Sân khấu tối đèn, diễn viên mải chạy “sô”

ANTĐ - Nhân tài của ngành sân khấu giờ đang dần chuyển sang các lĩnh vực hấp dẫn khác. Đó là thực tế của sân khấu Việt vốn đã chịu nhiều khó khăn. Giờ phải rất vất vả mới tìm được một dàn diễn viên trẻ đẹp đang tỏa sáng trên sân khấu, nhưng lại dễ dàng để tìm được một gương mặt vừa rời sân khấu để đến với điện ảnh hoặc các chương trình truyền hình thực tế.  
Sân khấu tối đèn,  diễn viên mải chạy “sô” ảnh 1

Hồng Nhung và Trung Hiếu trong phim “Ngõ lỗ thủng”

Chạy “sô” kiếm tiền

Hiện có đến 90% diễn viên, nghệ sỹ của Nhà hát Kịch Hà Nội tham gia đóng phim. NSDN Hoàng Dũng từng nói vui rằng: “Nếu tôi cấm các diễn viên đi đóng phim thì sẽ có không ít các bộ phim bị chậm tiến độ hoặc phải ngừng phát sóng”. Đằng sau lời nói đùa của NSND Hoàng Dũng là thực tế đáng buồn của sân khấu Việt. Do thiếu “đất diễn”, diễn viên vào nhà hát cả chục năm trời nhưng không có nổi một vai chính.

Vì thế, để có thêm thu nhập và được rèn luyện, các nghệ sỹ đã lựa chọn phương án… chạy “sô”. Nhưng do các diễn viên mải miết chạy “sô” nên nhiều vở kịch đã chậm tiến độ, chất lượng không đáp ứng được yêu cầu của đạo diễn. Các vai diễn trên truyền hình, trong điện ảnh đã lấy đi quá nửa sự sáng tạo của mỗi diễn viên. Biết là vậy nhưng lãnh đạo các nhà hát không thể cấm các nghệ sỹ sân khấu bươn chải sang các lĩnh vực khác. Nếu cấm đồng nghĩa cắt đi “nồi cơm” của các nghệ sỹ.  

Có một thực tế, diễn viên của sân khấu được nhớ mặt, biết tên chủ yếu qua các bộ phim truyền hình, các chương trình giải trí, gameshow. Còn nếu chờ sự nổi tiếng từ sân khấu thì sẽ rất lâu, nghệ sỹ đó mới được nhắc đến. Khán giả của sân khấu đang ngày thu hẹp trước sự cạnh tranh của nhiều loại hình giải trí hấp dẫn và phong phú. 

Là một trong những đào chính đắt sô của Nhà hát Cải lương Hà Nội, dù đã 10 năm đứng trên sân khấu nhưng diễn viên Hồng Nhung vẫn thấy mình như đang ở lưng chừng chứ chưa thực sự “chín” hẳn. Bởi dù được coi là đào chính nhưng mỗi năm nhà hát cũng chỉ dựng nhiều lắm là 2 vở, thời gian còn lại chị đi làm MC, lồng tiếng, đóng phim truyền hình.

Cũng nhờ phim truyền hình mà Hồng Nhung được khán giả nhớ mặt, sau rất nhiều năm làm đào chính vô danh ở sân khấu cải lương. Ngày Hồng Nhung xuất hiện trên phim truyền hình “Ngõ lỗ thủng”, nhiều người đã nghĩ cô hợp với diễn viên điện ảnh hơn bởi gương mặt khả ái, diễn xuất cũng miễn chê. Nhưng cô là một trong số ít các nghệ sỹ trẻ nguyện chung thủy với sân khấu cải lương. 

Sân khấu đang thiếu người tài

Thực tế khó khăn của sân khấu Việt với đồng lương eo hẹp, khán giả không mấy mặn mà, nghiệp diễn chông chênh… là những rào cản quá lớn để níu kéo các diễn viên trẻ ở lại với nghề. Thậm chí, ngay ở khâu tuyển sinh đầu vào cho khối ngành sân khấu, luôn là những tiếng thở dài vì không có thí sinh dự thi. Chỉ còn lại những người yêu nghề lắm, họ sẽ ở lại với sân khấu nhưng lại “bắt cá hai tay”, vừa chạy vở này, vừa diễn phim kia… Theo đạo diễn Đức Thịnh, “Đáng lý nhân lực tập trung đông đủ thì vở diễn sẽ được tập kỹ hơn.

 Nhưng do các diễn viên bận chạy “sô”, lịch chồng chéo lịch nên các đạo diễn buộc phải rút ngắn thời gian tập vở, tạo điều kiện cho các nghệ sỹ có thêm cơ hội đi đóng phim, lấn sân sang lĩnh vực giải trí”. Cũng vì điều này, những vở diễn “chưa chín” hoặc bị “chín ép” đã được ra mắt trong thời gian chớp nhoáng. 

Đã từng có hiện tượng, diễn viên ra sân khấu nhưng không thuộc lời thoại, không thuộc câu hát. Họ diễn hay ca đều gượng gạo vì đôi tai còn đang lắng nghe tiếng nhắc vở bên trong cánh gà. Hiện tượng này đặc biệt phổ biến đối với sân khấu phía Nam và đối với các diễn viên hạng “sao”. Chính đạo diễn Đức Thịnh lâu nay cũng đã từ bỏ sân khấu để chuyển sang lĩnh vực điện ảnh.

Suốt từ năm 2009 tới nay, anh chưa dựng thêm bất cứ vở diễn nào. Do không tìm được cách thoát ra khỏi những khó khăn của sân khấu, từ những diễn viên nghề chính thì chưa “chín” nhưng nghề phụ lại rất bận rộn ấy, Đức Thịnh quyết định “lấn sân” trong vai trò đạo diễn điện ảnh. Và từ thực trạng một loạt đoàn xã hội hóa buộc phải đóng cửa trong thời gian vừa qua, sẽ không chỉ có đạo diễn Đức Thịnh mà còn có thêm nhiều diễn viên, đạo diễn dần từ bỏ sân khấu để chuyển sang các ngành nghề khác. 

Như lẽ tất yếu, ở đâu dễ cho nghệ sỹ gây dựng tên tuổi sẽ thu hút được nhiều nhân tài hơn. Vì thế tại các buổi tuyển chọn diễn viên điện ảnh hay chương trình truyền hình thực tế luôn có hàng nghìn thí sinh dự thi, trong khi sân khấu vẫn cứ “vắng như chùa bà Đanh”.