- Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Jim Mattis từ chức do bất đồng với tổng thống Donald Trump
- [Ảnh] Danh sách những nhân vật rời khỏi Nhà Trắng dưới thời Tổng thống Trump
- Đặc phái viên chống khủng bố của Mỹ từ chức vì bất đồng với Tổng thống Trump
Theo quy định, nếu được Tổng thống lựa chọn giới thiệu làm Bộ trưởng Bộ Quốc phòng, ông Shanahan sẽ được Thượng viện xem xét và phê chuẩn sớm nhất vào cuối tháng 2-2019. Dư luận cho rằng, với phong cách và những lời giới thiệu của ông Donald Trump, gần như chắc chắn Patrick Shanahan sẽ là ứng cử viên duy nhất.
Ông Patrick M. Shanahan - người có thể được bổ nhiệm làm Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Mỹ vào tháng 2-2019
Ông Patrick Shanahan là ai?
Patrick Shanahan sinh ngày 27-7-1962 tại tiểu bang Washington, Mỹ. Ông tốt nghiệp Kỹ sư chế tạo máy tại trường Đại học Tiểu bang Washington, lấy 2 bằng Thạc sĩ Chế tạo máy và Thạc sĩ Quản trị Kinh doanh tại Học viện Công nghệ Massachusetts (MIT) danh tiếng.
Ông Shanahan bắt đầu sự nghiệp tại Tập đoàn Máy bay Boeing năm 1986 và với nhiều thành tích, ông được thăng tiến lên chức vụ cao nhất là Phó chủ tịch Tập đoàn này trước khi nhậm chức Thứ trưởng Quốc phòng Mỹ ngày 19-7-2017.
Tại Tập đoàn Boeing, Patrick Shanahan từng lãnh đạo các dự án quan trọng cả trong lĩnh vực sản xuất và kinh doanh, gồm các dự án kinh doanh máy bay thương mại 737, 747, 767, 777 và 787, đáng chú ý là dự án máy bay 787 Dreamliner tiên tiến nhất hiện nay. Hoạt động sản xuất của các nhà máy chính của Boeing đã vượt qua thời kỳ khó khăn nhất dưới sự lãnh đạo của ông. Ông Shanahan cũng từng làm Tổng Giám đốc Hệ thống phòng thủ tên lửa Boeing, chịu trách nhiệm phát triển các sản phẩm: hệ thống phòng thủ tên lửa tầm trung mặt đất, tia laser hàng không và tia laser chiến thuật tiên tiến; sau đó là Tổng Giám đốc hệ thống trực thăng Boeing, nghiên cứu phát triển các loại máy bay Apache, Chinook và Osprey.
Các ưu tiên và sứ mệnh với Bộ Quốc phòng
Ngay từ ngày đầu tiên sau khi nhậm chức, Thứ trưởng Shanahan nêu lên 2 ưu tiên của ông là: giải quyết những vấn đề đặt ra từ lâu đối với tiến trình hiện đại hóa quân đội và giải quyết tình hình ở Trung Đông và Triều Tiên. Tuy nhiên, trên thực tế hơn 1 năm vừa qua, ông Shanahan mới chỉ tập trung vào mảng hậu cần quân đội, bắt đầu bằng việc cải thiện hệ thống công nghệ thông tin của Bộ Quốc phòng.
“Công chúng sẽ được kiểm chứng tính hiệu quả của Thứ trưởng Bộ Quốc phòng Mỹ Patrick M.Shanahan khi đề xuất cắt giảm ngân sách quốc phòng cho năm tài khóa 2020 được phê duyệt và đó là thời điểm công bằng hơn để nhận xét về ông”.
Học giả Todd Harrison (Trung tâm Nghiên cứu Quốc tế và Chiến lược Mỹ)
Thứ trưởng Shanahan chia sẻ với báo giới rằng nhiệm vụ của ông là làm cho Chiến lược Quốc phòng được hiện thực hóa bằng việc tạo ra sự thay đổi có tính hệ thống, xốc lại tổ chức để tăng cường sức mạnh vũ khí, hiệp đồng tác chiến và cải tổ. Ông cho rằng: “Bộ Quốc phòng đã tập trung quá nhiều vào quy trình, ngân sách và mức độ nỗ lực; thay vào đó cần tập trung vào kết quả và sản phẩm - đó là hiệu năng hoạt động của quân đội. Việc tập trung vào hiệu năng hoạt động sẽ giúp tăng cường sức mạnh của vũ khí, hiện đại hóa quân đội và đạt được các mục đích đó trong phạm vi ngân sách hạn chế”.
