- Tham mưu trưởng Hải quân Mỹ: Biển Đông không của riêng ai
- Chiến dịch tự do hàng hải ở Biển Đông tiềm ẩn xung đột Mỹ - Trung
- Lật mặt "lá bài" hải đăng Trung Quốc trên Biển Đông
Theo bản tin của Reuters ngày 26-10, trong vòng 24 giờ, tàu khu trục USS Lassen và có thể thêm hai máy bay trinh sát biển sẽ có mặt ở Biển Đông, có nghĩa là tàu sẽ xuất hiện gần các đảo nhân tạo vào ngày 27-10 theo giờ Mỹ.
Bản tin khẳng định tàu khu trục USS Lassen sẽ tuần tra trong phạm vi 12 hải lý xung quanh Đá Xu Bi và Đá Vành Khăn, nơi Trung Quốc bồi đắp trái phép thành hai đảo nhân tạo.
Tại cuộc họp báo ở Washington D.C, người phát ngôn Nhà Trắng Josh Earnest từ chối trả lời các câu hỏi về hoạt động chi tiết của tàu USS Lassen. Tuy nhiên, người phát ngôn cho biết Mỹ đã nói rõ với Trung Quốc về tầm quan trọng của dòng chảy thương mại thông suốt ở Biển Đông.
Hàng loạt tàu Trung Quốc tham gia nạo vét và bồi đắp trái phép đảo nhân tạo ở Đá Vành Khăn thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam
Người phát ngôn nói: “Hàng tỷ USD giá trị thương mại được lưu thông qua khu vực này của thế giới. Bảo đảm dòng chảy thương mại thông suốt là rất quan trọng đối với nền kinh tế toàn cầu”.
Theo Đài truyền hình Fox News, các quan chức quân sự Mỹ rất tức giận vì thông tin về kế hoạch hoạt động của tàu USS Lassen bị rò rỉ.
Viết trên tạp chí The Diplomat ngày 27-10, chuyên gia phân tích các vấn đề ngoại giao Ankit Panda ghi nhận Đá Xu Bi và Đá Vành Khăn là 2 trong 7 bãi đá mà Trung Quốc đã bồi đắp và xây dựng trái phép trên đó. Hai thực thể này khác biệt so với 5 thực thể còn lại vì chúng là các bãi đá hoàn toàn chìm dưới nước ngay cả khi mức thủy triều thấp.
Theo Công ước LHQ về Luật Biển (UNCLOS), các thực thể địa lý nhô lên khi triều thấp không được hưởng chủ quyền lãnh hải rộng 12 hải lý xung quanh chúng.
Tương tự, các đảo nhân tạo cũng không được hưởng chủ quyền lãnh hải riêng, thay vì thế, chúng sẽ được đối xử tương tự như là giàn khoan dầu khí và chỉ được hưởng khu vực an toàn 500 mét xung quanh chúng.
Vậy nên, tàu khu trục USS Lassen sẽ hoạt động trong phạm vi 12 hải lý xung quanh Đá Xu Bi và Đá Vành Khăn nhưng có thể sẽ không tiến vào khu vực an toàn 500 mét.
Tuần trước, tàu khu trục USS Lassen đã ghé thăm cảng ở TP Kota Kinabalu, Malaysia sau chuyến tuần tra định kỳ ở Biển Đông. Các thủy thủ trên tàu dường như đã có kinh nghiệm về liên lạc và trao đổi với các tàu hải quân Trung Quốc dựa trên Bộ Quy tắc ứng xử trong trường hợp chạm trán bất ngờ trên biển Mỹ-Trung (CUES).
Theo thông báo của sĩ quan quan hệ công chúng trên tàu USS Lassen, trong chuyến tuần tra gần đây nhất ở Biển Đông, tàu USS Lassen đã chạm trán hai tàu chiến lớp Giang Khải II của Trung Quốc là Yên Đài và Nhạc Dương cùng một tàu chiến lớp Giang Hộ. Tàu USS Lassen đã sử dụng CUES để trao đổi với các tàu Trung Quốc nhằm bảo đảm vận hành tàu an toàn và chuyên nghiệp.
Chuyên gia Ankit Panda cho rằng việc tàu USS Lassen xuất hiện ở phạm vi 12 hải lý xung quanh Đá Xu Bi và Đá Vành Khăn sẽ là lời khẳng định của Mỹ xem vùng biển xung quanh hai bãi đá này là vùng biển quốc tế.
Trung Quốc chắc chắn đã xây dựng các phương án phản ứng khi tàu USS Lassen hoạt động sát các đảo nhân đạo vì Mỹ đã chủ động thông tin về kế hoạch tuần tra cách đây vài tuần.
Trang tin Global Post nhận định động thái trên của Mỹ sẽ chọc giận Trung Quốc nhưng sẽ không có khả năng xảy ra xung đột giữa hai lực lượng hải quân lớn nhất thế giới.
