- Giá vé máy bay có tăng theo phí dịch vụ hàng không?
- Sai phạm tại ACV: "Quên" thủ tục thuê gần 2 triệu m2 đất, 8 năm "không nhớ" đóng 326 tỷ đồng...
- Dịch vụ hàng không đồng loạt tăng giá
Thanh tra Chính phủ vừa có kết luận thanh tra về việc chấp hành chính sách, pháp luật quản lý, sử dụng vốn, tài sản, cố phần hoá, thoái vốn và tái cơ cấu Tổng Công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV).
Theo Thanh tra Chính phủ, trong quá trình hoạt động sản xuất, kinh doanh, ACV đã ghi tăng giá trị tài sản khi chưa đủ điều kiện theo quy định, thiếu hóa đơn, chứng từ; thực hiện trích khấu hao tài sản cố định không đúng quy định với số tiền 70,4 tỷ đồng, do đó, phải nộp bổ sung thuế thu nhập doanh nghiệp 15,5 tỷ đồng. Trách nhiệm thuộc về Tổng Giám đốc ACV.
Từ năm 2007 đến 31/12/2014, ACV đã trích trước và trích vượt tiền thuê đất đối với các diện tích phải nộp tiền thuê đất cho nhà nước nhưng thực tế lại không nộp; không hoàn nhập kịp thời phần chênh lệch giữa số trích vượt và số tiền thuê đất phải nộp làm tăng chi phí sản xuất không đúng, dẫn đến phải nộp bổ sung vào ngân sách số tiền 309 tỷ đồng; trích Quỹ Đầu tư phát triển để lại ACV 132,4 tỷ đồng.
Cho thuê mặt bằng kiếm tiền tỷ không đấu thầu
Đáng chú ý, ACV đã không thực hiện đấu thầu theo quy định mà chỉ định thầu cho thuê hầu hết mặt bằng để kinh doanh dịch vụ tại các cảng hàng không từ năm 2010 (chỉ tính riêng năm 2014 và 2015, ACV đã ký 803 hợp đồng với số tiền hơn 701,1 tỷ đồng).
Việc làm này đã vi phạm quy định tại Thông tư số 16/2010/TT-BGTVT: “Tổ chức cung cấp dịch vụ phi hàng không; quyết định cho tổ chức, cá nhân thuê mặt bằng thuộc quyền quản lý, sử dụng của mình bằng hình thức đấu thầu để cung cấp dịch vụ phi hàng không”.
Đối với nội dung này, Thanh tra Chính phủ cho rằng, Cảng vụ hàng không, Cục Hàng không Việt Nam, Bộ Giao thông vận tải đã buông lỏng quản lý, chưa kiểm tra, xử lý kịp thời.
Những diện tích đắt đỏ bậc nhất trong sân bay được ACV cho thuê mà không qua đấu thầu theo quy định (Ảnh minh họa)
Bộ Giao thông vận tải cũng chưa ban hành các quy định về thu phí nhượng quyền khai thác dịch vụ phí hàng không mà để ACV tự tổ chức thu, dẫn đến việc triển khai thực hiện thiếu tính thống nhất, có cảng thu, có cảng không thu, tỷ lệ thu khác nhau (hiện nay, chỉ có 7/22 cảng thu phí nhượng quyền dịch vụ phí hàng không, trong hai năm 2014, 2015 là 102,9 tỷ đồng).
Trong quá trình cổ phần hóa ACV, từ 1/7/2014 đến 31/12/2015, khi xác định giá trị doanh nghiệp để cổ phần hóa, ACV đã loại giá trị các tài sản khu bay do không còn quyền sở hữu, nhưng sau khi cổ phần hóa, ACV vẫn tiếp tục sử dụng, khai thác, hạch toán và trích khấu hao... các tài sản này vào chi phí sản xuất kinh doanh với tổng số tiền 903,4 tỷ đồng là không đúng quy định.
