Quyền lực và danh dự của Samurai
Các Samurai đều là con trai của những gia đình giàu có, thuộc tầng lớp trung lưu hoặc có chức sắc trong triều đình. Địa vị của Samurai xuất phát từ sự gia tăng các gia tộc quyền lực sống xa Thủ đô, nắm giữ lãnh địa rộng lớn và truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác hàng trăm năm. Samurai được biết đến nhiều nhất như các chiến binh oai hùng được đào tạo rất khắt khe để có kỹ năng chiến đấu điêu luyện. Các Samurai không phải là các chiến binh đánh thuê như Ninja mà là thuộc hạ của các lãnh chúa, tuân theo giá trị luân lý được gọi là tư tưởng võ sĩ đạo Bushido. Cuộc sống của Samurai tuân theo tinh thần võ sĩ đạo, một hệ thống luân lý đề cao danh dự. Mỗi Samurai đều có sẵn trong dòng máu của mình tính quân tử và tinh thần thượng võ. Danh dự của một Samurai được tính bằng số chiến lợi phẩm thu được sau trận chiến. Khi một trận đấu kết thúc, các chiến binh Samurai sẽ báo công bằng thủ cấp của kẻ thù. Và họ sẽ được thưởng lại vàng, bạc, đất đai chiến lợi phẩm hay chức tước, bổng lộc. Công càng lớn càng được hưởng nhiều và danh dự sẽ càng tăng. Samurai thua cuộc cũng có cách riêng để giữ danh dự của mình. Đó là seppuku - mổ bụng tự sát để xóa đi nỗi nhục chiến bại. Mặc dù đến nay các Samurai không còn tồn tại, nhưng tinh thần coi trọng danh dự và kỷ luật của họ vẫn phổ biến trong xã hội Nhật hiện đại.
Vì sao hậu duệ Samurai khuyết tật?
Sự suy sụp của các thế hệ Samurai là do những diễn tiến của lịch sử. Các chiến binh Samurai Nhật nổi tiếng là những người can đảm, không run sợ trước bất kỳ ai và luôn sống với tâm niệm sẽ chết như anh hùng trong chiến trận. Thế nhưng, rốt cuộc họ bị đốn ngã trước một kẻ thù không ngờ: son phấn trang điểm. Đó là kết quả của một nghiên cứu mới đây của Tamiji Nakashima đến từ trường Đại học Sức khỏe môi trường và nghề nghiệp Nhật. Chính son phấn trang điểm của phụ nữ là nguyên nhân khiến con cái của các chiến binh samurai Nhật hay bị khuyết tật và yếu kém hơn so với trẻ cùng lứa tuổi khác.
Các nhà nghiên cứu phát hiện, con cái của tầng lớp võ sĩ samurai bị ngộ độc chì nghiêm trọng vì mỹ phẩm trang điểm của mẹ. Chúng lớn lên bị khuyết tật, biến dạng cơ thể và yếu kém về khả năng nhận thức. Bởi vậy, các hậu duệ của tầng lớp samurai không có khả năng đối phó với các cuộc khủng hoảng chính trị, dẫn đến tình trạng mất ổn định và rốt cuộc là sự sụp đổ hệ thống phong kiến của họ.
Nghiên cứu xương của trẻ em và người lớn thuộc tầng lớp Samurai để khám phá ra nguyên nhân gây tử vong của họ, ông Nakashima và các cộng sự nhận thấy, xương của trẻ em trong nghiên cứu chứa hàm lượng chì cao gấp hàng chục lần mức được phát hiện trong cả xương của nam và nữ trưởng thành. Đặc biệt, chỉ số này đối với trẻ em từ 3 tuổi trở xuống cao hơn 50 lần ở mẹ của chúng. Mức chì trong xương của phụ nữ trưởng thành gần gấp đôi chỉ số ở đàn ông trưởng thành trong nghiên cứu.
Phấn trắng dùng để bôi mặt của phụ nữ được cho là nguyên nhân gây tình trạng nhiễm độc chì như trên. Nhóm nghiên cứu cho hay, suốt thời kỳ Edo (giai đoạn thống trị của Edo hay Mạc phủ Tokugawa ở Nhật, kéo dài từ năm 1603 - 1868), việc dùng mỹ phẩm trang điểm trở nên phổ biến và trở thành mốt. Đại diện cho trào lưu này thường là các nghệ sĩ, geisha và gái điếm hạng sang. Phấn bột trắng bôi mặt sử dụng thời đó được làm từ clorua thủy ngân và chì trắng. “Và sữa của họ nhiều khả năng nhiễm độc cao, dẫn tới lượng chì vô cùng cao ở những đứa trẻ nhỏ nhất. Nồng độ chì cao ở những đứa trẻ thuộc tầng lớp samurai thời Edo có thể khiến chúng bị tổn hại về bộ não, yếu kém về trí tuệ, do đó không có khả năng đối phó với khủng hoảng chính trị cuối cùng diễn ra trong khoảng từ năm 1853 - 1867 và rốt cuộc dẫn đến sự sụp đổ của chế độ Mạc phủ”- trích nhận định của nhóm nghiên cứu.
“Chúng tôi cho rằng, son phấn là một trong những nguồn gây nhiễm độc chì chính trong tầng lớp samurai vì đồ trang điểm trên mặt này là thứ xa xỉ vào thời điểm đó. Tầng lớp dân thường thấp kém hơn (nông dân và ngư dân) không đủ điều kiện sử dụng đồ xa xỉ như son phấn và luật cũng cấm nghiêm ngặt các lao công sử dụng mỹ phẩm”, tiến sĩ Nakashima phát biểu trên trang LiveScience.
