Sắp qua rồi câu chuyện người Mông "không đường, không điện"

ANTĐ - Đến bản Lũng Luông (xã Thượng Nung, Võ Nhai, Thái Nguyên) những ngày giáp Tết, mọi thứ đã khác xưa rất nhiều. Con dốc vào bản ngoằn nghoèo, dựng đứng hiểm trở, đầy sỏi đá mà ít ai dám lên đang dần được bê tông hóa. Phấn khởi hơn khi thấy những cây cột điện sừng sững, hiên ngang cõng đường dây mang dòng năng lượng mới đến thắp sáng cho dân bản. Tết này bản Lũng Luông vui lắm!

Sắp có đường đi chợ Tết rồi!

Vừa đặt chân đến con dốc vào bản, chúng tôi đã bắt gặp rất nhiều người dân bản, người san đất, người đắp nền, người trộn bê tông… Con đường vào bản đang gấp rút được hoàn thành để đón Tết Nguyên đán Ất Mùi.
Trời đã quá trưa, nhưng trên khuôn mặt những người dân bản Lũng Luông không hề tỏ ra mệt mỏi. Trong niềm vui phấn khởi, anh Lý Văn Pạch (40 tuổi) khoe: “Nhà nước cho tiền, dân chúng tôi góp công, làm ngày làm đêm chỉ mong con đường nhanh xong, dân bản chúng tôi tết này có đường đi chợ rồi, đỡ khổ rồi”.
Sắp qua rồi câu chuyện người Mông "không đường, không điện" ảnh 1
Anh Pạch cho biết, nhiều năm nay việc đi xuống của dân bản gặp khó vì con dốc quá dài, quá cao. Trời mưa, đi bộ mất nửa ngày mới đến, có ngày chỉ ăn cơm với rau vì không ra được chợ. Các giáo viên dưới xuôi lên dạy ở trường Tiểu học Lũng Luông có lần vì đi xe máy trên con dốc này mà ngã vỡ cả yếm xe.

Anh Đào Văn Mình (trưởng bản) cũng có mặt cùng bà con dân bản làm đường. Trò chuyện với chúng tôi, anh cho biết, công trình đường giao thông lên bản Lũng Luông thuộc đề án phát triển kinh tế xã hội, ổn định đời sống cho các xóm, bản đặc biệt khó khăn có nhiều đồng bào dân tộc Mông sinh sống ở tỉnh Thái Nguyên. Đề án này kéo dài đến năm 2020. Dân bản mỗi gia đình đóng góp ít nhất 3 ngày công để cùng các đơn vị thi công cố gắng hoàn thành trước Tết Nguyên đán Ất mùi. Đến nay, 1/2 tuyến đường đã hoàn thành và đưa vào sử dụng. “Chỉ còn một nửa chặng đường, bà con dân bản rất mong tết này có đường mới để đi”, anh Mình chia sẻ.

Để đảm bảo tiến độ đề ra, UBND huyện Võ Nhai đã yêu cầu các đơn vị, nhà thầu phải đẩy nhanh tiến độ thi công; các đoạn làm xong nền đường thì phải tiến hành thi công tiếp mặt đường; với những chỗ nền yếu, phải gia cố, lu lèn chặt mới được đổ bê tông. UBND huyện cũng yêu cầu các xã phải phối hợp chặt chẽ với các nhà thầu để tháo gỡ khó khăn, mong cho bà con dân bản trước tết sẽ có đường mới để đi.

Điện sáng về bản

Bản Lũng Luông bây giờ không còn vắng vẻ, yên ắng như trước. Trong không khí hăng say làm đổ nốt những đoạn đường bê tông vào bản, những gia đình có ti vi “thi nhau” mở bài hát, mở nhạc làm bản vui lắm.

Theo chân anh Mình, chúng tôi đến thăm gia đình anh Lý Văn Nó. Từ bên ngoài đã nghe tiếng ti vi và tiếng trẻ con cười khúc khích. Theo lời anh Nó, từ ngày mua ti vi, buổi trưa nào được nghỉ học, trẻ con quanh bản cũng tập trung đến xem phim hoạt hình. Tối đến, người lớn đi làm về cũng đến xem thời sự và các chương trình khác. “Từ ngày có điện, con người sướng hơn, cái nhà cũng vui hơn”, anh Nó phấn khởi khoe.

