Đây là một trong những nội dung của dự thảo nghị quyết đang được bàn thảo tại cuộc họp thường niên của Đại hội đồng liên Nghị viện ASEAN (AIPA) tại Indonesia trong tuần này.
Hội nghị diễn ra trên đảo Lombok, tỉnh Tây Nusa Tenggara, Indonesia từ ngày 17 đến 22-9. Trước đó, hồi tháng 7-2012, Hội nghị Ngoại trưởng thường niên của ASEAN tại Phnom Penh, Campuchia đã không đưa ra được tuyên bố chung vì bất đồng trong vấn đề Biển Đông. Còn lần này, “Nghị quyết về tình hình Biển Đông” là một trong số 11 nghị quyết dự kiến sẽ được nhà lập pháp ASEAN họp thông qua.
Theo dự thảo, các nhà lập pháp AIPA “quan ngại sâu sắc” về “sự leo thang xung đột giữa các quốc gia có tuyên bố chủ quyền và quyền tài phán chồng lấn ở Biển Đông”. Cách thức giải quyết là “xem xét thiết lập một nhóm các nhân vật kiệt xuất của AIPA bao gồm đại diện cấp cao từ các nghị viện thành viên AIPA nhằm tạo ra các kênh chính trị mới cho việc đàm phán và tư vấn cho các nước ASEAN trong nỗ lực tìm một giải pháp bền vững đối với tranh chấp ở Biển Đông”.
Dự thảo yêu cầu tất cả các quốc hội thành viên “phát triển ngoại giao phòng ngừa thông qua đối thoại và đàm phán chính trị để tránh tranh chấp leo thang thành xung đột giữa các bên có liên quan”, đồng thời khuyến khích ASEAN và Trung Quốc “tiến hành đàm phán và ký kết bộ quy tắc ứng xử khu vực” và kêu gọi tất cả các bên cam kết giải quyết tranh chấp theo các nguyên tắc được luật pháp quốc tế công nhận, bao gồm cả Công ước LHQ về Luật Biển năm 1982.
Các quan chức ngoại giao ASEAN dự kiến cũng sẽ thảo luận về vấn đề Biển Đông tại một đợt họp mới ở Thái Lan trước khi diễn ra Hội nghị cấp cao Đông Á tại Campuchia vào tháng 10 tới.