Công tác quyết toán cổ phần hóa tại ACV được đánh giá là chậm, chưa hoàn thành quyết toán nên nhiều tồn tại về tài chính chưa được xử lý kịp thời. Việc đàm phán với cổ đông chiến lược đến thời điểm thanh tra chưa thành công, vì vậy, mục tiêu thoái vốn nhà nước chưa đạt được. Trách nhiệm thuộc về ACV, Ban chỉ đạo cổ phần hóa Bộ Giao thông vận tải.
Thanh tra Chính phủ cũng nêu rõ, trong quá trình triển khai thực hiện đầu tư một số dự án, ACV và một số đơn vị liên quan đã để xảy ra nhiều khuyết điểm, vi phạm...
Thua lỗ lớn tại SASCO
Về hoạt động tại Công ty TNHH MTV Dịch vụ Hàng không sân bay Tân Sơn Nhất (SASCO) do ACV sở hữu 100% vốn, Thanh tra Chính phủ chỉ ra, SASCO đầu tư vốn thành lập Công ty liên doanh Nhà Viethaus tại Đức, từ năm 2005 đến năm 2015, kết quả kinh doanh không có hiệu quả, lỗ lũy kế đến thời điểm 31/12/2015 lên tới 13.408.166 Euro. Các mục tiêu kinh tế của dự án chưa đạt được, khó có khả năng thu hồi vốn đầu tư và các khoản nợ với số tiền là 9.617.077,96 Euro. Trách nhiệm thuộc về SASCO trong việc góp vốn đầu tư không hiệu quả và có nguy cơ mất vốn.
Cũng theo Thanh tra Chính phủ, SASCO được UBND tỉnh Lâm Đồng cho thuê 131,12 ha đất lâm nghiệp rừng phòng hộ môi trường cảnh quan để triển khai dự án khu du lịch sinh thái nghỉ dưỡng Suối Hoa nhưng không triển khai; chưa làm thủ tục miễn giảm thuế nhưng đã được Chi cục Thuế thành phố Đà Lạt, tỉnh Lâm Đồng ban hành văn bản miễn tiền sử dụng đất trái thẩm quyền đối với 131,13 ha đất, thất thu ngân sách Nhà nước số tiền hơn 1,54 tỷ đồng.
Sau đó, UBND tỉnh Lâm Đồng đã có văn bản chỉ đạo thu hồi dự án vì thẩm quyền chuyển mục đích sử dụng đất là của Thủ tướng Chính phủ, nhưng đến nay chưa được các cơ quan liên quan thực hiện. Trách nhiệm thuộc về UBND tỉnh Lâm Đồng, Cục thuế tỉnh Lâm Đồng, Chi cục Thuế thành phố Đà Lạt, tỉnh Lâm Đồng.
Kiến nghị xử lý tài chính 3.652,47 tỷ đồng
Căn cứ Kết luận thanh tra, Tổng Thanh tra kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo, các bộ, UBND các tỉnh, thành phố liên quan thực hiện các giải pháp để khắc phục, xử lý những tồn tại ở ACV. Đáng chú ý, Thanh tra Chính phủ nhấn mạnh, tổng số tiền và tài sản vi phạm được phát hiện qua thanh tra cần kiến nghị xử lý lên tới 3.652,47 tỷ đồng và 7.225,1 ha đất.
Sau khi kết thúc thanh tra trực tiếp đến nay, theo báo cáo, ACV đã thực hiện xử lý các vi phạm về tài chính với tổng số tiền hơn 1.158 tỷ đồng.
Thanh tra Chính phủ cũng đề nghị Bộ Giao thông vận tải và ACV chỉ đạo và thực hiện việc xử lý trách nhiệm theo thẩm quyền đối với các cá nhân, đơn vị có liên quan đến thiếu sót, khuyết điểm, vi phạm trong việc quản lý, sử dụng vốn, tài sản, cổ phần hóa, đầu tư xây dựng... như kết luận thanh tra đã nêu.
