Sinh viên công lập và ngoài công lập đang bị phân biệt đối xử? (Ảnh minh họa)
Tuyển dụng bằng lòng tin?
Theo giải thích của Sở Nội vụ tỉnh Nam Định, từ năm 2011, Nam Định tuyển công chức theo hình thức đào tạo. Đối với vị trí công chức hành chính, tỉnh chỉ nhận hồ sơ của những em tốt nghiệp đại học chính quy, bởi họ sau này sẽ là các nhà lãnh đạo, tham mưu, hoạch định chính sách cho tỉnh. Lý do được đưa ra là vì những người học dân lập chưa tạo được lòng tin và vì với đầu vào thấp, chất lượng đào tạo của trường dân lập chắc chắn không cao.
Trong khi đó, trả lời phóng viên bên lề Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Nguyễn Thái Bình cho rằng, hiện chưa có một báo cáo hay điều tra nào đánh giá năng lực cán bộ công chức tốt nghiệp trường công lập và ngoài công lập và thực tế cán bộ tốt nghiệp hệ tại chức, đào tạo từ xa hay ngoài công lập rất nhiều và họ vẫn đang làm việc tốt và có nhiều đóng góp.
Như vậy có thể thấy, mặc dù chưa có bất cứ một bằng chứng cụ thể về chất lượng cán bộ tốt nghiệp các trường dân lập nhưng từ góc nhìn được giải thích bằng việc chưa tạo được lòng tin mà một UBND tỉnh đã đưa ra quyết định không nhận hồ sơ tuyển dụng công chức nhà nước đối với những người không tốt nghiệp hệ chính quy công lập, bất chấp Luật Giáo dục quy định, bằng cấp của công lập và ngoài công lập đều là chính quy và tương đương nhau.
“Quy trình tuyển dụng đang có vấn đề”
“Tôi thấy chắc chắn là quy trình tuyển dụng đang có vấn đề. Nó quá hời hợt, hình thức và không quan tâm đến các yếu tố đánh giá năng lực của người cần tuyển.” - GS Đào Trọng Thi khẳng định. Theo GS Đào Trọng Thi, đánh giá chung thì thấy khối ĐH dân lập chất lượng kém khối công lập nhưng việc tuyển dụng là xét con người cụ thể. “Trường tư thục cũng có những sinh viên giỏi, thậm chí giỏi hơn hẳn sinh viên loại trung bình và khá của trường công lập. Như vậy em kém của công lập vẫn được dự tuyển còn em giỏi của dân lập lại bị loại ngay từ ban đầu? Nam Định làm vậy tức là đã chặn đi nguồn nhân tài rất có thể có và loại người ta ra trước khi tuyển dụng”.
Chỉ ra điểm yếu trong khâu tuyển dụng hiện nay, GS Đào Trọng Thi cho rằng nếu chỉ tổ chức một cuộc thi hời hợt, hình thức, học thuộc lòng để thi... thì dù có bằng cấp thế nào cũng khó tuyển được người tài. Còn nếu tổ chức tuyển dụng bằng cách tập trung đánh giá thực chất năng lực làm việc của đối tượng tuyển dụng thì khi đó sẽ không cần phân biệt bằng cấp.
Bộ chủ quản nên “thổi còi”?
Trước Nam Định, Đà Nẵng cũng từng thông báo về việc không tuyển dụng cán bộ tốt nghiệp khối trường ngoài công lập. Như vậy đây là địa phương thứ 2 có quyết định như vậy. Trước vấn đề này GS Đào Trọng Thi cho rằng các cơ quan có trách nhiệm của nhà nước cần có các giải pháp kịp thời. “Trước hết, Bộ GD-ĐT và Bộ Nội vụ - hai bộ trực tiếp liên quan đến việc này - cần "thổi còi" ngay. Bởi nếu không làm chắc chắn các trường ngoài công lập sẽ gặp khó khăn mà không phải lỗi tại họ. Còn khó khăn do chất lượng đào tạo kém thì không nói làm gì”. Cũng theo GS Đào Trọng Thi, khi nào hiện tượng này lan rộng, phổ biến và có thể ảnh hưởng đến chính sách pháp luật của nhà nước thì ủy ban sẽ đặt vấn đề giám sát việc thực thi pháp luật của nhà nước. “Còn thời điểm này thì tôi nghĩ hoàn toàn nằm trong tầm tay cũng như trách nhiệm của hai bộ này. Những văn bản không đúng tinh thần của pháp luật và quy định của nhà nước thì cần phải ngăn chặn hoặc góp ý kiến, nhắc nhở”.
Xung quanh chủ trương “chê” sinh viên tốt nghiệp ngoài công lập của tỉnh Nam Định, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Nguyễn Thái Bình cho biết mới nắm được thông tin này qua báo chí mà chưa có văn bản hay thông báo nào từ tỉnh Nam Định. “Hiện Bộ Nội vụ đã giao cho các cơ quan chuyên môn nghiên cứu việc này để xem bản chất quyết định này thế nào”. Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Phạm Vũ Luận cũng cho biết hiện ông chưa nắm được thông tin về việc UBND tỉnh Nam Định "chê" cử nhân ngoài công lập và tại chức, nhưng ông khẳng định sẽ cho kiểm tra chuyện này.
