Ảnh minh hoạ. Ảnh: DIV
Năm ngoái, Techcombank vi phạm trần lãi suất và gần đây DongA Bank chỉ bị xử lý hành chính như một lời “cảnh cáo” răn đe, thì trường hợp của HD Bank vừa qua lại ở mức độ hình sự hóa. Thực ra, để phát hiện ra hành vi vi phạm trần lãi suất tiền gửi của HD Bank, không thể không có bàn tay “rắn” của lực lượng cảnh sát. Đây không phải là chuyện “giơ cao đánh khẽ”, bởi muốn thiết lập lại kỷ cương của toàn bộ hệ thống ngân hàng thương mại và tổ chức tín dụng đi vào nền nếp, không thể chấp nhận vi phạm của HD Bank.
Ngân hàng Nhà nước không hề “nương nhẹ” đã yêu cầu của Chủ tịch HĐQT, Tổng giám đốc HD Bank chỉ đạo các đơn vị có liên quan hợp tác chặt chẽ và thành khẩn khai nhận những hành vi vi phạm với cơ quan thanh tra, giám sát ngân hàng và Tổng cục Cảnh sát Bộ Công an. Hậu quả nặng nề mà HD Bank phải gánh chịu là, ít nhất trong một năm, ngân hàng này bị ngừng việc mở chi nhánh, phòng giao dịch, đặt mới máy ATM. Chưa hết, những cá nhân liên quan và liên đới sẽ bị xử lý hình sự. Cùng với việc siết chặt kỷ luật lãi suất tiền gửi, xử lý nghiêm minh vi phạm trần lãi suất, Ngân hàng Nhà nước còn quy định trần lãi suất tiền gửi ngắn hạn khá chặt chẽ.
Những hình thức “lách” trần lãi suất bằng cách “lãi nhập gốc” như thủ thuật “tiền gửi 1 ngày lãi suất 14%/năm” sẽ khó tồn tại. Đồng thời, Ngân hàng Nhà nước còn ban hành Quyết định số 2210, nâng lãi suất tái cấp vốn từ 14% lên 15%/năm cũng như nâng lãi suất cho vay qua đêm trong thanh toán điện tử liên ngân hàng và cho vay bù đắp thiếu hụt của các tổ chức tín dụng. Hàng loạt những động thái trên là thông điệp của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước thể hiện quyết tâm đưa đường cong lãi suất về đúng quy luật, chứng tỏ đúng vai trò là người mua bán cuối cùng trên thị trường.
Tuy nhiên, dư luận không chỉ phấn khởi trước những hành động quyết liệt của Ngân hàng Nhà nước, mà điều mong mỏi và kỳ vọng là vấn đề tái cấu trúc hệ thống ngân hàng. Ngay từ năm 2008, người ta từng chứng kiến các tổ chức tín dụng thường xuyên “lách” trần lãi suất, mặc dù vừa họp “đồng thuận” cách đó mấy ngày đã rủ nhau “đi đêm”. Quy mô nhỏ, điều kiện để vay tái cấp vốn của Ngân hàng Nhà nước lại ngặt nghèo, nên họ chỉ còn cách đẩy lãi suất lên, coi như lợi thế cạnh tranh để kéo vốn về. Không ít ý kiến của các chuyên gia cũng như người trong cuộc cho rằng, cơ hội để cải tổ, tái cấu trúc hệ thống ngân hàng không phải không có, song nhiều cơ hội đã bị bỏ qua từ năm 2008 đến nay.
Với những quyết sách mạnh mẽ, quyết liệt và bài bản thời gian qua, nhiều chuyên gia tài chính - ngân hàng quả quyết rằng, Ngân hàng Nhà nước hoàn toàn có đủ điều kiện và khả năng phân loại chất lượng các ngân hàng, “sàng lọc” kỹ lưỡng, thận trọng, từng bước tái cấu trúc toàn bộ hệ thống. Có thể coi đây là việc làm quyết liệt làm cho hệ thống ngân hàng minh bạch, lành mạnh hơn.