“Tất cả vấn đề đều nằm ở việc hình thành nên một hệ thống, tiếp đó là cơ chế thực hiện để làm cho sự thay đổi đó mang lại tác dụng lâu dài. Nếu không tổ chức được một hệ thống thì mọi thứ sẽ tan rã khi người lãnh đạo rời đi. Hệ thống hay môi trường không nên phụ thuộc quá nhiều vào sự có mặt của người lãnh đạo” - ông Shanahan nhấn mạnh - “Với một môi trường phức tạp như Bộ Quốc phòng, các mục tiêu rất dễ bị xao lãng. Các giải pháp chiến thuật sẽ tiêu tốn rất nhiều thời gian. Nhiệm vụ của tôi là tạo ra thay đổi ở quy mô lớn và tôi có công thức cho việc đó”.
Mối quan hệ không mấy “thuận hòa”?
Một quan chức Quốc phòng Mỹ giấu tên chia sẻ nhận định với báo giới Mỹ rằng, ông Shanahan không phải là chuyên gia về chính sách hay về vấn đề địa chính trị, mà là một doanh nhân, nhưng trong hơn 1 năm qua ông đã không ngừng học hỏi từ những người giỏi nhất ở Bộ Quốc phòng. Ông cũng có quan hệ rất tốt với cả Tổng thống Donald Trump và Phó Tổng thống Mike Pence.
Mặc dù vậy, không có gì đáng ngạc nhiên, với xuất thân của mình, Thứ trưởng Shanahan không đạt được nhiều đồng thuận trong nội bộ Lầu Năm góc. Tờ Tin tức Quốc phòng ghi nhận ý kiến của một số quan chức quân sự từng có cơ hội làm việc với ông Shanahan cho biết, họ có cảm giác trong hơn 1 năm qua, vị Thứ trưởng này dường như quá tập trung vào họp hành mà chưa tạo ra được thành quả gì cụ thể. Ông Shanahan còn được miêu tả là nhiều lúc dễ nổi nóng, từng to tiếng với Tư lệnh Không quân Heather Wilson và ủng hộ việc sa thải Chánh văn phòng Jay Gibson khi ông này mới được đề bạt chỉ 9 tháng. Dư luận trong Lầu Năm góc còn cho rằng, ông Shanahan không thực sự gần gũi với Bộ trưởng James Mattis.
Khi được đề nghị bình luận về dư luận trên, Thứ trưởng Shanahan trả lời tờ Tin tức Quốc phòng, cho rằng như một lẽ tự nhiên, các nhân viên sẽ có thái độ tự vệ khi lãnh đạo bắt đầu tập trung vào hiệu năng hoạt động hơn là quy trình làm việc và rằng ông hướng đến sự thay đổi mang tính hệ thống, đối với các tổ chức lớn, để thay đổi thành công đòi hỏi phải sắp xếp, liên kết lại các hệ thống và cần thời gian mới cho kết quả, đó là cách duy nhất để có được sự thay đổi cuối cùng ở quy mô lớn.
“Công chúng sẽ được kiểm chứng tính hiệu quả của ông Shanahan khi đề xuất cắt giảm ngân sách quốc phòng cho năm tài khóa 2020 được phê duyệt và đó là thời điểm công bằng hơn để nhận xét về ông”, học giả Todd Harrison từ Trung tâm Nghiên cứu Quốc tế và Chiến lược Mỹ nói.
Trước khi nhậm chức Thứ trưởng Bộ Quốc phòng Mỹ, ông Patrick M. Shanahan từng là Phó Chủ tịch Tập đoàn Máy bay Boeing
Lập luận của ông Patrick M. Shanahan về cải tổ Bộ Quốc phòng cũng như thành tích của ông tại tập đoàn Boeing có vẻ chưa đủ thuyết phục đối với các nhà quan sát. Nay với tương lai có thể trở thành Bộ trưởng, giới quân sự còn đặt thêm nhiều câu hỏi cho ông Shanahan, một người chưa từng có kinh nghiệm tham gia chiến sự, đó là làm thế nào để giải quyết tình hình Trung Đông, Syria hay Triều Tiên cũng như cứu vãn các mối quan hệ đồng minh.