Cũng từ ngày có điện, chị Lý Thị Pàng đã mua tủ bảo ôn về để bảo quản thức ăn, làm nước lạnh bán cho bà con trong bản. Công việc mua bán của chị cũng thuận lợi hơn rất nhiều. Dân cũng không không phải xuống tận chân núi mỗi khi cần mua thực phẩm tươi sống nữa. “Ti vi có trước khi có điện rồi, nhưng muốn xem thì chạy máy phát mất nhiều tiền dầu lắm. Giờ có điện rồi không lo nữa. Được xem tivi thường xuyên, dân bản chúng tôi cũng biết nhiều hơn về chế độ chính sách, pháp luật... Chúng tôi biết ơn Đảng và Nhà nước nhiều lắm”, chị Pàng vui vẻ khoe.

Điện về bản, người già vui, trẻ con vui, mọi người đều vui. Khi nói chuyện về ánh điện là dân bản ai cũng nói “tự nhiên đang tối mà được sáng là sướng lắm”.
Em Lý Thị Minh Tâm (11 tuổi) hồn nhiên khoe: “Nhà em mua ti vi rồi, em vui lắm, đi học về có cả các bạn đến cùng nhau xem phim, xem hát. Em thấy các bạn bằng tuổi em trên ti vi nữa”. Những câu nói rất thật thà khiến chúng tôi không khỏi xúc động và cảm thấy mừng thay cho dân bản ở đây.

Trước đây, khi điện chưa về bản, người dân ở đây chỉ biết tập trung vào công việc trên nương rẫy, ít có thời gian trò chuyện, sinh hoạt văn hóa hay ghé nhà nhau chơi. Cũng nhờ có điện mà hình như bản Mông ngày càng gắn bó.

Theo anh Đào Văn Mình, cả bản có 123 hộ, vì điều kiện kinh tế còn khó khăn, mới có khoảng hơn chục hộ có ti vi nên cứ mỗi tối, dân bản lại tập trung ở những nhà có ti vi để xem. Tiền điện được nhà nước hỗ trợ một phần nên khoản tiền này không phải là điều đáng ngại với người dân nơi đây.

Điện vừa đáp ứng nhu cầu sinh hoạt, mở mang đời sống tinh thần cho người dân trong bản và tiến tới sẽ góp phần giải phóng một phần sức lao động cho bà con. Anh Mình và các nhà khác trong xóm đang dần chuyển đổi nguồn năng lượng từ chạy dầu sang chạy bằng điện cho những chiếc máy tẽ ngô (máy tách hạt ngô). Điện về không chỉ làm cho cuộc sống của người Mông ở Lũng Luông sáng hơn, mà có lẽ phấn khởi nhất vẫn là hơn 100 thầy và trò ở rường Tiểu học Lũng Luông. Những lớp học nền đất, bưng ván, lợp pro-xi-măng đã được lắp thêm những bóng điện, sẵn sàng phục vụ cô trò những lúc tối trời.

Cô Hứa Thị Mai, giáo viên trường tiểu học Lũng Luông chia sẻ: "Từ lúc có điện, việc soạn giáo án, bài giảng của chúng tôi đã thuận lợi hơn rất nhiều, không còn phải dùng đèn dầu nữa. Các đơn vị, tổ chức từ thiện cũng đã hỗ trợ đào giếng, lắp máy bơm, hệ thống đường ống, bể chứa nước để đảm bảo cung cấp nguồn nước cho thầy và trò".

Tết này bà con nơi đây có đường mới để đi chợ sắm tết, có điện sáng để sinh hoạt, không còn phải sống dưới ánh đèn dầu mập mờ, ẩn chìm trong bóng tối, lạnh giá của núi rừng mà có thể quây quần bên chiếc tivi, chung vui với đồng bào cả nước khi lần đầu tiên được ngắm pháo hoa, nghe Chủ tịch nước đọc thư chúc Tết trên truyền hình. Mong rằng “điện về, sẽ từng bước làm thay đổi tư duy nhận thức trong việc phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo của người Mông ở Lũng Luông” như lời của ông Ma Khánh Tuyên, Chủ tịch UBND xã nói.