẻ hủy diệt" nền công nghiệp dầu mỏ thế giới ảnh 1Thị trường dầu thế giới bị ảnh hưởng nghiêm trọng do dịch Covid-19

Nguồn cơn: “Cơn chấn động” Covid-19

Covid-19 vẫn tiếp tục lan rộng khắp thế giới, làm đảo lộn mọi mặt của xã hội theo chiều hướng tiêu cực. Các hoạt động đi lại và kinh tế toàn cầu bị hạn chế đến mức gần như tối đa, dẫn tới nhu cầu về nhiên liệu hóa thạch vận chuyển sụt giảm.

Hiện tượng này có thể nhìn thấy rõ ở Trung Quốc - quốc gia tiêu thụ năng lượng lớn nhất thế giới với mức tiêu thụ chiếm đến 80% nhu cầu dầu toàn cầu vào năm 2019. “Cơn chấn động” Covid-19 đã khiến sản lượng công nghiệp và nhu cầu điện tại Trung Quốc giảm mạnh mẽ, và mọi hoạt động trong nước cũng ở mức thấp hơn nhiều so với thông thường, khiến mức tiêu thụ than tại các nhà máy điện giảm 36% và công suất lọc dầu tại các nước giảm 34%. 

Tại thị trường dầu thế giới, việc giảm nhu cầu năng lượng tại Trung Quốc gây tác động một cách đặc biệt, khiến giá dầu sụt giảm đến choáng váng và nổ ra một cuộc chiến giá cả gay gắt tiếp theo đó. Thực chất, rắc rối đã bắt đầu xảy đến với nền công nghiệp dầu thế giới vào đầu tháng 3-2020, Tổ chức các nước xuất khẩu dầu mỏ (OPEC) và 10 nước sản xuất dầu khác không đạt được thỏa thuận về mức sản xuất ổn định.

Cùng với việc Nga không chấp nhận cắt giảm hơn 1 triệu thùng dầu/ngày để bù đắp nhu cầu giảm, giá dầu đã tụt xuống mức thấp nhất trong nhiều năm. Đến giữa tháng 3-2020, giá dầu thô giảm tới 30%, gây ra hiện tượng bán tháo dầu thô.

Tương lai: Ảm đạm

Trong bối cảnh nhiều quốc gia trên thế giới vẫn tiếp tục áp dụng lệnh giãn cách xã hội, hạn chế đi lại để chiến đấu với dịch Covid-19 như hiện nay, vẫn còn quá sớm để vẽ được rõ nét bức tranh toàn cảnh về sự tác động của Covid-19 đối với ngành dầu thế giới và sự phát triển trong tương lai của nó. 

Nhưng nhìn lại quá khứ, ngành công nghiệp dầu thế giới đã trải qua nhiều giai đoạn khó khăn như sự cố tài chính năm 2008 hay hàng loạt sự cố “Black Swan” (những sự cố tưởng chừng như không thể xảy ra nhưng lại có thể như thiên tai, bất ổn chính trị, dịch bệnh…) đã xảy ra gần đây. Do vậy, nhiều người rất tự tin vào khả năng vượt qua biến động của ngành dầu.

Hành động: Hồi sinh vào năm 2021

Tuy nhiên, các nhà sản xuất và cung ứng không thể ngồi yên chờ thời. Hiện một số quốc gia sản xuất dầu như Ả-rập Xê-út, Iraq và Nigeria đã chọn bán dầu thô với mức chiết khấu và một số công ty dầu đã thu hẹp lại quy mô thăm dò, sản xuất và chi phí các dự án mới. Các “ông lớn” như Royal Dutch Shell và Cheyron đang thực hiện tức thì các bước để đảm bảo họ đứng vững trong thời kinh tế hỗn loạn này bằng cách giảm đáng kể chi tiêu sản xuất và đình chỉ mua lại cổ phần để ưu tiên các giá trị dài hạn và bảo vệ cổ tức. 

Goldman Sachs - ngân hàng đầu tư đa quốc gia của Mỹ trong một nghiên cứu mới công bố đã khẳng định rằng nhu cầu dầu thế giới đã sụt giảm 25% khi virus SARS-CoV-2 xuất hiện. “Đây không chỉ là cú sốc kinh tế lớn nhất trong đời đối với riêng chúng tôi, mà còn đối với mọi ngành công nghiệp dựa vào carbon như ngành dầu lửa” - trích báo cáo của Goldman Sachs. Cuộc khủng hoảng Covid-19 đã hé lộ nhiều sự thật chắc chắn về hợp tác quốc tế, quản trị và hệ thống năng lượng.

Các công ty và doanh nghiệp dầu đang kêu gọi Chính phủ trên thế giới đưa ra các biện pháp hỗ trợ. Mỹ hiện đang huy động một nguồn vốn kích thích để mua dầu thô cho Cục Dự trữ Dầu khí Chiến lược để giúp thúc đẩy các quốc gia sản xuất dầu và khí đốt. Tương tự, các ngành công nghiệp tại Anh đã gặp Bộ trưởng Năng lượng Scotland để thảo luận về các kế hoạch tương lai cho các công nhân công nghiệp có tay nghề ở Biển Bắc. Những sáng kiến như vậy có thể giúp ngành công nghiệp dầu mỏ vượt qua được giai đoạn khủng hoảng này.

Thỏa thuận OPEC/phi OPEC về cắt giảm sản xuất dầu đã được thông qua hồi tháng 4-2020 với sự ủng hộ của Mỹ, đã gửi đi tín hiệu tích cực và đánh dấu sự kết thúc cuộc chiến giá cả dầu giữa Nga và Ả-rập Xê-út. Mặc dù phải đến tháng 5-2020, thỏa thuận mới có thể có hiệu lực song chứng khoán vẫn tăng điểm và thị trường dầu vẫn dư cung. 

Một câu hỏi quan trọng được dành cho các nhà phân tích và các công ty bị ảnh hưởng là quy mô cắt giảm đã thỏa thuận này có đủ và kịp thời để có thể cải thiện được cân bằng dầu toàn cầu nhằm hỗ trợ giá trên mức hiện tại không. 

Về lâu dài, nhiều người đang hướng tới khả năng hồi sinh của nhu cầu dầu vào năm 2021. Khi dịch bệnh được kiểm soát, nền kinh tế toàn cầu, đặc biệt là Trung Quốc và Ấn Độ, dự kiến sẽ hồi phục với tốc độ đáng chú ý.

Do đo, nhu cầu dầu toàn cầu có thể tăng gấp đôi hay gấp ba để bù cho nhu cầu đã mất. Ngành công nghiệp dầu mỏ, vốn dĩ, có khả năng phục hồi và có vị trí tốt để chịu đựng được biến động của thị trường và sự thách thức của môi trường bên ngoài. Vậy nên, đối với các công ty dầu lửa, ưu tiên bây giờ là đặt sức khỏe và sự an toàn của nhân viên và khách hàng của họ lên hàng đầu và củng cố sự an toàn cho hoạt động kinh doanh của họ.