Đại sứ Phạm Quang Vinh:

Phát triển quan hệ Việt Nam - Hoa Kỳ ở tầm cao mới

ANTĐ - Nhân dịp Tổng thống Hợp chúng quốc Hoa Kỳ Barack Obama sẽ thăm chính thức Việt Nam từ ngày 23 đến 25-5 nhằm thúc đẩy quan hệ Đối tác toàn diện giữa hai nước, Đại sứ đặc mệnh toàn quyền nước CHXHCN Việt Nam tại Hoa Kỳ Phạm Quang Vinh đã trả lời phỏng vấn về chuyến thăm này.

- Phóng viên: Xin Đại sứ đánh giá về tầm quan trọng của chuyến thăm Việt Nam của Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama?

- Đại sứ Phạm Quang Vinh: Nếu chúng ta nhìn lại 20 năm quan hệ ngoại giao Việt Nam - Hoa Kỳ và đặc biệt là 10 năm qua thì đây là chuyến thăm thứ ba của 3 đời tổng thống liên tục của Hoa Kỳ. Trong 10 năm qua, quan hệ giữa hai nước đã có những phát triển vượt bậc. Thứ nhất, quan hệ thương mại song phương đã lên tới 45 tỷ USD, gấp 20 lần so với 20 năm trước.

Thứ hai, trong nhiệm kỳ của Tổng thống Obama, hai nước đã hình thành được khuôn khổ quan hệ lâu dài, cụ thể là khuôn khổ Đối tác toàn diện được ký kết năm 2013 và đặc biệt là chuyến thăm lịch sử tới Hoa Kỳ của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng năm 2015 đã thông qua Tuyên bố Tầm nhìn chung về quan hệ hai nước. Đây là nền tảng và cơ hội để thúc đẩy quan hệ hai nước mạnh hơn nữa.

10 năm qua, cho đến chuyến thăm sắp tới của Tổng thống Obama, quan hệ hai nước trong khuôn khổ đối tác toàn diện đã có những phát triển vượt bậc. Tôi hoàn toàn tin tưởng rằng chuyến thăm sẽ đạt được những kết quả tốt đẹp, làm sâu sắc hơn nữa quan hệ Đối tác toàn diện giữa hai bên. 

- Theo Đại sứ, liệu tầm quan trọng của chuyến thăm có bị ảnh hưởng khi Tổng thống Obama sắp kết thúc nhiệm kỳ thứ hai?

- Thực tế đã chứng minh rằng trong 20 năm qua, các đời tổng thống của các đảng khác nhau ở Hoa Kỳ đều thúc đẩy mối quan hệ Việt Nam – Hoa Kỳ ngày càng phát triển. Cá nhân Tổng thống Obama trong nhiệm kỳ của mình đã hướng tới quan hệ nhiều hơn với khu vực châu Á, với Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) mà minh chứng là Hội nghị cấp cao ASEAN - Hoa Kỳ vừa qua tại Sunnylands.

Trong quan hệ với Việt Nam có 2 dấu mốc lớn là khuôn khổ Đối tác toàn diện và chuyến thăm Hoa Kỳ của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng. Điều này sẽ tạo ra dấu ấn khẳng định chiều hướng phát triển ở một tầm cao hơn nữa trên tất cả các bình diện trong khuôn khổ đã đề ra của quan hệ Đối tác Toàn diện, đồng thời có tác dụng tiếp tục thúc đẩy quan hệ hai nước không chỉ ở nhiệm kỳ này mà còn cả các nhiệm kỳ sau và tiếp tục có sự ủng hộ của cả hai đảng ở Hoa Kỳ. 

- Đại sứ đánh giá như thế nào về khả năng Hoa Kỳ dỡ bỏ hoàn toàn lệnh cấm vận vũ khí sát thương cho Việt Nam trong chuyến thăm của Tổng thống Obama? 

- Về khả năng Hoa Kỳ dỡ bỏ cấm vận vũ khí sát thương, với tư cách là Đại sứ Việt Nam tại Hoa Kỳ, tôi đã làm việc các cơ quan trong chính quyền và các nghị sĩ trong Quốc hội Hoa Kỳ. Tôi cho rằng việc dỡ bỏ hoàn toàn lệnh cấm vận vũ khí sát thương là cần thiết và càng sớm càng tốt, đặc biệt là nếu đạt được trong chuyến thăm này thì đó là điều rất tốt cho quan hệ hai nước.

Việc dỡ bỏ lệnh cấm vận vũ khí chứng tỏ rằng sau 20 năm, trở ngại cuối cùng sẽ được dỡ bỏ và quan hệ hai nước sẽ được bình thường hóa một cách hoàn toàn. Bên cạnh đó, việc dỡ bỏ lệnh cấm vận sẽ giúp tăng thêm độ tin cậy giữa hai nước để mở ra các cơ hội hợp tác mới. Do đó, tôi đặt nhiều hy vọng vào điều này và Việt Nam cũng đã đề nghị Hoa Kỳ dỡ bỏ lệnh cấm vận vũ khí. 

- Theo Đại sứ, đâu là triển vọng hợp tác cũng như trở ngại lớn trên cả bình diện song phương và đa phương?

- Nếu nói về hợp tác, nhìn lại khuôn khổ quan hệ Đối tác toàn diện thì mỗi một nơi, mỗi một lĩnh vực đều có không gian rất lớn để hai nước tăng cường hợp tác. Nhìn chung, trong những năm gần đây, kim ngạch thương mại hai chiều Việt Nam - Hoa Kỳ đều tăng khoảng 20%/năm và thời gian tới sẽ tăng mạnh cả về chất lượng và số lượng.

Tuy nhiên, trong lĩnh vực này vẫn còn những trở ngại như các hàng rào kỹ thuật đối với hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam vào thị trường Hoa Kỳ. Chúng tôi cho rằng cùng với quá trình phát triển quan hệ giữa hai nước cũng như quá trình triển khai TPP, hai bên cần loại bỏ những trở ngại đó. 

- Đại sứ có thể cho biết vấn đề Biển Đông sẽ được hai bên bàn thảo như thế nào? 

- Các vấn đề như thiên tai, môi trường và an ninh hàng hải cũng  được hai bên đặc biệt quan tâm. Chúng tôi cho rằng đảm bảo hòa bình, ổn định, an toàn, an ninh hàng hải, đảm bảo không bên nào làm phức tạp tình hình, trái với luật pháp quốc tế, trái với Công ước Liên hợp quốc về Luật biển (UNCLOS 1982) là những nội dung không chỉ được Việt Nam và Hoa Kỳ đặc biệt quan tâm, mà đây là mối quan tâm chung của cả khu vực, trong đó ASEAN cũng có tiếng nói trong vấn đề này. 

- Xin trân trọng cảm ơn Đại sứ!