- Iraq: Chỉ huy hàng đầu IS cùng 70 phiến quân bị tiêu diệt ở Fallujah
- Không quân Iraq tiêu diệt 7 chỉ huy cấp cao IS ở Anbar
- Bắt gặp lính liên quân Mỹ gần chiến tuyến với IS
Khi quân chính phủ Iraq, có sự tham gia của lực lượng dân quân dòng Shiite, phát động một cuộc tấn công nhằm chiếm lại thành phố Fallujah từ IS, đã xuất hiện những quan ngại sâu sắc về hiệu quả của quân đội Iraq và có thể gây nên một thảm họa nhân đạo, khi khoảng 50.000 dân thường dòng Sunni đang bị mắc kẹt tại thành phố bị bao vây này.
Trong khoảng 17 tháng, 4.000 lính Mỹ đã không làm được gì nhiều để gia tăng đáng kể khả năng sẵn sàng chiến đấu của quân đội chính quy Iraq. Chỉ có một vài thành công về quân sự, chủ yếu đến từ lực lượng đặc biệt Iraq do Mỹ đào tạo.
Nhưng các quan chức Mỹ, trong đó có Trung tướng nghỉ hưu Mick Bednarek, người đứng đầu nỗ lực huấn luyện quân sự của Mỹ tại Iraq trong giai đoạn 2013-2015, cũng đã bày tỏ quan ngại về sự thiếu hiệu quả của lực lượng đặc biệt này.
Lính Mỹ và Iraq tham gia một buổi huấn luyện ở ngoại ô Baghdad
Trong khi đó, các đơn vị quân đội chính quy của Iraq, với tỷ lệ sẵn sàng chiến đấu chỉ khoảng 60-65%, lại không muốn chiến đấu và không đủ khả năng kiểm soát những khu vực, sau khi lực lượng đặc biệt giải phóng từ tay IS. Theo các quan chức Mỹ, sự kiểm soát những khu vực này nhanh chóng rơi vào tay lực lượng dân quân bộ tộc Iraq.
Sau đó, các tay súng được Mỹ huấn luyện có thể đã chạy trốn để gia nhập lực lượng dân quân thuộc bộ tộc của họ, đôi khi cùng với cả vũ khí do Mỹ chế tạo cung cấp cho quân đội chính quy Iraq.
Các quan chức Mỹ cho rằng, lực lượng dân quân này có ảnh hưởng lớn đối với giới chỉ huy quân đội Iraq. Theo ước tính, 10-20% trong số 300 sỹ quan tại Bộ tư lệnh tác chiến quân đội Iraq có quan hệ với cả lực lượng dân quân Badr hoặc các lãnh đạo giáo phái dòng Shiite.
Bộ tư lệnh tác chiến quân đội Iraq tại một số tỉnh được cho là chịu sự chi phối hay được chỉ huy trực tiếp bởi nhiều lãnh đạo lực lượng dân quân. Những lãnh đạo này hoặc là có mối quan hệ với các lực lượng thứ ba hoặc có hoạt động khủng bố khắp khu vực Trung Đông.
Chính phủ Iraq đã nỗ lực làm giảm sự ảnh hưởng của lực lượng dân quân, với tuyên bố rằng, các nhóm bán quân sự này là "một tổ chức chính thức thuộc văn phòng tổng tư lệnh các lực lượng vũ trang", và nằm dưới sự kiểm soát của chính phủ.
Thật thú vị, chính phủ Mỹ cho rằng, chiến lược huấn luyện quân sự của Mỹ đã thành công trong việc làm cho quân đội Iraq mạnh hơn và hiệu quả hơn, và không cần có sự thay đổi nào. Tuy nhiên, các quan chức Mỹ tại Iraq lại tuyên bố rằng, không có nỗ lực huấn luyện quân sự nào có thể thành công cho đến khi Mỹ gây sức ép hơn nữa đối với các lãnh đạo chính trị Shiite và Sunni của Iraq để đi đến ký kết một thỏa thuận chia sẻ quyền lực chính thức.
