Tàu quét lôi: Yếu tố sống còn đối với hải quân Trung Quốc

ANTĐ - Theo chuyên gia Trung tâm phân tích chiến lược và công nghệ Nga Vasily Kashin, có khả năng trong những năm tới, lực lượng tàu quét thủy lôi sẽ là một trong những hướng phát triển trọng tâm của Hải quân Trung Quốc.

Trong điều kiện gia tăng đối đầu quân sự ở Đông Á, sự quan tâm đến thủy lôi và tác chiến chống thủy lôi cũng đang dần tăng lên. Hải quân Trung Quốc vừa được trang bị tàu quét thủy lôi thế hệ mới 845 “Thanh Châu”, có lượng giãn nước khoảng 1.000 tấn. Sau khi con tàu đi vào hoạt động, nó chủ yếu thực hiện các nhiệm vụ như tuần tra cảnh giới, hộ tống và bảo vệ các tàu cá, thực hiện rà phá bom lôi, mở các tuyến đường trên biển...

Việc đóng mới các tàu quét thủy lôi cho hải quân Trung Quốc bị ngừng lại vào những năm 1980. Cho đến nay, khoảng một nửa lực lượng của hạm đội chống thủy lôi Trung Quốc là loại tàu cũ 6610, phiên bản Trung Quốc của tàu quét lôi T-43 Liên Xô đóng sau thế chiến thứ 2. Kể từ cuối những năm 80, những tàu quét thủy lôi nhỏ dự án 082 phiên bản khác nhau mới bắt đầu được xây dựng.

Hiện nay họ đã trang bị ít nhất 6 tàu quét lôi thế hệ mới, thuộc 2 lớp khác nhau, tuy những con tàu này hiện đại hơn so với loại T-43 trước đây, nhưng vẫn không đáp ứng yêu cầu trong chiến tranh hiện đại. Hơn nữa, vì kích thước nhỏ, loại tàu này chỉ có thể hoạt động ở vùng ven biển, không đủ khả năng chống thủy lôi ở eo biển và những hòn đảo tương đối xa.

Tàu quét lôi: Yếu tố sống còn đối với hải quân Trung Quốc ảnh 1

Tàu quét/rải lôi 814 - Liêu Ninh Type 918 của hải quân Trung Quốc (đã nghỉ hưu) có lượng giãn nước 1.000 tấn


Sự yếu kém của lực lượng thủy lôi trong thành phần hải quân Trung Quốc cũng xuất phát từ nguyên nhân các đối thủ tiềm năng cũng không có điều kiện để tiến hành các hoạt động tấn công trên biển. Trong giai đoạn đối đầu với Liên Xô, chiến tranh chủ yếu được dự kiến trên đất liền nên lực lượng tàu rải/quét lôi Trung Quốc cũng không được coi trọng.

Sau khi bình thường hóa quan hệ với Liên Xô và Nga, Trung Quốc không cũng quá lo lắng về mối đe dọa thủy lôi. Cho đến gần đây, kẻ thù tiềm năng trên biển là Hoa Kỳ cũng không coi thủy lôi như một loại vũ khí quan trọng, mang tầm chiến lược. Tuy nhiên, hiện nay tình hình đã thay đổi, tranh chấp biển đảo ở những khu vực xa bờ đã khiến nhu cầu tác chiến chống thủ lôi trở nên cấp bách.

Kể từ năm 2011, một số sĩ quan cao cấp của hải quân Mỹ và nhiều chuyên gia quân sự đã đề cập đến việc khôi phục khả năng triển khai các bãi lôi lớn trên biển. Mỹ đã tăng cường các chuyến bay của tiêm kích F/A-18, có khả năng mang theo và triển khai các bãi thủy lôi. Đồng thời tăng cường luyện tập và hoạt động sử dụng các sản phẩm thủy lôi bằng máy bay ném bom chiến lược B-52 và B-1 của Không quân Mỹ.

Tàu quét lôi: Yếu tố sống còn đối với hải quân Trung Quốc ảnh 2

Tàu quét lôi kiểu mới mang tên Thanh Châu mới được bàn giao cho hải quân Trung Quốc vào ngày 26-01 vừa qua


Hiện nay, máy bay ném bom chiến lược có lẽ là phương tiện tác chiến hiệu quả nhất để thiết lập các bãi thủy lôi lớn, đây là điều mà Trung Quốc cực kỳ lo lắng vì nền kinh tế của Trung Quốc hiện nay phụ thuộc nhiều vào việc nhập khẩu nguyên liệu và xuất khẩu thành phẩm, mà đại bộ phận được cung cấp bằng đường biển. Trong quá trình phát triển, điểm yếu của Trung Quốc là nguy cơ bị phong tỏa đường biển và sự cố thông tin liên lạc biển đang ngày càng bộc lộ rõ nét.

Tuy Trung Quốc đã đạt được một số kết quả trong việc tăng cường tiềm năng chống tấn công bằng tàu sân bay, nhưng năng lực của hải quân Trung Quốc trong cuộc chiến chống lại mối đe dọa thủy lôi và tàu ngầm vẫn còn hạn chế. Bãi thủy lôi được kẻ thù tiềm năng thả từ trên không hoặc do tàu ngầm diesel-điện hiện đại bí mật thả trên biển không chỉ gây ra hậu quả nghiêm trọng cho lực lượng hải quân mà còn cả nền kinh tế Trung Quốc.

Vì vậy, trong tương lai gần, hiện đại hóa quy mô lớn các lực lượng thủy lôi của Trung Quốc thông qua việc xây dựng các tàu mới và máy bay trực thăng thả thủy lôi là điều không thể tránh khỏi. Và trên thực tế, tàu rà quét lôi đã trở thành một trong những yếu tố rất quan trọng trong quá trình đẩy nhanh tốc độ hiện đại hóa và tăng cường sức mạnh trên biển.